Kể từ ngày 1/1/2018, cách tính tỉ lệ phần trăm lương hưu đối với người lao động có sự thay đổi theo lộ trình tăng tuổi nghỉ hưu hàng năm. Vì thế hiện nay, nhiều người lao động có xu hướng muốn giám định y khoa để nghỉ hưu trước tuổi và được hưởng lợi cao hơn. Trao đổi với Báo Phú Yên, ông Trần Quang Vinh, Giám đốc BHXH tỉnh, cho biết:

Ông Trần Quang Vinh - Ảnh: THÁI HÀ

Luật BHXH 2014 ra đời và có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2016. Theo đó, nhiều nội dung được sửa đổi, bổ sung nhằm đảm bảo nguyên tắc đóng hưởng và đảm bảo sự ổn định lâu dài của Quỹ BHXH, nhất là quỹ hưu trí. Trong đó thay đổi về chế độ hưu trí kể từ ngày 1/1/2018 làm cho nhiều người lao động, đặc biệt là lao động nữ quan tâm và có xu hướng muốn giám định y khoa để nghỉ hưu trước năm 2018 nhằm được hưởng mức lương hưu cao hơn.

Về tỉ lệ hưởng lương hưu hàng tháng, Điều 56, Luật BHXH 2014 quy định với lao động nữ đóng BHXH đủ 15 năm thì được hưởng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH và mỗi năm đóng BHXH thêm được cộng 3% trường hợp nghỉ hưu trước ngày 1/1/2018. Từ ngày 1/1/2018, mỗi năm đóng thêm chỉ được cộng 2%. Với lao động nam, nghỉ hưu trước ngày 1/1/2018 chỉ cần đóng BHXH 15 năm thì được hưởng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH nhưng nghỉ hưu vào năm 2018 cần đóng BHXH 16 năm mới được 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH. Tương tự, nghỉ năm 2019 phải đảm bảo đóng đủ 17 năm, năm 2020 là 18 năm, năm 2021 là 19 năm và từ năm 2022 trở đi là 20 năm đóng.

* Nhiều người lao động có xu hướng muốn giám định y khoa để nghỉ hưu trước tuổi và được hưởng lợi cao hơn. Vấn đề này tại Phú Yên như thế nào, thưa ông?

- Người lao động muốn nghỉ hưu sớm, ngoài điều kiện quy định về độ tuổi, số năm đóng BHXH còn phải giám định sức khỏe. Việc ra Hội đồng giám định y khoa để kiểm tra có suy giảm sức lao động hay không đều có quy trình, quy định cụ thể, không phải người lao động cứ muốn là có thể về hưu sớm trước tuổi và không phải ai nghỉ hưu sớm cũng có lợi, do mỗi năm người lao động nghỉ hưu sớm sẽ bị trừ 2% lương hưu.

Như vậy, với những phân tích ở trên, người lao động phải xem xét hết thực tế, cụ thể trường hợp của mình để quyết định về việc nghỉ hưu nhằm đảm bảo quyền lợi khi tham gia và thụ hưởng chế độ vì mức lương hưu tính hưởng cho người lao động phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: Thời gian tham gia đóng BHXH, mức đóng, giới tính, tuổi đời, điều kiện làm việc, thời điểm hưởng lương hưu và chính sách nghỉ hưu tại thời điểm hưởng…

Tại Phú Yên, bình quân mỗi tháng có khoảng 50 người xin nghỉ hưu theo chế độ và đa số đúng đối tượng theo quy định.

Người lao động cần cân nhắc kỹ khi về hưu trước tuổi để đảm bảo quyền lợi của mình. Trong ảnh: Làm thủ tục bảo hiểm tại BHXH TP Tuy Hòa - Ảnh: THÁI HÀ

* Thưa ông, để bảo đảm quyền lợi cho người lao động, cơ quan BHXH tỉnh đã có những động thái gì trong công tác này?

- Thời gian gần đây, cơ quan BHXH tỉnh thường xuyên tổ chức tuyên truyền, tư vấn, đối thoại trực tiếp, phân tích những điểm được và chưa được cho từng đối tượng cụ thể để người lao động thấy rõ chính sách này mà lựa chọn quyết định có lợi nhất theo quy định của Nhà nước.

* Vậy theo ông, có phải tất cả người lao động nếu giám định y khoa để nghỉ hưu trước tuổi đều được hưởng lợi cao hơn? Nếu không thì là đối tượng nào và vì sao?

- Với những nội dung vừa trao đổi ở trên, tôi khẳng định rằng không phải ai nghỉ hưu trước năm 2018 đều có lợi hơn so với người nghỉ hưu từ năm 2018 trở đi. Cụ thể, trường hợp lao động nữ đã đóng BHXH đủ 25 năm thì việc nghỉ hưu trước năm 2018 sẽ có thể được hưởng tối đa lương hưu (tỉ lệ hưởng 75%). Nhưng nếu nghỉ hưu từ năm 2018 trở đi thì sẽ mất thêm 5 năm đóng BHXH nữa mới đạt được mức tỉ lệ lương hưu tối đa, tức là phải đóng BHXH đủ 30 năm. Mặt khác, trường hợp nghỉ hưu mà chưa đủ tuổi theo quy định của Luật BHXH 2014 thì còn phải giảm trừ tỉ lệ % do nghỉ hưu trước tuổi, mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi bị trừ 2%. Chỉ có trường hợp lao động nữ đã đóng BHXH từ 30 năm trở lên và đủ điều kiện về tuổi đời về hưu (nữ 55 tuổi, hoặc nữ 50 tuổi có 15 năm làm nghề nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ LĐ-TB-XH, Bộ Y tế ban hành) thì mức hưởng lương hưu khi về hưu trước hay sau năm 2018 không bị ảnh hưởng.

* Xin cảm ơn ông!

ĐẶNG DỰ - THẾ HOAN (thực hiện)