Những năm qua, tín dụng chính sách xã hội đã tác động mạnh mẽ đến đời sống, nhận được sự đồng tình, ủng hộ của mọi tầng lớp nhân dân, nhất là hộ nghèo và các đối tượng chính sách. Thành công này có được một phần nhờ Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) đã xây dựng được mô hình hoạt động và phương thức quản lý vốn tín dụng thông qua việc ủy thác cho vay qua 4 tổ chức chính trị - xã hội một cách hiệu quả.

Thời gian qua, thực hiện văn bản liên tịch giữa NHCSXH Phú Yên và các tổ chức chính trị - xã hội tỉnh về việc ủy thác cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác, Ban đại diện Hội đồng quản trị NHCSXH Phú Yên đã chỉ đạo các phòng giao dịch trực thuộc phối hợp với các tổ chức chính trị - xã hội triển khai hiệu quả các chương trình tín dụng ưu đãi của Chính phủ.

Nhờ vậy, nguồn vốn tín dụng chính sách được giải ngân nhanh chóng, kịp thời, đến đúng đối tượng thụ hưởng. Đến 30/9/2020, tổng dư nợ cho vay ủy thác toàn tỉnh đạt hơn 3.047 tỉ đồng với 86.623 hộ có dư nợ, tăng gần 1.235 tỉ đồng so với cuối năm 2014 (tỉ lệ tăng trưởng hàng năm đạt 9,47%), thông qua 2.250 tổ tiết kiệm và vay vốn (TK&VV) với 238.850 lượt hộ vay. Chất lượng tín dụng ủy thác không ngừng được nâng cao, dư nợ quá hạn và nợ khoanh khoảng 14,7 tỉ đồng, chiếm 0,48% tổng dư nợ, giảm hơn 2,1 tỉ đồng so với cuối năm 2014.

Cách làm năng động, sáng tạo, hiệu quả

Để đạt được kết quả nói trên, công tác củng cố, nâng cao chất lượng hoạt động của tổ TK&VV luôn được chú trọng; hiện tổng số tổ hoạt động tốt, khá trên địa bàn tỉnh là 97,42%. Công tác kiểm tra, giám sát cũng được tăng cường và thực hiện thường xuyên hàng năm. Từ 2015 đến nay, tổ chức hội đoàn thể các cấp đã kiểm tra được 184 lượt huyện, 20.196 lượt xã, 11.250 lượt tổ, 260.190 lượt hộ vay vốn, với số tiền kiểm tra hơn 3,9 tỉ đồng; đồng thời kiểm tra việc sử dụng vốn 100% các món vay trong vòng 30 ngày sau khi hộ nhận tiền vay.

Hàng năm, các hội đoàn thể nhận ủy thác còn xây dựng kế hoạch phối hợp với NHCSXH Phú Yên tổ chức tập huấn nghiệp vụ ủy thác cho cán bộ hội đoàn thể các cấp và ban quản lý tổ TK&VV. Giai đoạn 2015-2020, NHCSXH và các hội đoàn thể nhận ủy thác trong toàn tỉnh đã phối hợp tổ chức tập huấn cho 25.510 lượt cán bộ hội đoàn thể cấp tỉnh, huyện, thành phố, cán bộ hội, ban giảm nghèo cấp xã, trưởng thôn, ban quản lý tổ TK&VV.

Đồng thời thường xuyên chấn chỉnh, rút kinh nghiệm việc thực hiện các khâu ủy thác và tập huấn, phổ biến ngay các văn bản mới trong buổi giao ban với các tổ trưởng tổ TK&VV hàng tháng tại các điểm giao dịch xã. Bên cạnh đó, các hội đoàn thể còn phối hợp với ngân hàng rà soát, lập hồ sơ đề nghị xử lý rủi ro do nguyên nhân khách quan, xử lý 1.382 món, số tiền gần 24,4 tỉ đồng...

Những kết quả đạt được trong thời gian qua đã khẳng định phương thức ủy thác một số nội dung công việc trong quy trình cho vay vốn đối với hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác mà NHCSXH và các tổ chức chính trị - xã hội đang thực hiện là cách làm năng động, sáng tạo, hiệu quả, rất đặc trưng và mang tính ưu việt. Cách làm đó đã giúp cho kênh vốn tín dụng chính sách đến đúng đối tượng thụ hưởng; hộ nghèo, các đối tượng chính sách được vay vốn thuận lợi, nhanh chóng; giảm thời gian giao dịch, tiết kiệm chi phí đi lại của hộ vay.

Đồng thời giúp các hộ nghèo hình thành thói quen tiết kiệm và tăng cường trách nhiệm cộng đồng trong quá trình tổ chức sản xuất, kinh doanh, ổn định cuộc sống. Nhờ có vốn kịp thời, các hộ nghèo có điều kiện để phát triển kinh tế, góp phần giảm tỉ lệ hộ nghèo trên địa bàn giai đoạn 2015-2020 từ 12,62% (năm 2015) xuống còn 2,54% (năm 2020)...

Ngoài ra, việc thực hiện ủy thác cho vay vốn đối với hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác còn là điều kiện để tập hợp, đoàn kết các hội viên, hoạt động của hội đoàn thể thực chất và hiệu quả hơn, thu hút nhiều hội viên. Hội đoàn thể có thêm kinh phí hoạt động, có điều kiện để thực hiện tốt hơn việc lồng ghép các chương trình công tác của hội đoàn thể với việc trao đổi kinh nghiệm, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật, dạy nghề cho hội viên, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn vay. Qua đó giúp nâng cao năng lực quản lý nhà nước, quản lý tài chính, tín dụng của đội ngũ cán bộ hội đoàn thể các cấp.

Tiếp tục phối hợp nâng cao hiệu quả ủy thác vốn

Bên cạnh những kết quả đạt được, quá trình thực hiện ủy thác cho vay qua các tổ chức chính trị - xã hội trên địa bàn tỉnh vẫn còn những khó khăn nhất định. Cụ thể, thiên tai, dịch bệnh, mất mùa thường xuyên xảy ra, gây thiệt hại đến cây trồng và vật nuôi của người dân và các hộ vay vốn, dẫn đến tiềm ẩn rủi ro về nguồn vốn tín dụng được NHCSXH đầu tư cho vay. Trình độ dân trí của một số bộ phận người dân sinh sống tại các xã vùng sâu, vùng xa không đồng đều, dân cư thưa thớt sống không tập trung gây khó khăn cho việc tuyên truyền các chế độ, chính sách tín dụng ưu đãi mà NHCSXH đang thực hiện.

Cán bộ Phòng giao dịch NHCSXH TX Sông Cầu (phải) phối hợp với tổ trưởng tổ TK&VV kiểm tra việc sử dụng vốn của hộ vay ở xã Xuân Bình. Ảnh: LÊ HẢO

Một số cấp ủy, chính quyền địa phương vẫn chưa thực sự quan tâm đến công tác tín dụng chính sách xã hội; sự phối hợp với các sở, ngành tỉnh, tổ chức chính trị - xã hội, chính quyền địa phương xây dựng chương trình, dự án, đẩy mạnh hoạt động khuyến nông, khuyến lâm, khuyến ngư, chuyển giao công nghệ, tiêu thụ sản phẩm gắn với nguồn vốn tín dụng chính sách xã hội chưa được thường xuyên...

Thời gian tới, NHCSXH Phú Yên xác định hoạt động ủy thác cho vay thông qua các tổ chức chính trị - xã hội tiếp tục là một kênh dẫn vốn quan trọng để tín dụng chính sách phát triển theo hướng ổn định, bền vững, bảo đảm 100% hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác có nhu cầu, đủ điều kiện vay vốn đều được thụ hưởng các chương trình tín dụng và tiếp cận với các dịch vụ do NHCSXH cung cấp.

Do vậy, để phát huy hiệu quả công tác ủy thác vốn, NHCSXH Phú Yên sẽ tiếp tục chỉ đạo các phòng giao dịch phối hợp Ban đại diện HĐQT cấp huyện và các hội, đoàn thể nhận ủy thác phát huy vai trò tham mưu, đồng thời thường xuyên tổ chức kiểm tra để củng cố, kiện toàn kịp thời đối với các tổ TK&VV hoạt động không hiệu quả.

Thực hiện tốt việc tuyên truyền, hướng dẫn, tạo điều kiện cho các hộ vay vốn biết cách làm ăn, trả nợ đúng hạn, thực hiện tiết kiệm, tổ chức sản xuất hiệu quả, tích lũy vốn để tái đầu tư; qua đó góp phần nâng cao đời sống cho người dân và hạn chế việc cho vay nặng lãi ở khu vực nông thôn. Ngoài ra, ngân hàng cũng sẽ tổ chức tập huấn cho đội ngũ cán bộ hội, tổ trưởng tổ TK&VV để nâng cao vai trò, trách nhiệm trong việc nhận ủy thác, thực hiện nhiệm vụ trong hoạt động tín dụng chính sách...

HỒ VĂN THỤC

Giám đốc Ngân hàng Chính sách xã hội chi nhánh Phú Yên