Ngày 26/7/1960, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh 20-LCT công bố Luật Tổ chức Viện KSND. Đây là bước ngoặt đánh dấu sự ra đời của Viện KSND trong hệ thống bộ máy nhà nước.

Qua 60 năm, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự giám sát thường xuyên của Quốc hội, sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị xã hội ở Trung ương và địa phương, sự ủng hộ của nhân dân, ngành Kiểm sát nói chung và Viện KSND Phú Yên đã không ngừng phấn đấu thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ, góp phần bảo vệ Hiến pháp và pháp luật, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, góp phần bảo đảm pháp luật được chấp hành nghiêm chỉnh và thống nhất.

Tự hào truyền thống

Tại Phú Yên, Viện KSND tỉnh được thành lập theo Quyết định 81/QĐTC ngày 4/7/1989 của Viện trưởng Viện KSND Tối cao. Khi mới thành lập, Viện KSND tỉnh có 14 cán bộ được điều động từ Viện KSND tỉnh Phú Khánh; 7 viện KSND cấp huyện chỉ có 32 cán bộ. Trong đó, 7 người có trình độ cao đẳng kiểm sát, 12 người có trình độ trung cấp kiểm sát, số còn lại mới được đào tạo qua các lớp nghiệp vụ ngắn hạn. Điều kiện phương tiện, cơ sở vật chất phục vụ công tác và sinh hoạt gặp nhiều khó khăn, thiếu thốn…

31 năm qua, cán bộ công chức ngành KSND Phú Yên đã đồng cam cộng khổ, đoàn kết gắn bó để làm được nhiều việc tưởng như không thể. Xác định công tác cán bộ là nhân tố quyết định mọi thành công, Ban Cán sự Đảng, lãnh đạo đơn vị đã tập trung ổn định tổ chức bộ máy, sử dụng hợp lý đội ngũ cán bộ hiện có để hoàn thành tốt nhiệm vụ chuyên môn. Đồng thời có kế hoạch tập trung cho việc tuyển dụng, đào tạo bồi dưỡng ngắn hạn và lâu dài lực lượng cán bộ, công chức của ngành, từng bước đảm đương nhiệm vụ. Những năm gần đây, Ban Cán sự Đảng đã xây dựng và thực hiện hiệu quả 4 kế hoạch về công tác cán bộ nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ, quản lý viện KSND hai cấp tỉnh và huyện; nhất là cấp chiến lược đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm yêu cầu nhiệm vụ.

Từ khó khăn thiếu thốn về nhân lực ban đầu, đến nay, toàn ngành KSND Phú Yên có 7 phòng nghiệp vụ và 9 viện KSND huyện, thị xã, thành phố với 164 cán bộ. Trong đó có 1 kiểm sát viên cao cấp, 34 kiểm sát viên trung cấp, 63 kiểm sát viên sơ cấp, 34 kiểm tra viên, chuyên viên, 12 nhân viên; 30 cán bộ có trình độ cao cấp chính trị, 17 cán bộ có trình độ trung cấp chính trị; 8 cán bộ có trình độ thạc sĩ, 128 cán bộ có trình độ đại học luật, cao đẳng kiểm sát và đại học khác. Bên cạnh đó, hiện nay, Đảng bộ Viện KSND tỉnh có 51 đảng viên, có 7 chi bộ trực thuộc; 9/9 viện trưởng viện KSND cấp huyện, thị xã, thành phố không phải là người địa phương. Hàng năm, Đảng bộ và các tổ chức hội đoàn thể của ngành đều đạt trong sạch, vững mạnh.

Nâng cao công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát tư pháp

Trong công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp, ngành KSND Phú Yên xác định nhiệm vụ chống oan, sai, chống bỏ lọt tội phạm là nhiệm vụ xuyên suốt, quan trọng hàng đầu. Để làm được điều này, ngành đã thực hiện nhiều biện pháp nhằm tăng cường trách nhiệm công tố trong hoạt động điều tra, gắn công tố với hoạt động điều tra, bảo đảm mọi hoạt động giải quyết tin báo, tố giác tội phạm, khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử đúng quy định của pháp luật. Trong đó tập trung nâng cao vai trò, trách nhiệm trực tiếp của người đứng đầu trong hoạt động công tố; tăng cường phối hợp với các cơ quan bảo vệ pháp luật, phát hiện và xử lý nghiêm minh các loại tội phạm về an ninh quốc gia, tham nhũng, ma túy, tội phạm sử dụng công nghệ cao…

Một trong những sáng kiến nổi bật của ngành là đổi mới để nâng cao chất lượng trong giải quyết các vụ án tồn, án bị hủy để điều tra, xét xử lại. Cụ thể, năm 2018, Ban Cán sự Đảng Viện KSND tỉnh đã ban hành văn bản, kèm theo danh sách các vụ án bị hủy, án tồn đọng của nhiều năm trước, đề nghị Đảng ủy Công an tỉnh, Ban Cán sự Đảng TAND tỉnh tiếp tục quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và phối hợp chặt chẽ với các cấp ủy đảng và các cơ quan tố tụng chỉ đạo sớm giải quyết dứt điểm các vụ việc này. Song song đó, ngành KSND Phú Yên đã chủ động phối hợp với công an, TAND tỉnh tổ chức hội thảo “Thực trạng và giải pháp nhằm hạn chế án hình sự sơ thẩm bị hủy để điều tra, xét xử lại”.

Đến năm 2019, ngành KSND tỉnh quyết định chọn khâu công tác đột phá “đẩy nhanh tiến độ giải quyết các vụ án tồn, án bị hủy để điều tra, xét xử lại”. Trong đó, lãnh đạo Viện KSND tỉnh chủ động phối hợp với các cơ quan tư pháp tỉnh, Ban Nội chính, Văn phòng Tỉnh ủy tham mưu Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Chỉ thị 33/CT-TU ngày 8/5/2019 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với các cơ quan tư pháp trong việc giải quyết án tồn, án bị hủy để điều tra, xét xử lại. Kết quả đến nay, từ 46 vụ án tồn, án bị hủy của những năm trước, Viện KSND đã cùng với các cơ quan tư pháp giải quyết án có hiệu lực pháp luật 44/46 vụ. Đồng thời phối hợp với tòa án trong giải quyết án hình sự và tổ chức các phiên tòa rút kinh nghiệm; nhất là phiên tòa trực tuyến rút kinh nghiệm có số hóa hồ sơ vụ án, công khai chứng cứ “điện tử” bằng hình ảnh tại phiên tòa qua trình chiếu tài liệu, hình ảnh chứng minh tội phạm một cách trực quan, sinh động, đã góp phần nâng cao tính thuyết phục đối với những người tham gia tố tụng; được hội đồng xét xử ghi nhận và đánh giá cao về kỹ năng tranh tụng của kiểm sát viên và hiệu quả tuyên truyền, giáo dục pháp luật sâu, rộng đến quần chúng nhân dân. Đây chính là bước đột phá của ngành KSND Phú Yên trong quá trình thực hiện nhiệm vụ cải cách tư pháp.

Hiện nay, với yêu cầu cải cách tư pháp trong tình hình mới, ngành KSND Phú Yên không ngừng tăng cường trách nhiệm và nâng cao chất lượng kiểm sát hoạt động tư pháp, khiêm tốn trong thành tích, công khai, trung thực trong khuyết điểm, tồn tại. Hoạt động công tác kiểm sát yếu ở khâu nào thì Ban Cán sự Đảng, lãnh đạo Viện KSND tỉnh luôn sâu sát, nắm bắt kịp thời để chỉ đạo chọn làm khâu đột phá nhằm làm rõ nguyên nhân, đề ra giải pháp khắc phục. Bên cạnh đó, ngành KSND Phú Yên cũng đã ban hành nhiều kháng nghị, kiến nghị, yêu cầu khắc phục vi phạm trong tạm giữ, tạm giam; trong công tác xét xử; trong việc giải quyết các vụ, việc dân sự, hành chính, kinh doanh thương mại, thi hành án và giải quyết khiếu nại, tố cáo trong hoạt động tư pháp, bảo đảm các hoạt động này luôn tuân thủ đúng quy định của pháp luật.

Qua công tác kiểm sát, Viện KSND tỉnh đã tham mưu Thường trực Tỉnh ủy, Ban chỉ đạo Cải cách tư pháp tỉnh kiến nghị UBND tỉnh và các sở, ban, ngành trong công tác quản lý nhà nước, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, phục vụ có hiệu quả nhiệm vụ xây dựng và phát triển kinh tế tỉnh nhà.

Có thể nói, 60 năm xây dựng và phát triển ngành KSND Việt Nam, 31 năm xây dựng và phát triển ngành KSND Phú Yên là thực tiễn sinh động để ngành đánh giá một cách toàn diện về giải pháp, bài học kinh nghiệm nhằm tổng kết thực tiễn, khái quát lý luận tiếp tục xây dựng Viện KSND tỉnh ngày càng trong sạch, vững mạnh. Vì vậy, thời gian đến, từng cán bộ, kiểm sát viên, công chức ngành Kiểm sát Phú Yên phải không ngừng nỗ lực phấn đấu, xứng đáng với 10 chữ vàng mà Bác Hồ đã dành tặng cho người cán bộ KSND “Công minh, chính trực, khách quan, thận trọng, khiêm tốn”.

LÊ TRUNG HƯNG

Viện trưởng Viện KSND tỉnh