Nguồn ngân sách phân bổ đào tạo nghề cho người xuất ngũ hiện chưa được thống nhất, dẫn đến tình trạng chậm quyết toán, khiến nhiều thanh niên xuất ngũ nghĩa vụ quân sự, nghĩa vụ công an khó khăn trong việc học nghề theo chính sách của Nhà nước.
Có thẻ đào tạo nghề vẫn phải đóng học phí
Từ tháng 1/2019 đến nay, trên địa bàn tỉnh xảy ra nhiều trường hợp thanh niên sau khi xuất ngũ, nộp hồ sơ đến các trường cao đẳng để học nghề nhưng không được giải quyết. Dù có thẻ đào tạo nghề miễn phí, nhưng họ phải tự đóng học phí để được học nghề.
Anh Phan Trọng Hoàng ở xã Sơn Thành Tây (huyện Tây Hòa) cho biết anh xuất ngũ tháng 1/2019, sau đó đăng ký vào học lái xe tại Trường cao đẳng Nghề Phú Yên. Tuy nhiên, giáo viên của trường nhận hồ sơ nhưng không hẹn ngày khai giảng vì còn chờ kinh phí trên cấp. Đi một quãng đường xa nhưng không đạt kết quả, Hoàng cho biết anh rất lo lắng nếu như thẻ học nghề hết hạn, anh sẽ không được hỗ trợ để học nghề.
Tương tự, anh Trương Văn Đồng ở xã Hòa Bình 1 (huyện Tây Hòa) cũng xuất ngũ cùng đợt như trên nhưng khi làm thủ tục nhập học, trường gọi lên cho biết cứ để hồ sơ đó, khi nào có kinh phí sẽ gọi. Thấy khó khăn, anh Đồng đóng 6,9 triệu đồng tiền học phí để được học lái xe hạng B2. Đồng chia sẻ: “Tôi mới xuất ngũ, chưa có công ăn việc làm ổn định nên quyết định học nghề lái xe. Tuy nhiên, không biết phải đợi đến lúc nào mới áp dụng được chính sách này nên tôi phải đóng học phí trước để đi học. Hy vọng khi có kinh phí, tôi sẽ được hoàn tiền học phí, hoặc hỗ trợ gì đó”.
Theo quy định tại Điều 14, Nghị định 61/2015/NĐ-CP, các đối tượng được hỗ trợ đào tạo nghề bao gồm: “Thanh niên hoàn thành nghĩa vụ quân sự, nghĩa vụ công an, thanh niên tình nguyện hoàn thành nhiệm vụ thực hiện chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội được hỗ trợ đào tạo nghề khi có nhu cầu đào tạo nghề trong thời hạn 12 tháng kể từ ngày hoàn thành nhiệm vụ và chưa được hỗ trợ đào tạo nghề từ chính sách hỗ trợ đào tạo nghề khác có sử dụng nguồn kinh phí của ngân sách nhà nước”. Như vậy, nếu có nhu cầu học nghề trình độ trung cấp, cao đẳng, thanh niên sẽ được miễn, giảm học phí và hỗ trợ chi phí học tập theo quy định…
Lý thuyết là vậy, nhưng thực tế, nhiều thanh niên xuất ngũ thời gian qua đã không được học nghề theo chính sách nhà nước. Lý giải về điều này, đại diện Sở LĐ-TB-XH tỉnh cho biết, nguyên nhân là nguồn kinh phí đào tạo này do cả địa phương, Trung ương và các bộ ngành liên quan đảm trách, vì thiếu sự thống nhất nên ngân sách không phân bổ kịp thời cho các đơn vị, dẫn đến việc không thể quyết toán kinh phí đào tạo cho các trung tâm, cơ sở dạy nghề cho người xuất ngũ.
Phải đảm bảo quyền lợi cho thanh niên xuất ngũ
Tháng 10/2018, Sở LĐ-TB-XH Phú Yên có tờ trình gửi UBND tỉnh về việc cấp kinh phí năm 2019 để thực hiện chính sách hỗ trợ đào tạo nghề sơ cấp cho thanh niên hoàn thành nghĩa vụ quân sự, nghĩa vụ công an, thanh niên tình nguyện trên địa bàn tỉnh Phú Yên. UBND tỉnh phản hồi cho biết đang trình lên Bộ Tài chính, Bộ LĐ-TB-XH thống nhất vấn đề kinh phí nên trước mắt tỉnh chưa giải quyết được vấn đề này.
TS Đặng Văn Lái, Hiệu trưởng Trường cao đẳng Nghề Phú Yên, cho biết trường đã làm việc với Công an tỉnh, đồng thời có Tờ trình 38/TTr-CĐN ngày 23/7/2018 đề nghị Sở LĐ-TB-XH cho tạm ứng kinh phí năm 2019 để hỗ trợ đào tạo nghề sơ cấp cho thanh niên hoàn thành nghĩa vụ quân sự. Tuy nhiên, vì chưa có kinh phí nên trường cũng chỉ tổng hợp danh sách thanh niên xuất ngũ đăng ký học nghề gửi Sở LĐ-TB-XH. Tính đến thời điểm hiện tại có hơn 200 thanh niên gửi hồ sơ học nghề lái xe tại Trường cao đẳng Nghề Phú Yên nhưng chưa được giải quyết.
Ông Phạm Tâm Đê, Phó Trưởng Phòng Dạy nghề, Sở LĐ-TB-XH, cho biết đang rà soát toàn bộ danh sách người tham gia học nghề sau khi tham gia nghĩa vụ quân sự, nghĩa vụ công an để báo cáo UBND tỉnh trình Bộ LĐ-TB-XH xem xét, có phương án giải quyết. Nếu thời gian kéo dài, các cơ quan chức năng phải có giải pháp gia hạn thẻ học nghề cho thanh niên xuất ngũ. Với những thanh niên có thẻ học nghề nhưng không sử dụng mà phải đóng học phí thì tỉnh cần có giải pháp hoàn trả học phí, đảm bảo quyền lợi chính đáng.
THÁI HÀ