Từ vụ nuôi tôm năm 2009, quỹ Môi trường toàn cầu - chương trình tài trợ các dự án nhỏ tại Việt Nam - tiếp tục tài trợ “pha 2” của dự án góp phần ngăn ngừa ô nhiễm môi trường vùng ven biển Phú Yên thông qua mô hình xử lý nước thải từ các ao nuôi tôm thâm canh bằng phương pháp sinh học tại tỉnh Phú Yên. Quyết định tài trợ này được đưa ra sau khi “pha 1” của dự án đã bước đầu thành công.

Thu hoạch tôm ở Đà Nông (Đông Hòa) – Ảnh: N.LƯU

GÓP PHẦN HẠN CHẾ Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG

Dự án góp phần ngăn ngừa ô nhiễm môi trường vùng ven biển Phú Yên thông qua mô hình xử lý nước thải từ các ao nuôi tôm thâm canh bằng phương pháp sinh học do Liên hiệp các hội khoa học kỹ thuật Phú Yên chủ trì với kinh phí đầu tư hơn 2,2 tỉ đồng, trong đó quỹ Môi trường toàn cầu tài trợ 887 triệu đồng, còn lại là vốn đối ứng của tỉnh Phú Yên và của nhân dân. Trong 30 tháng triển khai dự án (từ nay đến tháng 4/2012), dự án sẽ triển khai hai mô hình nuôi tôm thâm canh tại huyện Đông Hòa, TX Sông Cầu trên 20 ha (mỗi địa phương 10 ha liền vùng, liền thửa), thực hiện mô hình nuôi tôm khép kín, áp dụng xử lý nước thải bằng phương pháp sinh học. Mục tiêu của dự án nhằm nâng cao năng lực quản lý cộng đồng của người nuôi tôm, góp phần giảm thiểu các tác động gây ô nhiễm môi trường, là cơ sở để nhân rộng mô hình trong nhân dân sau khi dự án kết thúc.

Ông Lương Công Tuấn, Trưởng phòng Kinh tế TX Sông Cầu, cho rằng: “Đối với Sông Cầu, nuôi trồng thủy sản là kinh tế mũi nhọn nên việc đầu tư “pha 2” dự án này rất thiết thực. Ngoài mục tiêu giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường, dự án còn góp phần nâng cao năng lực quản lý cộng đồng. Nếu mô hình này thành công, nhân rộng sẽ giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường”. Thực tế cho thấy nghề nuôi tôm ngày càng phát triển, môi trường ngày càng ô nhiễm trầm trọng hơn và hiệu quả kinh tế giảm sút. Ông Nguyễn Tấn Lương, ở xã Hòa Tâm, huyện Đông Hòa, nói: “Từ sau năm 2000 đến nay, người nuôi tôm liên tục bị lỗ, diện tích nuôi bỏ hoang. Nhiều lúc tôm đang phát triển tốt, chỉ cần bơm nước bên ngoài vào là tôm phát bệnh, chết và người nuôi… trắng tay. Chúng tôi đã quá thấm thía với chuyện ô nhiễm môi trường. Do đó, việc quỹ Môi trường toàn cầu triển khai chương trình nuôi tôm sinh học là niềm hy vọng lớn đối với người nuôi tôm chúng tôi”.

HƯỚNG ĐẾN CỘNG ĐỒNG TRÁCH NHIỆM

Trong hai năm 2007, 2008, dự án góp phần bảo vệ môi trường ven biển tỉnh Phú Yên thông qua mô hình nuôi tôm thâm canh bằng phương pháp sinh học tuy chỉ triển khai trên 5,5 ha trong hai vụ nuôi. Ông Lê Văn Minh, nông dân nuôi tôm ở xã Hòa Xuân Đông (huyện Đông Hòa) tham gia mô hình này đã thu lãi trên 200 triệu đồng từ 3 ha tôm. Ông Minh cho biết: “Nuôi tôm theo phương pháp sinh học nước trong ao nuôi sạch, môi trường tốt nên tôm ít bệnh, đạt năng suất cao. Mô hình này dùng rong, cá để xử lý nước”. Thực tế cho thấy có 6 trong số 7 hộ tham gia mô hình có lãi. Ông Đỗ Kim Đồng, Trưởng nhóm chuyên gia của dự án, khẳng định:”Chúng tôi sẽ nhân rộng mô hình này. Mục tiêu của “pha 2” nhằm góp phần để vùng nuôi phát triển theo hướng bền vững, giảm thiểu ô nhiễm môi trường”.

Giáo sư Trần Đình Long, thành viên ban chỉ đạo quốc gia quỹ Môi trường toàn cầu, cho rằng để triển khai “pha 2” dự án này, yêu cầu của quỹ Môi trường toàn cầu là triển khai trên diện tích 10 ha liền vùng, liền thửa, mỗi vùng ở một địa phương với sự tham gia 10 - 15 hộ. Ngoài các yếu tố kỹ thuật, quỹ Môi trường toàn cầu muốn nhấn mạnh đến vai trò cộng đồng trong giảm thiểu các tác nhân gây ô nhiễm môi trường. Nếu mô hình nuôi tôm sinh học được triển khai tốt, vận động được chính quyền, đoàn thể cùng tham gia sẽ tạo sự lan tỏa trong cộng đồng. Đây cũng là mục tiêu mà dự án hướng đến”.

LÊ BIẾT