Vụ đông xuân 2014-2015, trên địa bàn tỉnh nhiều diện tích cây trồng bị hạn, không có nước tưới đã ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng cây trồng, gây thiệt hại cho người nông dân. Theo dự báo, vụ sản xuất lúa hè thu 2015 sẽ tiếp tục hạn hán trên diện rộng, vì vậy các địa phương cần chủ động hơn trong việc phòng, chống hạn cho cây trồng.
Theo Chi cục Thủy lợi và phòng chống lụt bão (Sở NN-PTNT) cũng như nhận định của Trung tâm Khí tượng thủy văn Phú Yên, hiện tượng ENSO đang duy trì ở trạng thái pha nóng ElNino với xác suất 60% và tiếp tục duy trì từ tháng 5 đến tháng 8 năm nay. Dự báo thời tiết vụ sản xuất hè thu 2015 sẽ tiếp tục ít mưa, lượng mưa phổ biến thấp hơn so với cùng kỳ. Hiện mực nước tại các hồ chứa nước trên địa bàn tỉnh đang hạ thấp hơn mực nước thiết kế, lưu lượng nước về đầu mối các công trình đập dâng thấp hơn các năm trước. Nếu thời tiết nắng nóng kéo dài, mưa tiểu mãn ít, nguồn nước không được cải thiện thì trong thời gian đến có khả năng xảy ra hạn hán, thiếu nước tưới trên diện rộng. Theo Sở NN-PTNT, lịch thời vụ sản xuất lúa hè thu năm 2015 sẽ tập trung gieo sạ từ ngày 20/5 đến 10/6 để lúa trổ tập trung sau tiết Lập thu (ngày 8/8), còn các diện tích sử dụng nguồn nước từ các hồ đập riêng lẻ bố trí sạ trong tháng 5/2015. Ông Nguyễn Phi Hổ, Phó chủ tịch UBND huyện Đông Hòa, cho biết: “Huyện đã chỉ đạo các địa phương trên địa bàn tập trung thu hoạch dứt điểm lúa đông xuân 2014-2015 và triển khai vụ sản xuất lúa hè thu 2015. Tùy theo điều kiện cụ thể của từng địa phương để chọn cơ cấu khoảng 2 đến 4 giống chủ lực, cơ cấu một giống không quá 30% diện tích của vùng. Huyện cũng đã chỉ đạo mỗi hợp tác xã bố trí khoảng 5% diện tích đất để sản xuất lúa giống, nhằm chủ động nguồn giống đạt chất lượng cho vụ sau. Đề nghị Công ty TNHH một thành viên Thủy nông Đồng Cam điều tiết nước hợp lý hơn, tỉnh cần quan tâm nâng cấp, sửa chữa, nạo vét hệ thống hồ đập, kênh mương và sớm cấp kinh phí chống hạn để địa phương triển khai…”.
Theo bà Đặng Thị Lành, Phó chi cục Thủy lợi và phòng chống lụt bão tỉnh, để đảm bảo nước tưới cho vụ hè thu 2015, ngoài công tác chống hạn của các địa phương thì các thủy điện Sông Ba Hạ và Sông Hinh cần xả và duy trì liên tục lượng nước về đập đầu mối Đồng Cam từ 35 đến 40m3/s. Nhà máy thủy điện Sông Hinh phải duy trì lượng nước qua cống tưới kênh chính tây cấp nước tưới cho hệ thống sử dụng nước sau thủy điện Sông Hinh với lưu lượng 1,7m3/s. Ông Nguyễn Trọng Tùng, Giám đốc Sở NN-PTNT, cho biết: “Đối với vùng sản xuất chủ động nước tưới, cần bố trí sản xuất những giống lúa có năng suất, chất lượng cao, kháng sâu bệnh và có thời gian sinh trưởng dưới 105 ngày. Các địa phương cần tập trung chỉ đạo và triển khai kế hoạch, phương án chống hạn. Định hướng chung cho vụ sản xuất hè thu 2015 là sử dụng giống lúa ngắn ngày, gieo sạ nhanh gọn, tập trung theo từng vùng, áp dụng các biện pháp tưới nước tiết kiệm và phòng, chống hạn trong suốt vụ sản xuất. Đối với các vùng thiếu nước tưới cần chuyển sang trồng các loại cây sử dụng ít nước (bắp lai, cây họ đậu…), các vùng thiếu nước tưới trầm trọng, không có nguồn nước tưới thì không sản xuất để tránh thiệt hại. Trong năm 2015, toàn tỉnh sẽ chuyển đổi khoảng 500ha diện tích đất lúa (chủ yếu sản xuất 1 vụ/năm) sang các loại cây trồng khác”.
ANH NGỌC
