Hiện toàn tỉnh có trên 800 hộ nấu rượu thủ công, nhưng chỉ khoảng 10% hộ được cấp giấy phép sản xuất rượu. Việc quản lý an toàn thực phẩm đối với các hộ nấu rượu rất khó khăn do nhận thức của các hộ sản xuất, kinh doanh rượu còn hạn chế. Nhằm hạn chế các vụ ngộ độc rượu có thể xảy ra, Sở Công thương đang tăng cường kiểm tra, xử lý những trường hợp vi phạm.
Tăng cường kiểm tra, nhắc nhở
Theo Chi cục Quản lý thị trường (Sở Công thương), phần lớn những hộ nấu rượu thủ công trên địa bàn tỉnh có quy mô nhỏ lẻ, chủ yếu là “tự cung tự cấp”. Một số hộ chỉ nấu vài mẻ rượu/tháng; mỗi lần nấu khoảng 15-20 lít rượu để sử dụng và bán lẻ cho một số hộ dân trong vùng nên không ai làm giấy phép sản xuất rượu. Không những vậy, các hộ nấu rượu thủ công chủ yếu nấu theo phương thức truyền thống và chưa quan tâm lắm đến các điều kiện an toàn vệ sinh thực phẩm. Men dùng để nấu rượu thường không có nhãn mác, xuất xứ… Rượu thành phẩm được đựng trong các can, thùng nhựa không nhãn mác cũng như hạn sử dụng. Do vậy, chưa có ngành chức năng nào chứng nhận về chất lượng các loại rượu này.
Ông Hồ Văn Trương, xã Hòa Tâm, huyện Đông Hòa, cho biết: Tôi thường mua men ở chợ để nấu rượu nhưng không để ý nhiều đến nguồn gốc, nhãn mác của men. Rượu nấu được chủ yếu để gia đình sử dụng, sau mới bán cho một số người quen trong vùng. Vừa rồi được các cơ quan chức năng kiểm tra, nhắc nhở, tôi mới biết sẽ rất nguy hiểm nếu mua phải men trôi nổi khi nấu rượu. Từ nay, tôi sẽ ý thức hơn trong việc chọn men rượu có nhãn mác rõ ràng để đảm bảo an toàn cho bản thân và mọi người.
Còn theo ông Đinh Văn Vương, xã Ea Ly, huyện Sông Hinh: Trước đây, ông vẫn hay mua rượu ở các quán tạp hóa về dùng, thấy uống “êm” thì dùng tiếp chứ chưa quan tâm rượu được lấy từ đâu, chất lượng ra sao. Đôi lúc uống rượu bị đau đầu, váng vất, ông nghĩ chắc do mình uống nhiều nên say. Vừa rồi nghe có mấy vụ ngộ độc chết người do uống rượu trôi nổi ông mới giật mình.
Theo Sở Công thương, hiện toàn tỉnh chỉ có 7 cơ sở, doanh nghiệp được cấp giấy phép sản xuất rượu; trong đó có 1 cơ sở sản xuất rượu công nghiệp do sở này quản lý, cấp phép và 6 cơ sở sản xuất rượu thủ công do các địa phương quản lý, cấp phép. Ngoài ra, trên địa bàn tỉnh còn có hơn 800 hộ dân nấu rượu nhỏ lẻ, không có giấy phép sản xuất. Việc kiểm tra, kiểm soát các hộ nấu rượu thủ công rất khó khăn do các hộ này chỉ nấu rượu theo quy mô nhỏ lẻ và không thường xuyên nên không đăng ký với địa phương cũng như làm giấy phép sản xuất rượu. Mới đây, Sở Công thương đã kiểm tra, nhắc nhở các hộ này phải chấp hành đúng các quy định về an toàn thực phẩm trong quá trình sản xuất, kinh doanh rượu. Qua đó phát hiện một số cơ sở sử dụng men rượu không rõ nguồn gốc. Đơn vị đã tổ chức cho các hộ sản xuất, kinh doanh rượu ký cam kết không sử dụng, kinh doanh các loại men, rượu trôi nổi, không rõ nguồn gốc để hạn chế tình trạng ngộ độc rượu.
Cấp giấy xác nhận kiến thức an toàn thực phẩm
Bên cạnh hoạt động kiểm tra, nhắc nhở, Sở Công thương còn phối hợp với Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng xuống từng địa phương để tuyên truyền và tổ chức các lớp tập huấn, kiểm tra cấp giấy xác nhận kiến thức an toàn thực phẩm cho các hộ sản xuất, kinh doanh rượu và thực phẩm thuộc thành phần quản lý của ngành Công thương. Hoạt động này đã nhận được sự hưởng ứng của chính quyền cũng như người dân địa phương.
Ông Võ Lâm ở xã Xuân Lộc, TX Sông Cầu, bày tỏ: Gia đình tôi làm nghề chế biến rượu truyền thống từ mấy chục năm nay, nhưng do quy mô sản xuất nhỏ lẻ, nhà lại xa nên tôi ngại làm các thủ tục chứng nhận an toàn thực phẩm. Vừa qua, Sở Công thương đã chủ động về địa phương tập huấn, tổ chức thi xác nhận kiến thức về an toàn thực phẩm để cấp chứng nhận tại chỗ nên người dân rất phấn khởi. Mặc dù công việc nhiều nhưng bà con vẫn tranh thủ thời gian đến nghe phổ biến kiến thức và thi lấy giấy xác nhận an toàn thực phẩm. Tôi thấy yên tâm hơn khi hoàn thành được thủ tục này.
Bà Nguyễn Thị Mười, Phó Chủ tịch UBND xã Xuân Lộc, TX Sông Cầu, cho biết: Địa phương có gần 70 hộ sản xuất rượu truyền thống, chủ yếu hoạt động nhỏ lẻ, manh mún nên chưa được cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm. Năm 2014, địa phương đã hướng dẫn các hộ này về thủ tục để được cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm, nhưng các hộ dân vẫn không mặn mà. Đợt tập huấn và cấp giấy chứng nhận tại chỗ của Sở Công thương, xã Xuân Lộc có 50 hộ đăng ký tham gia. Chúng tôi mong muốn Sở Công thương tiếp tục tổ chức các hoạt động này để tạo điều kiện cho bà con hoàn thành các thủ tục cần thiết để sản xuất, kinh doanh hàng thực phẩm.
Theo ông Nguyễn Thanh Tuấn, Phó Giám đốc Sở Công thương, các hộ nấu rượu thủ công quy mô nhỏ được phân cấp cho địa phương quản lý và cấp giấy phép sản xuất. Tuy nhiên, phần lớn các hộ này đều làm với quy mô nhỏ, không đăng ký với chính quyền nên việc quản lý rất khó khăn. Do vậy, Sở Công thương đã thống kê số hộ nấu rượu nhỏ lẻ, đồng thời mở nhiều lớp tuyên truyền, tập huấn và xác nhận kiến thức an toàn thực phẩm cho hơn 300 hộ sản xuất, kinh doanh rượu tại TP Tuy Hòa, TX Sông Cầu và các huyện Sông Hinh, Đồng Xuân. Sắp tới, chúng tôi sẽ tiếp tục mở các lớp tập huấn ở các địa phương còn lại. Sau đó, sở sẽ tổ chức nhiều đợt kiểm tra trên toàn tỉnh, những hộ nào không chấp hành sẽ bị xử phạt nặng nhằm nâng cao ý thức của người sản xuất, kinh doanh rượu và thực phẩm.
NGÔ XUÂN