Thường để đạt được mục tiêu trước mắt, người ta tìm những cách nhanh nhất. Nhưng cách đi tắt như vậy rất nguy hại cho sự phát triển chiều sâu. Điều này dễ thấy nhất trong cách làm bóng đá ở Việt Nam.
Năm 2000, khi mà thực lực chưa có gì, đùng một cái bóng đá Việt Nam lên chuyên nghiệp. Với vỏ bọc V-League, không ít người thời điểm ấy đã được tung hô, ghi công trạng lớn vì đã đưa giải bóng đá vô địch Việt Nam lên hàng chuyên nghiệp, sánh cùng các nước. Nhưng sau gần 20 năm, V-League không mấy phát triển, thậm chí nhiều thứ còn giật lùi.
11 năm trở lại đây, bóng đá Việt Nam có những bước tiến mạnh mẽ, đã từng hai lần lên ngôi Giải Vô địch Đông Nam Á (2008, 2018), gần đây Việt Nam nổi lên như một “con rồng vàng” châu lục ở cấp độ trẻ U23 (Á quân U23 châu Á 2018)... Nhưng chưa bao giờ Việt Nam vô địch SEA Games. Một nỗi khát khao có thật!
Có thể thấy mục tiêu vô địch SEA Games đặt ra quá lâu. Thế nhưng cách để tiếp cận mục tiêu này vẫn luôn là giải pháp tình thế, ăn xổi. Vì mục tiêu HCV môn bóng đá tại SEA Games cuối năm nay tại Philippines, Chủ tịch VFF, đồng thời là Thứ trưởng Bộ VH-TT-DL Lê Khánh Hải tuyên bố sẽ dồn lịch thi đấu giải nội địa để các cầu thủ U22 có 5 tuần tập trung với HLV Park Hang Seo! Nhưng đấy không phải là điều cốt lõi mà ông Park thực sự mong muốn. Tại vòng loại U23 châu Á, ông Park từng chia sẻ, các cầu thủ của ông quá chênh lệch về kỹ thuật và trình độ, bởi phần lớn không được đá giải nội địa, đói cảm giác bóng.
Chỉ trong chưa đầy hai tuần tập trung, tập thể mới toanh ấy đã làm nên chiến thắng oanh liệt 4-0 trước Thái Lan, hạ Brunei 6-0, Indonesia 1-0 để giành vị trí nhất bảng K, vào thẳng vòng chung kết. Trong chiến tích đó, công lớn là những cầu thủ lứa trước như Quang Hải, Đình Trọng, Đức Chinh..., một số nhân tố mới như Hoàng Đức, Tấn Sinh, Thanh Thịnh mới chỉ dừng ở mức gây ấn tượng. Có thể thấy, thời gian tập trung chỉ là cái ngọn của vấn đề. Lý do ông cần đến 5 tuần lễ cho SEA Games, với mục đích nghe thật khôi hài: dạy lại cho các cầu thủ tất tần tật, từ chiến thuật đến thể lực và cảm giác bóng trên sân. Vì đơn giản ở CLB, các cầu thủ trẻ Việt Nam hầu như không có cơ hội ra sân.
Điều gì sẽ xảy ra nếu trong tay ông Park không may mắn có những tuyển thủ quốc gia chất lượng đủ tuổi “xuống” đá U23? Theo một thống kê, chỉ khoảng 60 cầu thủ sinh năm 1997 trở đi được 14 CLB đăng ký thi đấu ở Wake Up 24/7 V-League 2019. Đây là lứa cầu thủ sẽ đá SEA Games và U23 châu Á đầu năm 2020. Trong số đó, chưa đến 10% được trao cơ hội thi đấu. Vì sao các CLB ngại đưa cầu thủ trẻ vào thi đấu, thứ nhất là họ lo thành tích, thứ nhì là điều lệ cũng không ràng buộc.
Theo quy chế chuyên nghiệp, một CLB đá V-League phải có đủ ba tuyến trẻ (U17, U19, U21), đây được coi là điều kiện để xây dựng đội ngũ kế cận. Nhưng thực tế không phải CLB nào cũng có, nếu không có cùng lắm là... cảnh cáo, hoặc đóng phạt vài chục triệu đồng. Như vậy thì lấy đâu ra người để gọi lên tuyển U23, lứa kế cận của đội tuyển quốc gia và đâu là chiều sâu của một đội tuyển?
Có thể thấy việc VFF dùng giải pháp “ép” lịch thi đấu các CLB để rút ngắn thời gian, nhường sân cho đội tuyển quốc gia cũng chỉ là cách làm “cắt ngọn”. Điều này có thể đáp ứng nhu cầu về thời gian tập trung đội tuyển nhưng sẽ tác động tiêu cực đến V-League, một giải đấu đang cần nâng cao chất lượng. Cái mà VFF cần làm ngay và làm lâu dài quyết liệt là cải tổ bóng đá chuyên nghiệp mạnh mẽ, trong đó có việc siết chặt quy định về xây tuyến U ở các CLB và sử dụng cầu thủ trẻ trên sân.
THẾ NHƠN
