Thời gian qua, việc triển khai tái cơ cấu ngành Nông nghiệp ở các địa phương trên địa bàn tỉnh có nhiều khởi sắc, nhiều cây trồng, vật nuôi được đầu tư phát triển đúng hướng, phù hợp với khí hậu, thổ nhưỡng ở từng địa phương. Tuy nhiên, để phát triển bền vững hơn, các địa phương cần tiếp tục đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất và đầu tư cơ sở hạ tầng.

Nhiều chuyển biến

Theo Sở NN-PTNT, thời gian qua, đơn vị đã phối hợp với các địa phương tổ chức cơ cấu lại sản xuất trên các lĩnh vực nông nghiệp theo hướng phát huy lợi thế của từng địa phương, đẩy mạnh ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật, gắn sản xuất với chế biến và tiêu thụ.

Kết quả tái cơ cấu đã góp phần quan trọng vào tăng trưởng ngành Nông nghiệp, với tốc độ tăng trưởng giai đoạn 2016-2020 bình quân 3,9%/năm, giá trị sản phẩm thu được trên đơn vị diện tích canh tác và thu nhập của người dân nông thôn được nâng cao.

Lĩnh vực trồng trọt được cơ cấu lại theo hướng sản xuất tập trung, quy mô lớn, nâng cao năng suất, chất lượng và phát triển các vùng nguyên liệu cho chế biến công nghiệp. Tỉnh đã hỗ trợ chuyển đổi nhiều diện tích đất trồng lúa kém hiệu quả sang trồng cây khác mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn.

Trong chăn nuôi phát triển tập trung theo hướng trang trại, an toàn dịch bệnh. Hiện trên địa bàn tỉnh có gần 170 trang trại chăn nuôi, trong đó có 64 trang trại nuôi heo với khoảng 63.000 con, có 3 cơ sở chăn nuôi được công nhận an toàn dịch bệnh, 18 cơ sở an toàn vệ sinh thực phẩm và 4 cơ sở đạt tiêu chuẩn VietGAHP. Tỉnh đã xây dựng và phát triển một số mô hình mới trong trồng cây ăn quả ở các địa phương, bước đầu mang lại hiệu quả kinh tế cao.

Ông Nguyễn Văn Tĩnh, Phó Chủ tịch UBND TX Đông Hòa, cho biết: Thời gian qua, TX Đông Hòa không ngừng đẩy mạnh cơ cấu lại ngành Nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới, phát triển nông nghiệp theo hướng hiện đại, gắn với công nghiệp chế biến để đẩy nhanh quá trình hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn. Địa phương đã vận động và tạo điều kiện cho hộ nông dân áp dụng kỹ thuật canh tác mới, đẩy mạnh cơ giới hóa trong sản xuất, thực hiện chính sách hỗ trợ chuyển đổi từ đất trồng lúa kém hiệu quả sang trồng cây hàng năm, sản xuất theo chuỗi giá trị sản phẩm.

Trong năm 2020, địa phương đã chuyển đổi khoảng 80ha đất lúa kém hiệu quả sang trồng các loại cây khác mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn như trồng sen, diệp hạ châu, rau màu, đậu phộng, bắp, dưa hấu, trồng cỏ nuôi bò. Như vậy, đến nay trên địa bàn TX Đông Hòa đã chuyển đổi khoảng 450ha đất lúa kém hiệu quả sang trồng các loại cây khác. Hiện địa phương tiếp tục chuyển đổi khoảng 900ha đất lúa kém hiệu quả còn lại.

Ông Đinh Ngọc Dạn, Chủ tịch UBND huyện Sông Hinh, cho biết: Việc triển khai tái cơ cấu ngành Nông nghiệp ở địa phương thời gian qua đã đạt được nhiều kết quả khả quan. Ở Sông Hinh, cây ăn quả có giá trị kinh tế cao đang phát triển mạnh những năm gần đây như bưởi, cam, quýt, sầu riêng, bơ booth, mít Thái, dừa, xoài… với diện tích khoảng 1.200ha.

Là một địa phương chủ yếu canh tác cây lúa rẫy, đến nay diện tích lúa nước ở huyện Sông Hinh lên đến hơn 1.740ha canh tác 2 vụ, đặc biệt một số vùng khó khăn ở các xã như xã Ea Lâm, Ea Trol người dân đã có ruộng lúa nước để sản xuất. Cây công nghiệp ngắn ngày, trước đây ở địa phương chủ yếu trồng mè, đậu đỏ… thì nay đã chuyển đổi xây dựng được vùng nguyên liệu cung cấp cơ bản ổn định cho các nhà máy chế biến với diện tích vùng nguyên liệu sắn gần 10.000ha và mía gần 5.000ha.

Sông Hinh luôn xác định cây công nghiệp dài ngày là mục tiêu chính trong chuyển đổi cơ cấu cây trồng, đến nay trên địa bàn có khoảng 4.000ha cây cao su, 400ha cà phê, hơn 150ha cây tiêu, hơn 100ha trồng mắc ca và ca cao. Ngoài ra, một số loại cây dược liệu cũng đang được người dân Sông Hinh chú ý phát triển…

Công ty TNHH Thủy sản Đắc Lộc đầu tư công nghệ, phát triển nuôi trồng thủy sản theo hướng bền vững. Ảnh: ANH NGỌC

Khai thác tốt thế mạnh của địa phương

Theo Sở NN-PTNT, đến cuối năm 2020, các địa phương trên địa bàn tỉnh đã thực hiện chuyển đổi hơn 2.730ha đất lúa kém hiệu quả sang trồng các cây trồng hàng năm khác, mang lại hiệu quả kinh tế khá cao. Đến nay có khoảng 40 cơ sở nuôi heo và 4 cơ sở nuôi gà liên kết với doanh nghiệp, đồng thời hình thành một số chuỗi liên kết giữa hộ trồng rừng với các doanh nghiệp chế biến lâm sản.

UBND tỉnh đã công bố hoạt động của 2 chuỗi liên kết, khai thác, thu mua, chế biến và tiêu thụ cá ngừ, hình thành các chuỗi liên kết giữa doanh nghiệp thu mua thủy sản với người nuôi, có 34 HTX sản xuất kinh doanh gắn với chuỗi giá trị sản phẩm, xây dựng được 19 mô hình chuỗi cung cấp thực phẩm nông lâm thủy sản an toàn…

Ông Nguyễn Tấn Chân, Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện Tây Hòa, cho biết: Địa phương đang tập trung tuyên truyền nhằm thay đổi nhận thức, tư duy của người dân từ tập quán sản xuất nhỏ lẻ, truyền thống sang phát triển nền sản xuất nông nghiệp hàng hóa, trong đó ưu tiên giải pháp chuyển đổi cơ cấu mùa vụ, cơ cấu cây trồng, đẩy mạnh chuyển đổi và phát triển các sản phẩm hàng hóa nông nghiệp chủ lực.

Huyện Tây Hòa tiếp tục đẩy mạnh, tạo chuyển biến mạnh mẽ, rõ nét hơn trong việc thực hiện chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lại ngành Nông nghiệp, ứng dụng cơ giới hóa và khuyến khích ứng dụng khoa học và công nghệ vào sản xuất nông nghiệp, thu hút các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn.

Ông Nguyễn Trọng Tùng, Giám đốc Sở NN-PTNT, cho biết: Để tiếp tục triển khai đề án tái cơ cấu ngành Nông nghiệp trên địa bàn tỉnh theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững, các địa phương cần đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, để mọi người nắm rõ được vai trò, ý nghĩa, tầm quan trọng của cơ cấu lại ngành Nông nghiệp, thúc đẩy sự đổi mới về tư duy sản xuất.

Sở NN-PTNT đang phối hợp với các địa phương hình thành và phát triển các vùng sản xuất tập trung, nhằm khai thác tốt thế mạnh của địa phương và đạt hiệu quả cao cho từng cây trồng, vật nuôi. Các địa phương cần vận dụng và thực hiện tốt các cơ chế chính sách để thu hút được các doanh nghiệp tham gia đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn, tham gia chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm hàng hóa quy mô lớn.

Tỉnh đã có chủ trương và ưu tiên xây dựng vùng sản xuất lúa giống và lúa thương phẩm chất lượng cao với quy mô khoảng 10.000ha, gắn với xây dựng chuỗi giá trị lúa gạo chất lượng cao và lúa gạo đặc sản mang thương hiệu Phú Yên. Các địa phương và nông dân cần tăng cường ứng dụng khoa học kỹ thuật, lấy khoa học kỹ thuật làm khâu then chốt để tạo đột phá trong tăng năng suất, chất lượng và sản lượng, gắn với xây dựng thương hiệu hàng hóa; đồng thời xây dựng và quảng bá thương hiệu, chỉ dẫn địa lý, mã số vùng trồng cho các sản phẩm đặc sản.

Song song với các giải pháp trên, các địa phương cần gắn chặt việc thực hiện các tiêu chí xây dựng nông thôn mới có liên quan, nhất là các tiêu chí về giao thông, thủy lợi, điện, tổ chức sản xuất, thu nhập với thực hiện cơ cấu lại ngành Nông nghiệp để phát triển nông nghiệp, nông thôn của tỉnh ổn định và bền vững. 

ANH NGỌC