Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc vừa ký ban hành Chỉ thị 22 về tăng cường quản lý, đảm bảo an toàn đập, hồ chứa nước. Vậy, thực trạng các hồ chứa nước ở Phú Yên ra sao, tỉnh đã triển khai công tác này như thế nào?

Chủ động xây dựng phương án ứng phó

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ NN-PTNT và Bộ Công thương thành lập ngay các đoàn công tác phối hợp với các địa phương kiểm tra các đập, hồ chứa nước có quy mô lớn, các đập có nguy cơ mất an toàn, chỉ đạo triển khai các biện pháp cấp bách để bảo đảm an toàn, đồng thời chủ động xây dựng phương án ứng phó trong mọi tình huống, bảo đảm an toàn cho đập và vùng hạ du.

Cùng với đó, rà soát, hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến đầu tư xây dựng và quản lý an toàn đập, hồ chứa nước; phân cấp quản lý gắn với trách nhiệm cụ thể của từng bộ, ngành, địa phương, chủ đầu tư trong việc quản lý đầu tư xây dựng đập, hồ chứa nước…

Thủ tướng yêu cầu tiếp tục chấn chỉnh, nâng cao chất lượng công tác quy hoạch, rà soát các dự án đập, hồ chứa nước chưa triển khai xây dựng, kiên quyết dừng thực hiện các dự án hiệu quả thấp, ảnh hưởng lớn đến môi trường, xã hội, không đảm bảo phát triển bền vững.

Bên cạnh đó, củng cố lực lượng quản lý chuyên trách, đủ năng lực chuyên môn để quản lý an toàn đập, hồ chứa nước, đặc biệt là đối với các đập, hồ chứa thủy lợi vừa và nhỏ, các đập, hồ chứa thủy điện do tư nhân đầu tư, quản lý; thường xuyên thực hiện công tác đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực cho lực lượng quản lý, vận hành hồ chứa; rà soát, chấn chỉnh việc kê khai đăng ký an toàn đập; lập, phê duyệt và thực hiện quy trình vận hành hồ chứa nước; lắp đặt thiết bị quan trắc công trình, hệ thống quan trắc khí tượng thủy văn chuyên dùng trên lưu vực hồ chứa nước; lắp đặt hệ thống giám sát vận hành hồ chứa, hệ thống thông tin cảnh báo an toàn cho đập và vùng hạ du; lưu trữ hồ sơ, hệ thống cơ sở dữ liệu; xây dựng quy trình vận hành cửa van, quy trình bảo trì công trình; thực hiện cắm mốc chỉ giới xác định phạm vi bảo vệ đập, hồ chứa nước; xây dựng phương án bảo vệ, phương án ứng phó thiên tai, phương án ứng phó với tình huống khẩn cấp cho đập, hồ chứa nước; thực hiện kiểm tra, kiểm định và kiểm tra tính toán lại dòng chảy lũ, khả năng xả lũ của đập, hồ chứa nước...

Hồ thủy lợi Hóc Răm (xã Hòa Tân Tây, huyện Tây Hòa) được đưa vào sử dụng năm 1997, phục vụ tưới cho hơn 100ha ở xã Hòa Tân Tây và Hòa Tân Đông (huyện Đông Hòa) - Ảnh: LÊ HẢO

Phú Yên kiểm tra, rà roát toàn bộ hồ chứa

Phú Yên hiện có 45 hồ chứa nước các loại, trong đó có hai hồ thủy điện với tổng dung tích trữ khoảng 706 triệu m3 nước và 43 hồ thủy lợi với tổng dung tích trữ khoảng 66,5 triệu m3 nước. Phần lớn các công trình hồ thủy lợi trên địa bàn tỉnh được xây dựng sau năm 1980. Mặc dù hàng năm được đầu tư sửa chữa, nâng cấp, nhưng hiện nay một số công trình hồ thủy lợi trên địa bàn tỉnh vẫn còn nhiều hạng mục bị hư hỏng, xuống cấp cần được khắc phục.

Theo Sở NN-PTNT tỉnh, phần lớn các hồ chứa nước nhỏ trên địa bàn tỉnh giao cho các địa phương quản lý, vận hành, nhưng năng lực chuyên môn của nhân viên còn hạn chế. Công tác kiểm tra, quan trắc, hồ chứa chưa được các chủ hồ thực hiện nghiêm túc, nhất là các hồ chứa nhỏ do xã quản lý do thiếu kinh phí. Nhiều hồ chứa đã có quy trình vận hành nhưng không còn phù hợp, lại chậm bổ sung, sửa đổi kịp thời gây khó khăn khi xả lũ. Các hồ chứa thủy điện trên địa bàn tỉnh có quy mô tương đối lớn, trong khi thời tiết ngày càng diễn biến phức tạp, nên công tác vận hành giảm lũ cho hạ du gặp nhiều khó khăn.

Trước tình hình này, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Hữu Thế chỉ đạo Sở NN-PTNT, Công ty TNHH MTV Thủy nông Đồng Cam, Công ty CP Thủy điện Sông Ba Hạ, Công ty CP Thủy điện Vĩnh Sơn - Sông Hinh, Công ty CP Sông Ba, Công ty VRG Phú Yên và các chủ hồ, đập tăng cường công tác đảm bảo an toàn hồ chứa thủy lợi, thủy điện trước mùa mưa lũ năm 2018. Theo đó, Sở NN-PTNT chủ trì, phối hợp các sở, ngành, đơn vị và địa phương tổ chức kiểm tra, rà soát toàn bộ các hồ chứa trên địa bàn; xử lý, khắc phục ngay những công trình, hạng mục công trình hư hỏng có nguy cơ mất an toàn. Đôn đốc các chủ đầu tư xây dựng phương án ứng phó thiên tai, đẩy nhanh tiến độ thi công công trình nhằm bảo đảm cao trình vượt lũ theo quy định.

“Các hồ chứa chưa hoàn thành phải xây dựng phương án ứng phó thiên tai cho công trình. Công ty TNHH MTV Thủy nông Đồng Cam và các đơn vị quản lý, vận hành hồ chứa thủy điện khẩn trương xây dựng phương án ứng phó thiên tai trình cấp có thẩm quyền phê duyệt và tổ chức thực hiện. Phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương rà soát ngay các vùng ở hạ du hồ chứa tập trung đông dân cư, khu sản xuất… có nguy cơ ngập lụt, chuẩn bị phương án cảnh báo cho người dân biết để sẵn sàng ứng phó khi xả lũ”, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Hữu Thế chỉ đạo.

Hiện Sở Công thương cũng đã yêu cầu các nhà máy thủy điện trên địa bàn tỉnh tăng cường kiểm tra các công trình đập, tràn xả lũ, cống lấy nước, còi báo, hệ thống thông tin liên lạc..., và khắc phục các thiếu sót nếu có. Các nhà máy thủy điện cũng phối hợp các địa phương bảo dưỡng cột mốc cảnh báo lũ; tuyên truyền, hướng dẫn người dân nhận biết các thông số ghi trên cột mốc… Các đơn vị quản lý, vận hành hồ thủy điện đang kiểm định an toàn hồ đập, lên phương án phòng chống lũ lụt cho vùng hạ du.

Ông Trương Văn Phong, phụ trách điều hành Nhà máy thủy điện Sông Hinh cho biết, công tác kiểm tra hồ, đập được đơn vị triển khai thường xuyên nhằm đảm bảo vận hành liên tục và an toàn, nhất là trong mùa mưa lũ. Bên cạnh đó, đơn vị cũng có kế hoạch phối hợp với các nhà máy thủy điện khác triển khai việc vận hành liên hồ chứa trong mùa mưa lũ 2018, hạn chế việc xả lũ về hạ du cùng lúc; tăng cường thời gian cảnh báo xả lũ để hạn chế thiệt hại đối với người dân.

VÂN NGUYÊN