Nhằm tăng cường công tác quản lý về đất đai, HĐND tỉnh Phú Yên vừa thực hiện giám sát về thu hồi đất vì mục đích quốc phòng - an ninh; phát triển kinh tế - xã hội, vì lợi ích quốc gia công cộng; thu hồi chuyển mục đích đất trồng lúa, đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ trên địa bàn tỉnh. Qua đợt giám sát này, HĐND tỉnh đã phát hiện một số tồn tại, sai sót của các cơ quan.

Tuyến đường giao thông liên huyện Xuân Phước - Phú Hải đã thi công hoàn thành nhưng vướng một số diện tích đất rừng phòng hộ chưa chuyển đổi mục đích sử dụng - Ảnh: ANH NGỌC

Nhiều dự án bị thu hồi

Trong 2 năm 2014-2015, HĐND tỉnh đã ban hành 4 nghị quyết thu hồi hơn 5.380ha đất (hơn 227ha đất lúa, gần 3ha đất rừng đặc dụng, khoảng 143ha đất rừng phòng hộ, hơn 5.007ha thuộc đất khác) để triển khai 475 dự án. Theo Sở TN-MT, đến nay mới chỉ triển khai được 125 dự án với diện tích gần 580ha, còn lại 350 dự án với diện tích hơn 4.800ha chưa thực hiện.

Ông Ngô Quang Phú, Phó Giám đốc Sở TN-MT tỉnh Phú Yên, cho biết: Công tác thanh tra, kiểm tra tình hình sử dụng đất đối với các đơn vị được giao đất, thuê đất được Sở TN-MT triển khai hàng năm. Qua những đợt thanh, kiểm tra này, Sở TN-MT chấn chỉnh kịp thời các vi phạm đối với đơn vị thuê đất nhưng sử dụng không hiệu quả, đồng thời tham mưu cho UBND tỉnh thu hồi một số dự án không triển khai. Riêng trong năm 2016 và từ đầu năm 2017 đến nay, UBND tỉnh đã ra quyết định thu hồi hàng chục dự án có quy mô diện tích lớn, như: Dự án Khu resort nghỉ dưỡng ven biển tại xã Bình Kiến (TP Tuy Hòa) của Công ty TNHH Thương mại, dịch vụ, du lịch Bảo Toàn đã thu hồi hơn 44.245m². Dự án Nhà nghỉ dưỡng Công an Gia Lai tại phường 9 (TP Tuy Hòa) được UBND tỉnh giao đất từ năm 2015 với diện tích hơn 50.225m², tỉnh đã nhiều lần gia hạn nhưng đơn vị được giao đất không chịu triển khai nên UBND tỉnh cũng ra quyết định thu hồi toàn bộ số diện tích trên. Dự án Làng chuyên gia, khu nghỉ dưỡng cao cấp Seaside tại phường 9 (TP Tuy Hòa) của Công ty CP Đầu tư và thương mại Biển Xanh cũng được tỉnh ra quyết định thu hồi với diện tích hơn 65.950m². Dự án Khu sản xuất nông nghiệp kỹ thuật cao Đài Loan (giai đoạn 1) tại xã Hòa Quang Bắc (huyện Phú Hòa) của Công ty TNHH Phát triển nông kiến Kuan-Lien do chậm triển khai nên tỉnh thu hồi với diện tích 100.000m². Dự án Nhà máy xử lý rác thải và sản xuất một số sản phẩm từ rác thải tại xã Hòa Kiến và An Phú (TP Tuy Hòa) của Công ty TNHH Thanh Tùng do không triển khai nên UBND thu hồi với diện tích 100.000m². Dự án Khu thu gom và xử lý rác thải ở xã Xuân Hải (TX Sông Cầu) của HTX Song A không triển khai nên tỉnh thu hồi với diện tích 20.000m². Dự án Xây dựng cơ sở chế biến thủy sản tại xã Xuân Hòa (TX Sông Cầu) của Công ty TNHH Phương Lan cũng bị thu hồi với diện tích hơn 9.135m²…

Theo ông Ngô Quang Phú, đối với một số dự án triển khai chậm hoặc triển khai một phần diện tích, UBND tỉnh cũng ra quyết định thu hồi phần diện tích chưa triển khai. Trong đó, Dự án Làng du lịch quốc tế ven biển của Công ty TNHH Bắc Âu biệt thự và resort được tỉnh giao đất năm 2009 với tổng diện tích 388.400m² tại xã Bình Kiến và xã An Phú (TP Tuy Hòa), đến nay, công ty này chỉ triển khai một phần diện tích gần 129.923m², UBND tỉnh đã ra quyết định thu hồi phần diện tích mà công ty này không triển khai xây dựng với hơn 258.477m². Đối với khu 1 dự án Khu resort Thuận Thảo của Công ty CP Thuận Thảo được tỉnh giao đất với diện tích gần 79.420m² ở phường 7 (TP Tuy Hòa), UBND tỉnh đã gia hạn đến cuối năm 2015 nhưng đến nay vẫn chưa triển khai nên UBND tỉnh cũng ra quyết định thu hồi phần diện tích trên. Dự án Khu nghỉ mát Long Beach ở phường 7 (TP Tuy Hòa) của Công ty CP Long Vân Hai Tám đã được UBND tỉnh ra quyết định thu hồi một phần diện tích của dự án này với khoảng 54.365m².

Vướng thủ tục đất đai

Ở địa bàn huyện Đông Hòa, HĐND tỉnh đã ban hành nghị quyết thu hồi khoảng 1.618ha đất để triển khai 113 dự án, nhưng đến nay chỉ mới thực hiện được 29 dự án với diện tích hơn 81,5ha. Theo ông Lê Tấn Thảo, Phó Chủ tịch UBND huyện Đông Hòa, hiện nay trên địa bàn huyện có 2 dự án đã hoàn thành nhưng còn vướng về thủ tục chuyển đổi đất đai, đó là dự án Khu tái định cư Phú Lạc và các tiểu dự án 2 và 3 thuộc dự án Tuyến đường ven biển đoạn từ nam cầu Hùng Vương đến bắc cầu Đà Nông…

Tại huyện Sơn Hòa, dự án Tuyến đường giao thông liên huyện Xuân Phước - Phú Hải có tổng diện tích thu hồi là 50ha, trong đó đất nông nghiệp 5ha, đất phi nông nghiệp 35ha và đất chưa sử dụng là 10ha. Nhưng thực tế khi thi công hoàn thành tuyến đường này, nhiều diện tích đất rừng phòng hộ lại nằm trong dự án.

Tại huyện Tuy An, tiểu dự án Xây dựng kênh tưới cấp 1 - Hệ thống thủy lợi hồ chứa nước Đồng Tròn, thuộc dự án Phát triển nông thôn tổng hợp các tỉnh miền Trung (khoản vay bổ sung) đã được HĐND tỉnh ban hành nghị quyết thu hồi gần 24,5ha, trong đó chủ yếu là đất nông nghiệp, nhưng các cơ quan tham mưu cho UBND tỉnh lại không xác định rõ là đất gì nên khi triển khai tiểu dự án này bị vướng vì hiện tại có hơn 20ha đất lúa phải thu hồi (thuộc thẩm quyền của Chính phủ)…

Ông Lê Thanh Đồng, Trưởng Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh, cho biết: Qua giám sát, một số địa phương đã phản ánh việc tỉnh chưa công bố quy hoạch lại 3 loại rừng nên địa phương gặp khó khăn trong công tác xác định mục đích đất để bồi thường giải phóng mặt bằng, hỗ trợ tái định cư. Đối với dự án Khu tái định cư Phú Lạc và các tiểu dự án 2 và 3 thuộc dự án Tuyến đường ven biển đoạn từ nam cầu Hùng Vương đến bắc cầu Đà Nông (ở huyện Đông Hòa) có sử dụng đất rừng phòng hộ nhưng chưa được chuyển đổi mục đích. Còn dự án Tuyến đường giao thông liên huyện Xuân Phước - Phú Hải (huyện Sơn Hòa) và Tiểu dự án Xây dựng kênh tưới cấp 1 - Hệ thống thủy lợi hồ chứa nước Đồng Tròn (huyện Tuy An) thì các địa phương này phản ánh có sử dụng đất rừng phòng hộ và đất lúa nhưng với diện tích cần thu hồi không thuộc thẩm quyền của tỉnh. UBND tỉnh cần làm rõ trách nhiệm đối với các cơ quan, đơn vị tham mưu và có hướng khắc phục những sai sót nêu trên. Tại các huyện miền núi của tỉnh còn phản ánh hiện nay một số diện tích đất đã được giao có sự chồng lấn nên khó khăn trong công tác quản lý…

Ông Trần Văn Hạt, Trưởng Ban Pháp chế HĐND tỉnh thì cho rằng, công tác quản lý đất đai trên địa bàn tỉnh còn lỏng lẻo và nhiều bất cập. Nhiều dự án, diện tích thuộc đất rừng phòng hộ, rừng đặc dụng và đất lúa… không thuộc thẩm quyền của tỉnh nhưng các cơ quan tham mưu cho UBND tỉnh trình HĐND tỉnh ban hành nghị quyết thu hồi đất. Vấn đề này cần phải chấn chỉnh…

Sớm chấn chỉnh những sai sót

Theo ông Ngô Quang Phú, đối với các dự án, công trình có sử dụng đất rừng phòng hộ, rừng đặc dụng và đất lúa nhưng không thuộc thẩm quyền thu hồi của tỉnh như các địa phương đã phản ánh, Sở TN-MT sẽ kiểm tra và báo cáo cụ thể cho UBND tỉnh và HĐND tỉnh và có tham mưu hướng xử lý khắc phục.

Ông Nguyễn Như Thức, Giám đốc Sở TN-MT, thừa nhận: Thời gian qua, việc phối hợp giữa Sở TN-MT với các sở, ngành và địa phương trong việc quản lý đất đai chưa chặt chẽ. Trong quá trình tổng hợp đăng ký dự án, công trình để trình HĐND tỉnh, các cơ quan tham mưu cho UBND tỉnh chưa đánh giá được tính khả thi, khả năng thực hiện, do vậy mà số dự án triển khai đạt kết quả thấp. Sở TN-MT tiếp tục rà soát, đôn đốc các chủ đầu tư hoàn thành các thủ tục về đất đai trước khi thi công để đảm bảo đúng quy định và tiến độ thực hiện dự án. Thời gian tới, Sở TN-MT sẽ phối hợp chặt chẽ hơn với Sở NN-PTNT trong việc chuyển mục đích đất rừng và đất lúa sang mục đích sử dụng khác. Sở TN-MT kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo các địa phương thẩm định kỹ các dự án, công trình trên địa bàn mình trước khi trình cho tỉnh, đồng thời có báo cáo cụ thể các dự án cần thu hồi diện tích đất rừng, đất lúa để đơn vị tham mưu cho UBND tỉnh trình Tỉnh ủy và HĐND tỉnh để xin ý kiến chỉ đạo.

ANH NGỌC