Từ Chính cương vắn tắt và Sách lược vắn tắt (tháng 2/1930) đến Lời kêu gọi nhân dân thành lập Đảng (3/2/1930), đồng chí Nguyễn Ái Quốc đã nhấn mạnh phải giành chính quyền về tay công, nông.
Sau một thời gian hoạt động ở nước ngoài, đầu năm 1941, nhận thấy tình hình thế giới chuyển biến có lợi cho phong trào giải phóng dân tộc, Nguyễn Ái Quốc về nước trực tiếp lãnh đạo cách mạng.
Tháng 5/1941, tại Hội nghị Trung ương lần thứ 8, Người đã phân tích: “Nếu cuộc chiến tranh đế quốc lần trước đẻ Liên Xô, một nước xã hội chủ nghĩa thì cuộc chiến tranh đế quốc lần này sẽ đẻ ra nhiều nước xã hội chủ nghĩa, do đó mà cách mạng nhiều nước thành công”.
Cũng trong hội nghị này, phân tích mối quan hệ giữa đấu tranh giai cấp và đấu tranh giải phóng dân tộc, Người nhấn mạnh: “Trong lúc này quyền lợi của bộ phận, của giai cấp phải đặt dưới sự sinh tử, tồn vong của quốc gia, của dân tộc. Trong lúc này nếu không giải quyết được vấn đề giải phóng dân tộc, không đòi được độc lập, tự do cho toàn thể dân tộc thì chẳng những toàn thể dân tộc còn chịu mãi kiếp ngựa trâu mà quyền lợi của bộ phận, của giai cấp đến vạn năm cũng không đòi lại được”.
Để có thể vừa đẩy mạnh đấu tranh chính trị, vừa chuẩn bị cho đấu tranh vũ trang, Người chỉ thị thành lập Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân. Phương châm hoạt động của đội là dựa vào dân, kết hợp quân sự với chính trị, nhưng chính trị quan trọng hơn quân sự, vận dụng lối đánh du kích bất ngờ.
Tháng 8/1945, khi thời cơ đã đến thì Người vô cùng kiên quyết, mặc dù lúc này Người đang bị bệnh nặng: “Lúc này thời cơ thuận lợi đã đến, dù hy sinh tới đâu, dù phải đốt cháy cả dãy Trường Sơn cũng phải kiên quyết giành cho được độc lập”. Theo đề nghị của Người, ngày 13/8/1945, Hội nghị toàn quốc của Đảng họp. Tiếp theo là Quốc dân hội nghị họp ngày 17/8/1945 (tại Tân Trào) ra lệnh Tổng khởi nghĩa bầu ra Ủy ban dân tộc giải phóng Trung ương (tức Chính phủ lâm thời) do Bác làm Chủ tịch. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ra lời kêu gọi Tổng khởi nghĩa: “Giờ quyết định cho vận mệnh dân tộc đã đến, toàn quốc đồng bào hãy đứng dậy đem sức ta mà tự giải phóng cho ta”.
Dưới sự lãnh đạo sáng suốt, tài tình của Đảng ta và Hồ Chủ tịch, chỉ trong vòng nửa tháng, cuộc tổng khởi nghĩa đã giành thắng lợi trên toàn quốc, chính quyền đã thuộc về tay nhân dân.
Đánh giá ý nghĩa của Cách Mạng Tháng Tám, Chủ tịch Hồ Chí Minh viết: “Chẳng những giai cấp lao động và nhân dân Việt Nam ta có thể tự hào mà giai cấp lao động và những dân tộc bị áp bức nơi khác, cũng có thể tự hào rằng: lần này là lần đầu tiên trong lịch sử cách mạng của các dân tộc thuộc địa và nửa thuộc địa, một Đảng mới 15 tuổi đã lãnh đạo cách mạng thành công, đã nắm chính quyền toàn quốc”.
Ngày 2/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đọc bản Tuyên ngôn độc lập lịch sử, trịnh trọng tuyên bố trước nhân dân Việt Nam và thế giới sự ra đời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Tuyên ngôn có đoạn viết:
“Dân ta đã đánh đổ các xiềng xích thực dân gần một trăm năm nay để gây dựng nên nước Việt Nam độc lập. Dân ta lại đánh đổ chế độ quân chủ mấy mươi thế kỷ mà lập nên chế độ dân chủ cộng hòa”…
“Một dân tộc đã gan góc chống ách nô lệ của Pháp hơn 80 năm nay, một dân tộc đã gan góc đứng về phe đồng minh chống phát xít mấy năm nay, dân tộc đó phải được tự do, dân tộc đó phải được độc lập! Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do, độc lập và thật sự đã trở thành một nước tự do độc lập. Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do và độc lập ấy”.
Kể từ ngày Cách mạng Tháng Tám thành công đến nay, nhân dân ta phải liên tiếp đương đầu với những kẻ thù xâm lược mạnh hơn, giữ vững độc lập tự do, thống nhất Tổ quốc và ngày nay đang thu được những thành tựu to lớn trong sự nghiệp bảo vệ và xây dựng Tổ quốc.
BẰNG TÍN
