Gia đình là nơi an toàn nhất đối với trẻ em, là môi trường tự nhiên cho sự phát triển và đóng vai trò quan trọng trong sự hình thành nhân cách của trẻ em. Vì thế, việc trẻ em được nói lên ý kiến của mình, được lắng nghe và tôn trọng ngay tại gia đình đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc thúc đẩy quyền tham gia của trẻ em.
Có một thực tế là, cha mẹ rất yêu thương, chiều chuộng con cái mình, tuy nhiên việc tôn trọng, lắng nghe các ý kiến, nguyện vọng của trẻ em lại chưa được các bậc phụ huynh quan tâm đúng mức.
Theo chia sẻ của chị Bùi Ngọc Lan Anh ở xã Bình Ngọc, TP Tuy Hòa, công việc hàng ngày của chị là buôn bán tạp hóa nên rất bận rộn. Nghĩ mình làm cha mẹ nên chị thường sai bảo con làm việc này việc khác theo kiểu ra lệnh chứ ít khi lắng nghe hoặc để con tự quyết những vấn đề liên quan tới bản thân. “Tôi thấy việc này cũng chưa đúng, chưa tôn trọng quyền riêng tư của con lắm, nhưng khó sửa”, chị Lan Anh nói.
Ông Lê Trung Kiên, Phó Trưởng Phòng Bảo vệ, chăm sóc trẻ em - Bình đẳng giới (Sở LĐ-TB-XH), cho biết: Qua khảo sát sơ bộ, mặc dù nhận thức của cha mẹ về quyền trẻ em đã được nâng lên, tuy nhiên vẫn còn nhiều bậc cha mẹ chưa nhận thức đầy đủ về quyền tham gia của trẻ. Vì thế, trong mỗi gia đình, việc trẻ em được tiếp cận thông tin, bày tỏ ý kiến hoặc tham gia vào quá trình ra quyết định bị xem nhẹ. Nhiều bậc cha mẹ không có thời gian để trò chuyện, lắng nghe ý kiến, tâm sự của con em mình.
Điều 75 Luật Trẻ em quy định: Cha mẹ và các thành viên trong gia đình có trách nhiệm tôn trọng, lắng nghe, xem xét, phản hồi, giải thích ý kiến, nguyện vọng của trẻ em phù hợp với độ tuổi, sự phát triển của trẻ em và điều kiện, hoàn cảnh của gia đình.
Bên cạnh đó tạo điều kiện, hướng dẫn trẻ em tiếp cận các nguồn thông tin an toàn, phù hợp với độ tuổi, giới tính và sự phát triển toàn diện của trẻ em. Cha mẹ tạo điều kiện để trẻ em được bày tỏ ý kiến, nguyện vọng đối với những quyết định, vấn đề của gia đình liên quan đến trẻ em; không cản trở trẻ em tham gia các hoạt động xã hội phù hợp, trừ trường hợp vì lợi ích tốt nhất của trẻ em.
“Để trẻ em được nói lên tiếng nói của mình vào những vấn đề liên quan đến trẻ, người lớn cần có trách nhiệm tạo điều kiện cho trẻ được phát triển, tăng mức độ tự tin, có động cơ và hứng thú thực hiện công việc của mình, qua đó giúp các em phát triển toàn diện hơn”, ông Kiên nói.
HOÀNG LÊ
