Qua hai mùa mưa lũ, 100 hộ nghèo được hỗ trợ xây dựng nhà ở phòng, tránh bão, lụt theo Quyết định 716 của Thủ tướng Chính phủ tại huyện Đồng Xuân và Tuy An đã thật sự yên tâm, phấn khởi vì không phải chạy đôn chạy đáo, đối diện với hiểm nguy khi mùa lũ đến.

HIỆU QUẢ ĐƯỢC KHẲNG ĐỊNH

Vùng ngập lụt xã Xuân Sơn Bắc, sau hơn 5 năm khắc phục hậu quả cơn lũ lịch sử năm 2009, nơi được Chính phủ hỗ trợ xây dựng 6 nhà tránh lũ, giờ đã có nhiều đổi thay. Dọc hai bên những con đường bê tông liên thôn, xã, nhiều ngôi nhà của người dân không thuộc diện hỗ trợ cũng được sửa chữa, nâng cấp một phần diện tích theo kiểu nhà tránh lũ cao ráo, khang trang. Chủ tịch UBND huyện Đồng Xuân Võ Cao Phi cho biết: Ngoài chủ động các phương án phòng, chống bão lũ, nhà tránh lũ là mô hình hiệu quả, rất cần thiết với người dân vùng trũng, thấp. Từ mô hình nhà tránh lũ, thời gian gần đây, cùng với số tiền hỗ trợ của Nhà nước, nhiều hộ dân khác trong vùng cũng tự bỏ tiền nâng cấp một phần ngôi nhà cũ của mình; hoặc chuyển hướng sang xây nhà hai tầng thay nhà cấp 4 như trước đây để tránh bị ngập lụt, đề phòng lũ.

Ở thôn Tân Bình, xã Xuân Sơn Bắc (huyện Đồng Xuân), nhà tránh lũ của hộ chị Nguyễn Thị Nhất Trí và hộ ông Phạm Văn Bé mặc dù đã sử dụng hơn một năm nhưng vẫn còn mới tinh, không khác gì nhà hai tầng nhỏ, đường bê tông vào đến tận sân xi măng sạch đẹp. “Qua hai mùa mưa lũ, nhà vẫn chắc chắn, an toàn vượt lũ, không còn phải nơm nớp lo sợ, canh lũ dâng cao đột ngột như trước đây. Nhà tránh lũ không chỉ phục vụ cho riêng gia đình tôi, mà còn là nơi chạy lũ an toàn cho bà con trong xóm khi nhà họ bị ngập”, chị Trí nói.

Gần bên nhà chị Trí, nhà tránh lũ của ông Bé được xây dựng khang trang, có tổng trị giá hơn 100 triệu đồng ở sát vách ngôi nhà cũ, được xem là nơi tránh trú bão, lũ an toàn cho từ hai đến ba gia đình hàng xóm. Ông Đặng Ngọc Tân, Chủ tịch UBND xã Xuân Sơn Bắc, cho biết: Hiện địa phương có 30 hộ dân trong vùng ngập lụt nặng tiếp tục đăng ký xin được hỗ trợ xây dựng nhà tránh lũ. Đây mới chỉ là danh sách để xét duyệt, còn trên thực tế, tính riêng xóm Soi và xóm Chợ đã có ít nhất 100 hộ bị ảnh hưởng bởi nước lũ trong mùa mưa hàng năm.

VẪN CÒN TRỞ NGẠI

Phó chủ tịch UBND tỉnh Trần Quang Nhất cho biết: Năm 2013, Phú Yên xây dựng thí điểm 100 nhà tránh lũ cho hộ nghèo, cận nghèo tại các xã An Định, An Dân (huyện Tuy An) và Xuân Sơn Nam, Xuân Sơn Bắc (huyện Đồng Xuân) theo Quyết định 716 của Thủ tướng Chính phủ.

Để giải quyết nhu cầu cấp thiết của người dân vùng lũ, ngày 28/8/2014, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục ban hành Quyết định 48 về chính sách hỗ trợ hộ nghèo xây dựng nhà ở phòng, tránh bão, lụt. Theo đó, Phú Yên có 420 hộ được hỗ trợ xây dựng với tổng nguồn vốn hơn 20 tỉ đồng; trong đó, năm 2015 hỗ trợ cho 336 hộ, năm 2016 tiếp tục hỗ trợ 84 hộ. Các hộ được hỗ trợ xây dựng nhà tránh lũ nằm trong vùng không khó khăn và thôn đặc biệt khó khăn theo quy định của Chính phủ. Tuy nhiên, đến nay chỉ có 110/336 hộ được hỗ trợ xây nhà, đạt tỉ lệ 32,74% kế hoạch trong năm nay; trong đó có 96 nhà xây mới và cải tạo, nâng tầng 14 nhà. Theo Phó chủ tịch UBND tỉnh Trần Quang Nhất, nguyên nhân là do thời điểm phân bổ vốn vào dịp cận Tết Nguyên đán, nên các hộ nghèo ngại xây nhà; vốn vay từ Ngân hàng Chính sách xã hội chi nhánh Phú Yên bố trí chậm; đa số các hộ được hỗ trợ xây nhà ở theo Quyết định 48 kinh tế đều khó khăn; trong khi đó, việc huy động thêm sự giúp đỡ của người thân, các tổ chức, cá nhân khác cũng gặp nhiều trở ngại, nên phải nhờ vào sự hỗ trợ từ nguồn ngân sách Nhà nước và vốn vay Ngân hàng Chính sách xã hội.

Phó chủ tịch UBND tỉnh Trần Quang Nhất kiến nghị, trong năm 2016, Bộ Xây dựng cần phối hợp với các bộ, ngành Trung ương sớm bố trí vốn (vốn ngân sách Trung ương và vốn vay Ngân hàng Chính sách xã hội) để tỉnh triển khai mô hình kịp tiến độ; xem xét, kiến nghị Chính phủ cho phép Phú Yên được bổ sung các đối tượng là hộ nghèo đang cư trú tại một số khu vực bị ảnh hưởng của bão, lụt có mức ngập lụt theo quy định của Quyết định 48 nằm trong khu vực hành chính là khu phố thuộc phường, thị trấn nêu trên, nhằm đảm bảo sự bình đẳng và quyền lợi cho các đối tượng, cũng như nâng cao mức sống cho người dân, góp phần xóa đói, giảm nghèo bền vững. Đồng thời đề nghị Chính phủ cho phép các địa phương được rà soát, bổ sung đối tượng được hỗ trợ nhà ở phòng tránh bão, lụt theo quy định vào đề án đã được phê duyệt. 

PHƯƠNG NAM