Hoạt động khoa học công nghệ (KHCN) các huyện, thành phố ở Phú Yên thời gian gần đây đã có chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, quản lý nhà nước về KHCN ở các huyện, thành phố là vấn đề mới, phức tạp nên còn gặp rất nhiều khó khăn.
 |
| Áp dụng KHKT vào sản xuất đậu xanh ở huyện Tuy An - Ảnh: L.MAI |
CÒN NHIỀU LÚNG TÚNG
Trong chuyến công tác tại Phú Yên mới đây, tiến sĩ Hồ Ngọc Luật, Vụ trưởng, Trưởng ban KHCN (Bộ KHCN) cho biết: “Bất cập lớn nhất hiện nay là Chính phủ chưa có quy định một chức danh chuyên trách công tác quản lý nhà nước về KHCN ở cấp huyện, nên việc triển khai nhiệm vụ quản lý KHCN trên địa bàn huyện còn gặp rất nhiều khó khăn”.
Hoạt động nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ ở các huyện, thành phố ở Phú Yên phần lớn còn ở quy mô nhỏ, trình độ KHCN chưa cao, kinh phí đầu tư ít. Do đó, phong trào phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật và các kết quả nghiên cứu vào sản xuất và đời sống còn hạn chế. Thêm vào đó, tổ chức hoạt động KHCN cấp huyện đều nằm chung trong phòng Kinh tế các huyện, thành phố; các huyện Đông Hòa, Sơn Hòa, Sông Hinh chưa có cán bộ chuyên trách nên việc theo dõi hoạt động không được thường xuyên và liên tục. Một số cán bộ có thời gian làm công tác quản lý KHCN hiện tại không được tiếp tục duy trì công việc do chức năng và nhiệm vụ này chuyển sang phòng Kinh tế; phần lớn cán bộ quản lý KHCN trên địa bàn huyện là người mới nên kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm quản lý KHCN và trình độ tổng hợp còn hạn chế; mối quan hệ công tác giữa cán bộ chuyên trách với các phòng, ban, ngành chức năng, văn phòng UBND huyện có nơi chưa được chặt chẽ nên sự phối hợp trong công tác còn khó khăn. Thêm nữa, trang thiết bị phục vụ công tác quản lý KHCN còn thiếu thốn.
Vì còn lúng túng trong tư vấn nhiệm vụ KHCN cho lãnh đạo huyện, chưa đáp ứng nhu cầu thực tế địa phương nên nhiều mô hình không xét duyệt cho triển khai hoặc không có đơn vị đăng ký tham gia thực hiện. Công tác thông tin tuyên truyền chưa chủ động, nội dung chưa phong phú, chủ yếu là tập trung phổ biến các văn bản quy phạm pháp luật và tổ chức các lớp tập huấn. Công tác quản lý nhà nước về KHCN trên địa bàn huyện, thành phố do tiềm lực KHCN còn quá hạn chế nên vẫn còn là vấn đề mới, phức tạp.
Một số huyện chưa xây dựng chi tiết, cụ thể kế hoạch hoạt động KHCN nên khi triển khai phải điều chỉnh kế hoạch hoặc không thực hiện đúng với nội dung kế hoạch năm nên cuối năm không sử dụng hết vốn KHCN đã cấp, công tác quyết toán chậm, ảnh hưởng chung đến hoạt động của ngành.
ĐỂ HOẠT ĐỘNG KHCN CẤP HUYỆN CÓ HIỆU QUẢ
Theo tiến sĩ Hồ Ngọc Luật, hoạt động KHCN cấp huyện có thể chỉ tập trung như chuyển giao công nghệ, các hoạt động phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, hợp lý hóa sản xuất; các dịch vụ về thông tin, tư vấn; đào tạo, bồi dưỡng kiến thức về KHCN; phổ biến các quy trình sản xuất mới, quy trình sản xuất các giống mới; phổ biến kinh nghiệm, cách làm mới… Ngoài việc đầu tư đẩy mạnh hoạt động KHCN thì phải dành một tỉ lệ thích đáng nguồn vốn ngân sách cho KHCN để nâng cao năng lực quản lý nhà nước đối với các hoạt động KHCN như đầu tư trang thiết bị thí nghiệm, xây dựng các cơ sở, kiểm nghiệm, kiểm định về đo lường chất lượng sản phẩm, các cơ sở hạ tầng, các bộ phận phụ trách công tác quản lý về tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng sản phẩm và an toàn bức xạ, hạt nhân theo sự phân cấp quản lý giữa trung ương và địa phương.
Cấp huyện là địa bàn cơ sở – nơi diễn ra hàng ngày các hoạt động liên quan đến tiêu chuẩn đo lường chất lượng (TCĐLCL). Các hoạt động này ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi người tiêu dùng cũng như người sản xuất, kinh doanh hợp pháp. Do đó, tăng cường quản lý nhà nước về TCĐLCL có một ý nghĩa rất quan trọng. Ông Lê Văn Kiều (Trường Quản lý KHCN – Bộ KHCN) cho rằng: “Hoạt động thanh tra, kiểm tra trong lĩnh vực KHCN ở cấp huyện có vai trò rất quan trọng. Vì cấp này trực tiếp quản lý công tác KHCN tại cơ sở, kịp thời phát hiện các vi phạm, có mặt tại chỗ để áp dụng các biện pháp ngăn chặn. Vì vậy, nếu cấp huyện thực hiện tốt chức năng thanh tra, kiểm tra thì việc tuân thủ các quy định về đo lường, chất lượng hàng hóa, chống hàng giả có hiệu quả hơn”.
Giám đốc Sở KHCN Phú Yên Nguyễn Văn Dũng nói: “Để Hội đồng KHCN huyện làm việc tốt, tư vấn có chất lượng, cần chú ý những vấn đề như: Các kỳ họp của hội đồng có thể được tổ chức thường xuyên theo định kỳ và có thể được tổ chức bất thường khi có công việc cần tư vấn. Việc cung cấp đầy đủ thông tin có liên quan đến nội dung các buổi họp hội đồng là việc cần quan tâm hàng đầu, do vậy, trong các kỳ họp, các thành viên hội đồng phải có tài liệu được gửi trước để nghiên cứu và chuẩn bị ý kiến. Trong trường hợp cần thiết, có thể tổ chức cho các thành viên hội đồng đến nghiên cứu, khảo sát tận hiện trường trước khi họp để việc tham gia ý kiến có thêm cơ sở thực tiễn của vấn đề cần góp ý”.
LÊ MAI
