Các trận động đất lớn ngoài khơi quần đảo Sumatra (Indonesia) ngày 12/9 vừa qua có thể dẫn đến một cơn địa chấn khổng lồ gây ra siêu sóng thần, làm chết hàng trăm nghìn người trong khu vực.
Quần đảo Sumatra vừa chịu trận động đất khủng khiếp. - Ảnh: BBC.
Hôm 12/9, quần đảo Sumatra rung chuyển dữ dội bởi trận động đất mạnh tới 8,4 độ Richter và liên tiếp 51 đợt dư chấn, trong đó có hai đợt mạnh tới 7,8 và 7,1 độ Richter. Những cơn địa chấn này hình thành một "vòng sức căng" quanh dải Mentawai (quần đảo Mentawai, phía tây Sumatra).
Ngày 14/9, khu vực ngoài khơi đảo Sumatra lại hứng chịu thêm một cơn dư chấn mạnh 6,6 độ Richter, khiến chính quyền Indonesia đưa ra cảnh báo sóng thần mới (lần thứ sáu trong ba ngày qua).
Siêu địa chấn
Theo giáo sư Sieh, thuộc Đại học Công nghệ California, nếu khu vực này không chịu nổi sức căng, nó sẽ tạo ra một cơn "siêu địa chấn" mạnh từ 9 đến 19 độ Richter. Đi kèm theo đó là những đợt sóng thần cực lớn đánh thẳng vào tỉnh Padang trên quần đảo Sumatra.
"Tình huống hiện tại giống như một vụ đâm tàu hỏa sắp sửa diễn ra", giáo sư Sieh nhận định. Đợt thiên tai khủng khiếp đó có thể cướp đi sinh mạng của ít nhất 100.000 người.
Giáo sư Sieh cũng cho biết, siêu địa chấn có thể xảy ra trong khoảng thời gian từ nay cho đến ba thập niên nữa. Tuy nhiên, những diễn biến địa chất ngoài khơi đảo Sumatra vừa qua cho thấy nhiều khả năng nó sẽ diễn ra trong tương lai gần hơn. Trận động đất và sóng thần tháng 12/2004 cũng bắt nguồn từ cơ chế tương tự khi dải Aceh-Andaman (quần đảo Andaman tại vịnh Bengal) gãy vỡ do sức ép.
Giáo sư Sieh cho biết ở khu vực Mentawai, cứ 200-230 năm là có một cơn siêu địa chấn. Đã có hai vụ động đất lớn như vậy xảy ra vào các năm 1797 và 1833. "Chúng tôi đo được độ căng của kiến tạo địa tầng này, do đó có thể khẳng định chúng ta đang ở thời điểm nguy kịch".
Chính giáo sư Sieh là người dự báo thành công cơn địa chấn tại dải Nias-Simeulue, nằm giữa dải Mentawai và Aceh-Andaman ba tháng sau thảm họa động đất và sóng thần năm 2004. Để dự báo về nguy cơ động đất và sóng thần tại khu vực Sumatra, giáo sư Sieh và các cộng sự sử dụng hệ thống thu thập thông tin từ hệ thống định vị toàn cầu và quá trình theo dõi hệ thống san hô tại Sumatra.
Siêu sóng thần
Trong khi đó, nghiên cứu của Cơ quan Khoa học địa chất Australia cảnh báo một trận động đất mạnh 8,5-9 độ Richter có khả năng xảy ra ở khu vực ngoài khơi Myanmar và Bangladesh trong vòng vài thập niên tới hoặc xa hơn. Khi đó, sóng thần cao nhiều mét từ vịnh Bengal ngoài khơi Ấn Độ Dương sẽ đánh thẳng vào Bangladesh và vùng bờ biển phía tây Myanmar.
"Số người thiệt mạng có thể lên đến hơn 1 triệu", giáo sư Phil Cummins, tác giả nghiên cứu, khẳng định. Giáo sư thừa nhận sẽ rất khó để thuyết phục chính quyền Bangladesh và Myanmar thực hiện các biện pháp chuẩn bị đối phó, bởi đây không phải là một hiểm họa ngay trước mắt.
Theo TTO
