Trong bối cảnh dịch COVID-19 đang diễn biến ngày càng phức tạp và lan rộng, người dân có tâm lý tránh tiếp xúc gần với tác nhân gây bệnh và có xu hướng lựa chọn phương thức trực tuyến để đặt hàng thay vì mua hàng tại điểm bán truyền thống.
Thống kê cho thấy, từ khi đại dịch COVID-19 bùng phát lần thứ 4 đến nay, người tiêu dùng ngày càng mua sắm trực tuyến nhiều hơn và bình quân mỗi ngày, số người chọn hình thức mua sắm trực tuyến liên tục tăng. Qua đó cho thấy, dịch bệnh đã và đang làm thay đổi dần thói quen tiêu dùng, mua sắm của nhiều người dân và kinh doanh trực tuyến trở thành biện pháp hữu hiệu nhằm giảm thiểu việc tiếp xúc trực tiếp, tập trung đông người cần tiếp tục được khuyến khích. Với lợi thế mặt hàng phong phú dễ lựa chọn, người tiêu dùng không phải bỏ công đi chợ, được ship tận nhà nên không ít người ưu tiên lựa chọn mua hàng online.
Trong thời điểm này, tận dụng lợi thế của thương mại điện tử, nhiều cá nhân, hộ kinh doanh rao bán, “chạy” quảng cáo thường xuyên trên mạng xã hội, hay các nhóm cộng đồng mua bán online, các khu dân cư... Các nhóm mặt hàng được rao bán phổ biến như thực phẩm tự chế biến, thực phẩm tươi sống, đồ ăn vặt, đồ ăn nhanh... Tuy nhiên, việc mua, bán thực phẩm trực tuyến trên các website, ứng dụng thương mại điện tử, mạng xã hội tiềm ẩn một số rủi ro. Bởi nhiều đối tượng có thể lợi dụng thương mại điện tử để kinh doanh thực phẩm kém chất lượng, thực phẩm giả, hàm lượng chất dinh dưỡng thấp hơn tiêu chuẩn công bố, sản phẩm chứa các chất phụ gia không cho phép sử dụng hoặc vượt quá giới hạn cho phép, thực phẩm bị hư hỏng biến chất do điều kiện bảo quản không bảo đảm... Cũng từ đây, các hành vi vi phạm ngày càng tinh vi, phức tạp, gây khó khăn cho các cơ quan chức năng trong quá trình kiểm tra, giám sát.
Để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng khi mua sắm trực tuyến, Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng tỉnh Phú Yên khuyến cáo “Mọi người dân hãy là người tiêu dùng thông thái!”. Đó là, người tiêu dùng chỉ nên mua hàng tại những website đã đăng ký hoặc thông báo với Bộ Công thương. Các website phải cung cấp đầy đủ các thông tin gồm: thông tin về chủ sở hữu website (tên đơn vị bán hàng, địa chỉ, số điện thoại, mã số thu…); Giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn vệ sinh thực phẩm, thông tin về điều kiện giao dịch chung, các chính sách như đổi trả hàng và hoàn tiền, chính sách giao nhận, vận chuyển, thanh toán, bảo mật thông tin cá nhân người tiêu dùng.
Nếu mua hàng qua các mạng xã hội, cần phải tìm hiểu kỹ các đánh giá của người mua trước, tìm hiểu kỹ thông tin về người bán, xem xét vấn đề nguồn gốc rõ ràng, được cơ quan quản lý kiểm tra về an toàn thực phẩm; tuyệt đối không nên mua ở những fanpage không có thông tin người bán, không có địa chỉ rõ ràng, hoặc khi hỏi thông tin thì cố tình giấu địa chỉ bán hàng, chỉ nhận đặt hàng qua tin nhắn (inbox), chỉ bán hàng online chứ không có cửa hàng cụ thể.
(Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng tỉnh)