* Hội nghị ngoại trưởng EU tập trung thảo luận về Syria và Trung Đông
Ngày 16/1, Bộ trưởng Ngoại giao Iran Mohammad Javad Zarif và người đồng cấp Nga Sergei Lavrov đã tiến hành điện đàm để thảo luận về các cuộc đàm phán hòa bình giữa các bên tham chiến tại Syria dự kiến sẽ được tổ chức tại thủ đô Astana của Kazakhstan vào cuối tháng này.
Trong cuộc điện đàm, hai nhà ngoại giao đã đề cập tới những diễn biến mới nhất về tình hình tại Syria, kêu gọi những nỗ lực phối hợp hơn nữa giữa Tehran và Moscow nhằm đảm bảo cho các cuộc đàm phán hòa bình Syria đạt được kết quả tích cực.
Theo kế hoạch các cuộc đàm phán tại Astana do Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran làm trung gian, sẽ được tổ chức giữa đại diện của chính quyền Syria và các nhóm đối lập vào ngày 23/1 tới, ngoại trừ nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng và Jabhat Fateh al-Sham trước đây được biết dưới tên gọi Mặt trận Al-Nusra - có quan hệ với tổ chức khủng bố Al-Qaeda.
Ngoài vấn đề Syria, hai nhà ngoại giao của Iran và Nga cũng trao đổi về các vấn đề song phương trong đó có hợp tác thương mại và quốc phòng.
Cùng ngày 16/1, Bộ Ngoại giao Nga cho biết, Ngoại trưởng nước này Sergei Lavrov đã thảo luận với người đồng cấp Kazakhstan Kairat Abdrakhmanov về công tác chuẩn bị cho cuộc hòa đàm Syria sắp tới. Bên cạnh đó, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Mikhail Bogdanov cùng ngày cũng đã thảo luận về công tác chuẩn bị này với phó Đặc phái viên Liên Hợp Quốc về Syria Ramzy Ezzeldine Ramzy. Về phía phe nổi dậy Syria, nhà thương lượng cấp cao Mohammad Alloush cho biết ông sẽ dẫn đầu phái đoàn nổi dậy đến dự cuộc hòa đàm ở Kazakhastan. Ông còn cho rằng điều này sẽ vô hiệu hóa "vai trò tội ác" của Iran trong cuộc xung đột tại Syria.
Trong diễn biến liên quan, ngày 16/1, các nhân vật phe nổi dậy Syria xác nhận nhiều nhóm phiến quân đã quyết định tham dự các cuộc đàm phán hòa bình. Một nhân vật thuộc nhóm phiến quân Lực lượng Quân đội Syria Tự do (FSA) giấu tên nói: “Những phe phái này sẽ tham gia (hòa đàm) và điều đầu tiên mà họ thảo luận sẽ là vấn đề ngừng bắn và những vi phạm của Chính quyền (Damascus)”. Zakaria Malahifj thuộc nhóm nổi dậy Fastaqim cho hay "phần lớn các nhóm nổi dậy đã quyết định sẽ tham dự (hòa đàm). Các cuộc thảo luận sẽ tập trung vào lệnh ngừng bắn, các vấn đề nhân đạo, phân phát viện trợ và phóng thích tù nhân."
Liên quan đến tình hình tại Syria, ngày 16/1, theo THX, quân đội Syria đã tiêu diệt 18 phiến quân của tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng trong một chiến dịch hôm 16/1 tại TP Mayadeen thuộc tỉnh miền đông Deir al-Zour, vốn là mục tiêu tấn công dữ dội của các nhóm khủng bố trong 3 ngày qua. Hãng thông tấn nhà nước SANA cho biết một tay súng Ả-rập Xê-út nằm trong số những phiến quân thiệt mạng trong cuộc phục kích trên. Theo nguồn tin, các lực lượng quân đội đã phá hủy vũ khí mà IS sử dụng cũng như phương tiện cơ động của chúng. Trong khi đó, báo mạng al-Watan nói rằng quân đội Syria ngày 16/1 đã chặn đứng một đợt tấn công nữa của IS trong ngày thứ ba liên tiếp.
Trong diễn biến khác, ngày 16/1 tại Brussels, các bộ trưởng Ngoại giao Liên minh châu Âu (EU) đã họp bàn về tình hình Syria, tiến trình hòa bình tại Trung Đông và kế hoạch hoạt động sáu tháng đầu năm của liên minh. Phát biểu với báo giới sau cuộc họp, Bà Federica Mogherini, Đại diện cấp cao phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại chung của EU cho biết đã thông báo với các ngoại trưởng EU về những kết quả ban đầu thực hiện sáng kiến do EU đề xuất liên quan đến công cuộc tái thiết và tái hòa hợp của các bên xung đột tại Syria, sau khi đã thảo luận với lãnh đạo các nước có ảnh hưởng tại khu vực.
Bà Federica Mogherini tuyên bố EU mong muốn tổ chức vào mùa xuân tại Brussels một Hội nghị bàn về tương lai Syria, sau khi các cuộc hòa đàm nội bộ dưới sự bảo trợ của Liên Hợp Quốc dự kiến diễn ra tại Geneva kết thúc. Hội nghị sẽ là dịp điểm lại tình hình triển khai các cam kết của các nhà tài trợ quốc tế và được kỳ vọng là xuất phát điểm để các bên tại Syria khởi đầu một giai đoạn mới, bắt đầu công cuộc tái thiết đất nước trên cơ sở nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc.
Các ngoại trưởng EU bày tỏ ủng hộ lệnh ngừng bắn hoàn toàn và quá trình chuyển giao chính trị thực sự tại Syria dưới sự bảo hộ của Liên Hợp Quốc, đảm bảo các hoạt động cứu trợ nhân đạo được triển khai đến mọi khu vực tại Syria.
Liên quan đến tiến trình hòa bình tại Trung Đông, với cuộc xung đột Israel - Palestine, bà Mogherini cho biết các ngoại trưởng EU khẳng định quan điểm ủng hộ mạnh mẽ cho giải pháp hai nhà nước Israel và Palestine cùng tồn tại hòa bình. Các bộ trưởng cũng bày tỏ ủng hộ những giải pháp được đưa ra ngày 15/1 tại Paris, nhất là việc lên án hành động chiếm đóng của Israel cùng hoạt động xây dựng trái phép các khu định cư Do Thái tại những vùng lãnh thổ chiếm đóng của Palestine. Các đại biểu tham dự hội nghị cũng bày tỏ hoan nghênh tiến trình dân chủ và ủng hộ Chính phủ mới thành lập tại Libăng.
Đây là lần đầu tiên cuộc họp Hội đồng đối ngoại EU diễn ra tại tòa nhà mới của trụ sở Hội đồng châu Âu tại Brussels.
H.N (tổng hợp từ TTXVN, Vietnam+)
