Cụm từ “vay tín chấp” không còn lạ lẫm với người dân. Các thông tin chương trình cho vay tiêu dùng với thủ tục nhanh gọn, dễ dàng và không cần thế chấp được các công ty tài chính thông tin đầy trên các phương tiện, dán đầy các trụ điện, bờ tường. Tuy vậy, người vay cần sáng suốt nếu không sẽ “sập bẫy” với cách tính lãi suất của các công ty cho vay này.
Chưa bao giờ các dịch vụ vay tín chấp nở rộ và dễ dàng tiếp cận như thời gian vừa qua. Ngoài việc nhân viên đến trực tiếp tại nhà để tư vấn mua trả góp, phát tờ rơi, quảng cáo khắp mọi nơi… thì khách hàng có thể đến các phòng giao dịch, gọi đường dây nóng, hoặc vào các trang web online với bên cho vay. Khách hàng có nhu cầu vay vốn chỉ cần để lại thông tin trên website là có người gọi lại. Nếu bạn đã từng là khách hàng, thậm chí chưa liên hệ lần nào sẽ liên tục nhận được tin nhắn mời vay tiền.
Việc tìm hiểu lợi hại khi đi vay tiền trong lúc cần gấp, sợ thủ tục rườm rà khiến nhiều người chọn vay tín chấp vì nhanh chóng, thuận tiện để rồi mới giật mình hoảng hốt với cách tính lãi suất theo tháng trên dư nợ gốc của bên cho vay. Lúc này, hợp đồng đã ký, tiền đã nhận nên đành cắn răng trả lãi cao.
Anh H.T.T (thị trấn Hòa Vinh, huyện Đông Hòa) mua điện thoại trả góp và được một công ty tài chính cho vay. Sau khi trả nợ, phía công ty thường xuyên nhắn tin quảng cáo các chương trình cho vay tín chấp. Thấy điều kiện vay vốn tín chấp dễ dãi, thủ tục quá đơn giản, trong lúc cần tiền gấp, anh T đã ký hợp đồng vay của Home Credit 20 triệu đồng, thời gian vay 18 tháng, mỗi tháng trả hơn 1,5 triệu đồng. Đến khi tất toán, anh Thức tính lại đã phải trả cả gốc lẫn lãi hơn 28,6 triệu đồng. Tính ra, lãi suất 28,8%/năm! Trong khi lãi suất ngân hàng hiện hành chỉ khoảng 8-10%/năm. Một sự chênh lệch quá lớn. Sau khi trả nợ xong, anh T cho biết, không dám “dây” vào những công ty tài chính kiểu này nữa.
Nhiều người vay cho biết dù đã cố đọc rất kỹ nhưng với bản hợp đồng dày cộp, chữ li ti và chứa nhiều thuật ngữ khó hiểu nên họ chủ yếu chỉ nghe nhân viên tư vấn nói mà không biết trong đó có những điều khoản lập lờ ẩn chứa những yếu tố bất lợi cho người vay. Nhiều người còn không biết ngoài số tiền lãi còn phải trả thêm phí thu hộ, nếu như để trễ hẹn 3 ngày sẽ phải đóng tiền phạt với mức phí rất cao. Thậm chí nếu khách có thắc mắc, chậm trễ, sẽ bị các nhân viên đòi nợ, hăm dọa, giằng mặt đủ kiểu như “xã hội đen”.
Chị N.T.T.N, nhân viên Phòng giao dịch Vietcombank huyện Đông Hòa chia sẻ, người vay tín chấp ở các công ty tài chính cần tỉnh táo xem các hợp đồng tín dụng. Các ngân hàng hiện nay chỉ cho vay với lãi suất từ 8 đến dưới 10%/năm. Để an toàn, người vay cần thận trọng và sáng suốt khi tiếp cận những khoản vay này. Lãi vay tín chấp là do thỏa thuận từ phía công ty tài chính và người vay, nếu thấy mức lãi không phù hợp thì không nên ký hợp đồng.
Theo bà Tô Thị Hòa, Chủ tịch Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng Phú Yên, đa số người vay tín chấp chỉ tính đơn giản phải trả bao nhiêu tiền trong một tháng, ít khi đánh giá những rủi ro khác cũng như tính toán mức lãi suất và số tiền thực trả. Khi đã đặt bút ký hợp đồng thì người gặp rắc rối luôn là khách hàng; cũng như khi phát sinh mâu thuẫn chắc chắn người tiêu dùng sẽ chịu thiệt. Vì vậy, khách hàng cần phải đọc kỹ trước khi ký hợp đồng tín dụng, tránh gặp rắc rối và thiệt hại về mình.
Theo Điều 476 Bộ luật Dân sự 2005 quy định về lãi suất: Lãi suất vay do các bên thỏa thuận nhưng không được vượt quá 150% của lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước công bố đối với loại cho vay tương ứng. Theo Quyết định 2868/QĐ-NHNN 29/11/2010 của Ngân hàng Nhà nước, kể từ ngày 1/12/2010, lãi suất cơ bản là 9%/năm. Như vậy lãi suất cho vay các tổ chức tín dụng không được quá: 9% x 1,5 = 13,5%/năm. Tuy nhiên từ năm 2011 trở đi, theo quy định tại Khoản 2 Điều 91 Luật Các tổ chức tín dụng năm 2010: “Tổ chức tín dụng và khách hàng có quyền thỏa thuận về lãi suất, phí cấp tín dụng trong hoạt động ngân hàng của tổ chức tín dụng theo quy định của pháp luật” (có hiệu lực từ 1/1/2011). Theo đó, các công ty tài chính được phép cho vay với lãi suất không bị giới hạn ở mức 150% lãi suất cơ bản của ngân hàng nhà nước mà được thỏa thuận lãi suất tùy theo tình hình thị trường sao cho hợp lý. Như vậy nếu các công ty tài chính cho vay 30-40%/năm thì vẫn không vi phạm pháp luật. |
AN NAM