Từ giữa tháng 10/2016, sau k hi nhiều người trúng tiền tỉ nhờ xổ số điện toán, rất nhiều người Phú Yên chuyển từ mua vé số truyền thống sang vé số điện toán Vietlott. Một số đại lý và người bán vé số dạo cũng tranh thủ kinh doanh thêm loại vé số này để kiếm lời. Tuy nhiên, loại vé số này tiềm ẩn rất nhiều rủi ro.
Tiềm ẩn nhiều rủi ro
Vé số điện toán xuất hiện đầu tiên vào ngày 20/7 tại TP Hồ Chí Minh. Đến ngày 16/10, trường hợp đầu tiên trúng thưởng trị giá 92 tỉ đồng khiến nhiều người “nhấp nhổm” tìm kiếm loại vé số này để mong đổi đời. Từ đây, vé số điện toán đã “tràn” ra khắp các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long và miền Trung, miền Bắc, trong đó có Phú Yên. Ngày 14/11, tại Khánh Hòa đã có thiết bị đầu cuối (máy bán lẻ) của vé số điện toán nên loại vé số này đổ về Phú Yên nhiều hơn. Mặc dù giá vé số điện toán cao hơn vé số truyền thống nhưng nhiều người dân Phú Yên vẫn đổ xô mua để tìm cơ hội đổi đời. Hiện vé số điện toán được bán với giá 11.000- 12.000 đồng/vé trong khi giá gốc chỉ 10.000 đồng/vé.
Mặc dù có giá trị giải thưởng “khủng” nhưng xổ số điện toán còn khá mới mẻ, lại chưa chính thức được đặt thiết bị đầu cuối tại Phú Yên nên hình thức xổ số này tiềm ẩn rất nhiều rủi ro cho cả người bán và người mua vé số. Chị N.T.A, một đại lý bán vé số trên đường Lê Lợi, TP Tuy Hòa, cho biết: Do nhiều người hỏi mua vé số điện toán nên tôi lấy loại vé này từ một người bỏ sỉ ở Khánh Hòa. Tuy nhiên, khi lấy vé số điện toán thì người bán chấp nhận “ôm” nếu không bán hết. Do vậy, tôi phải bán giá cao hơn từ 1.000- 2.000 đồng/vé so với giá niêm yết để bù vào phần vé còn thừa nhưng đôi khi vé tồn nhiều nên tôi bị lỗ nặng. Bình quân mỗi ngày tôi bán từ 70-100 vé điện toán. Tôi đang tính toán xem có nên tiếp tục bán loại vé số này hay không.
Với nhiều người dân, việc mua vé số điện toán cầu may cũng tiềm ẩn lắm rủi ro. Chị Lê Thị Hồng ở thị trấn La Hai, huyện Đồng Xuân, chia sẻ: Thấy người ta mua vé số điện toán trúng giải với giá trị lớn nên tôi cũng mua vài tờ để thử vận may nhưng tôi không hiểu nhiều về loại vé số này. Vừa rồi, tôi có mua 2 tờ vé số điện toán Mega 645 của một người bán vé số dạo vào ngày 5/12. Sau đó, tôi kiểm tra thì thấy một tờ ghi kỳ quay số mở thưởng vào ngày 7/12 và một tờ mở thưởng ngày 11/12. Một người bạn của tôi cũng mua 5 tờ vé số điện toán, sau đó phát hiện số vé này đã qua ngày mở thưởng. Tôi nghi ngờ mình đã mua phải vé số giả hoặc vé cũ nhưng vì ở Phú Yên chưa có đại lý chính thức của xổ số điện toán nên tôi chẳng biết khiếu nại ai để giải quyết, đành bỏ số vé trên.
Cần quản lý chặt chẽ
Việc vé số điện toán xuất hiện tại Phú Yên dù chưa có thiết bị đầu cuối đã ảnh hưởng lớn đến các đơn vị, đại lý kinh doanh và người bán vé số truyền thống. Bà Trần Thị Thu, 71 tuổi, bán vé số dạo ở TP Tuy Hòa, cho hay: Tôi bán vé số đã gần 20 năm nay, chỉ đủ tiền trang trải cuộc sống gia đình. Từ khi có xổ số điện toán, lượng khách mua vé số truyền thống sụt giảm nghiêm trọng. Tôi đã lớn tuổi, không đi lại được nhiều nên không dám lấy vé số điện toán vì sợ bán không hết thì bị mất tiền. Trước đây, mỗi ngày, tôi bán được 150-200 vé số truyền thống thì nay giảm còn khoảng 100 vé/ngày nên thu nhập giảm nhiều. Mặc dù bán vé số điện toán có lãi hơn nhưng tôi thấy chơi vé số truyền thống vẫn an toàn hơn nhiều dù giải thưởng không bằng.
Ông Bùi Quang Đáng, Chủ tịch Công ty TNHH MTV Xổ số kiến thiết Phú Yên (Công ty Xổ số kiến thiết Phú Yên), cho biết: Theo Thông tư 136 của Bộ Tài chính về việc hướng dẫn hoạt động kinh doanh xổ số tự chọn số điện toán thì vé số điện toán phải được bán trực tiếp cho khách hàng thông qua thiết bị đầu cuối. Việc vé số điện toán được in sẵn và bán dạo với giá cao hơn mệnh giá cho phép (10.000 đồng/vé) là không hợp lý. Từ khi có xổ số điện toán, doanh thu của công ty giảm 1,4 tỉ đồng/kỳ phát hành tương đương khoảng 20% doanh thu (so với doanh thu bình quân 9 tháng năm 2016) nên số tiền nộp ngân sách cũng giảm theo. Việc vé số điện toán bán ở Phú Yên khi chưa được cấp giấy phép kinh doanh tại địa bàn tỉnh là không đúng quy định, đồng thời làm xáo trộn thị trường, ảnh hưởng lớn đến hoạt động kinh doanh vé số truyền thống.
Hiện Công ty Xổ số kiến thiết Phú Yên có 9 đại lý cấp I, 35 đại lý cấp II và gần 2.000 người bán lẻ trên địa bàn tỉnh. Tuy nhiên, vì hám lợi nên một số người bán lẻ lấy vé số điện toán từ nơi khác đem về Phú Yên bán để kiếm lời. Công ty đã làm việc và yêu cầu các đại lý cấp I quản lý chặt chẽ hệ thống đại lý cấp II và người bán lẻ ngừng bán vé số điện toán trái quy định. Với những đại lý không chấp hành, đơn vị sẽ tạm ngưng cung cấp vé số truyền thống. Công ty Xổ số kiến thiết Phú Yên và các công ty khác trong khu vực miền Trung đang có kế hoạch phát hành loại vé số truyền thống loại 6 chữ số dự thưởng và nâng giá trị giải đặc biệt lên 2 tỉ đồng kể từ đầu tháng 4/2017. Đơn vị này cũng đề xuất các ngành chức năng có biện pháp kiểm tra xử lý các đầu nậu, đại lý nhập vé số điện toán về phân phối tại Phú Yên để đảm bảo quyền lợi cho người mua vé số.
Liên quan đến vấn đề này, ông Trần Văn Anh, Phó Giám đốc Sở Tài chính, cho biết: Công ty Xổ số kiến thiết Phú Yên đã có văn bản đề nghị kiểm tra hoạt động kinh doanh xổ số điện toán trên địa bàn Phú Yên. Sở Tài chính đang chờ chỉ đạo của UBND tỉnh để có giải pháp giải quyết vấn đề này.
NGÔ XUÂN