Nhà thiên văn học nghiệp dư William Bianco, giảng viên Đại học Indiana (Mỹ), không dùng kính viễn vọng để săn tìm và khám phá những bí ẩn của bầu trời. Ông chu du trước màn hình máy tính.
Bianco, bị thôi miên bởi tính phức tạp của vũ trụ khi còn là một cậu bé, là thành viên của nhóm cộng đồng trực tuyến có nhiệm vụ phân tích kho tài liệu khổng lồ mà các nhà khoa học thu thập được khi tìm hiểu về cuộc sống ngoài trái đất. Dù chưa có được thành công nào đáng kể, Bianco vẫn tỏ ra thích thú với công việc mới lạ này.
Dự án Systemic trên Internet. Ảnh chụp màn hình.
Những chương trình hợp tác giữa giới nghiệp dư và các tổ chức thiên văn đã giúp những người đam mê khám phá bầu trời có cơ hội tiếp xúc, nghiền ngẫm và tổng hợp dữ liệu liên quan đến vũ trụ chỉ với một chiếc máy tính cá nhân.
Từ cuối những năm 90, thiên văn học trực tuyến đã bắt đầu bùng nổ. Người tham gia đang biến họ từ kẻ ngắm sao đơn độc thành trợ lý cho các nhà khoa học, chẳng hạn William Bianco đã đăng ký dự án Systemic trên Internet.
Để tham gia, người sử dụng tải phần mềm phân tích dữ liệu về máy. Họ chọn một ngôi sao có thực hoặc giả lập và quan sát sự biến đổi ánh sáng theo chu kỳ bằng cách di chuyển thanh trượt trên màn hình về phía trước hoặc phía sau. Mục đích của công việc này là giúp các nhà nghiên cứu hiểu sâu hơn về các vì sao ngoài thái dương hệ hoặc để thiết kế một hệ hành tinh phù hợp nhất với những dữ liệu đã thu thập được.
Trước khi xuất hiện thiên văn học ảo, những người say mê vũ trụ cảm thấy rất khó khăn khi muốn công bố các khám phá của họ. Terry Mann, Chủ tịch câu lạc bộ các nhà thiên văn nghiệp dư Astronomical League (Mỹ), cho hay năm ngoái cô đã đăng ký phân tích hàng nghìn bức ảnh trực tuyến về những hạt bụi đầu tiên của một ngôi sao do tàu vũ trụ của NASA gửi về.
Mann cùng 25.000 tình nguyện viên khác đã săm soi những dải mây màu carrot, được cho là phần sót lại sau một vụ va chạm giữa các vì sao. "Người nghiệp dư cũng có thể tham gia làm khoa học một cách nghiêm túc và chúng tôi đang hỗ trợ rất nhiều cho các tổ chức thiên văn học", Mann khẳng định.
T.N. (VNE)