Mặc dù có hiệu lực từ ngày 1/7/2024, nhưng các HTX chưa thể chuyển hoạt động theo Luật HTX năm 2023 bởi nhiều quy định chưa cụ thể. Đến tháng 11/2024, Nghị định 113/2024/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật HTX năm 2023, có hiệu lực. Đây là lời giải cho những khúc mắc của HTX liên quan đến các vấn đề căn bản như giao dịch nội bộ, cho vay nội bộ, thành lập doanh nghiệp, quy mô HTX…
Tín dụng nội bộ là một trong ít dịch vụ kinh doanh mang lại doanh thu cao cho HTX. Luật HTX năm 2023 chấm dứt hoạt động này từ ngày 1/9/2023 và chuyển thành hoạt động cho vay nội bộ. Từ tháng 9/2023-11/2024, do chưa có hướng dẫn cụ thể nên HTX chủ yếu dựa vào các quy định về cho vay vốn và lấy ý kiến thống nhất tại đại hội thành viên làm căn cứ để hoạt động. Nghị định 113 có hiệu lực giúp các HTX điều chỉnh hoạt động này.
Theo ông Phạm Đức Hậu, Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp tổng hợp Hòa Thành (TX Đông Hòa), từ tín dụng nội bộ chuyển thành cho vay nội bộ đồng nghĩa với việc hoạt động cho thành viên vay vốn của HTX không thực hiện theo các quy định về vốn, tín dụng từ phía ngân hàng. Nó hoàn toàn trở thành một trong những giao dịch nội bộ giữa HTX với thành viên nên luật HTX sẽ quy định hoàn toàn hoạt động này. Nghị định 113 với quy định chi tiết về điều kiện thực hiện hoạt động cho vay nội bộ đã giúp HTX xây dựng được mức cho vay, giới hạn cho vay, lãi suất cũng như cách xử lý rủi ro trong quá trình cho vay.
Nhìn lại hoạt động của các HTX theo Luật HTX năm 2012, đặc biệt là các HTX phi nông nghiệp và các HTX nông nghiệp có hoạt động kinh doanh gần như bế tắc khi đảm bảo tỉ lệ cung ứng dịch vụ cho thành viên, cho thấy HTX chỉ còn cách thành lập doanh nghiệp trực thuộc HTX nhưng lại không thể đáp ứng tỉ lệ vốn theo yêu cầu. Nghị định 113 cũng giúp các HTX gỡ được vướng mắc này khi quy định chi tiết về điều kiện HTX, liên hiệp HTX thành lập doanh nghiệp và góp vốn, mua cổ phần tham gia doanh nghiệp. Trong đó không căn cứ trên vốn mà chỉ yêu cầu ngành nghề sản xuất, kinh doanh của HTX và doanh nghiệp tương đồng nhau; còn việc quản lý nguồn vốn, sử dụng nguồn thu nhập từ hoạt động doanh nghiệp HTX đều do đại hội thành viên HTX quy định…
Có thể nói, Nghị định 113 ban hành cụ thể hóa các quy định tại Luật HTX năm 2023, tạo hành lang pháp lý đồng hộ, giúp các HTX dễ dàng điều chỉnh hoạt động theo hướng linh động, đáp ứng quy mô và khả năng phát triển của từng đơn vị kinh tế tập thể.
HẢI PHONG
