Đề án Tư vấn và chăm sóc sức khỏe tiền hôn nhân được Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh triển khai từ năm 2011, với mục tiêu nâng cao nhận thức và kỹ năng thực hành chăm sóc sức khỏe sinh sản (SKSS) trong vị thành niên (VTN), thanh niên (TN). Qua gần 5 năm thực hiện, đề án này đang bắt đầu phát huy hiệu quả, góp phần tích cực trong việc nâng cao chất lượng dân số trên địa bàn tỉnh.
Để đề án thật sự mang lại hiệu quả thiết thực cho VTN, TN, ngay từ khi triển khai, Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh đã hỗ trợ, hướng dẫn các địa phương mở lớp tập huấn kỹ năng tư vấn để thu hút các bạn trẻ tham gia mô hình cùng cán bộ chuyên trách, cộng tác viên dân số và chủ nhiệm các câu lạc bộ... Nhờ vậy, sau gần 5 năm triển khai, đề án đã trở thành kênh thông tin hữu ích của nhiều bạn trẻ, đặc biệt là các bạn trẻ ở vùng nông thôn, vùng sâu vùng xa hoặc những địa bàn miền núi mà ở đó việc tra cứu thông tin từ internet chưa phát triển.
Theo ông Lê Văn Bi, Trưởng phòng Truyền thông (Chi cục DS-KHHGĐ Phú Yên), hiện các cặp vợ chồng trước khi kết hôn muốn được tư vấn và khám sức khỏe thì có thể trực tiếp gặp cán bộ dân số tại nơi mình sinh sống hoặc gặp cán bộ tư pháp của UBND xã, phường gần nhất, họ sẽ tư vấn, giải đáp thắc mắc tất cả các nội dung liên quan đến vấn đề chăm sóc sức khỏe sinh sản VTN, TN cũng như cung cấp, tư vấn các kiến thức và hướng dẫn đến các cơ sở y tế gần nhất để làm một số các xét nghiệm sàng lọc những bệnh di truyền và truyền nhiễm…
Tại các địa phương, Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh cũng đã chỉ đạo các trung tâm DS-KHHGĐ chủ động phối hợp với các đơn vị liên quan cung cấp cho VTN, TN nhiều kiến thức về Luật Hôn nhân và gia đình, cách chăm sóc SKSS, giới tính, tình dục an toàn và các vấn đề về tâm sinh lý phù hợp với lứa tuổi… Các kiến thức trên giúp VTN, TN thay đổi nhận thức, chủ động tham gia khám sức khỏe trước khi kết hôn, biết sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại để phòng tránh mang thai ngoài ý muốn và khi mang thai phải biết chủ động đến cơ sở y tế để khám sàng lọc trước, trong và sau sinh.
Anh Nguyễn Văn Si, cán bộ tư pháp xã An Phú (TP Tuy Hòa), người thường xuyên phối hợp với Hội LHPN xã, xã đoàn và các đơn vị liên quan tham gia tuyên truyền tại cộng đồng hoặc truyền thông theo nhóm nhỏ, cho biết: “Từ khi đề án Tư vấn và chăm sóc sức khỏe tiền hôn nhân được triển khai, trước khi làm thủ tục đăng ký kết hôn cho các cặp nam - nữ hoặc biết cặp đôi nào ở địa phương chuẩn bị kết hôn, chúng tôi thường chủ động tuyên truyền, cung cấp ngay những kiến thức, địa chỉ y tế cần thiết để các cặp nam nữ hiểu biết có những lựa chọn phù hợp và cần thiết nhất cho cuộc sống hạnh phúc của chính gia đình mình trong tương lai”.
Bên cạnh việc tư vấn giúp VTN, TN thay đổi nhận thức, chuyển đổi hành vi, Chi Cục DS-KHHGĐ còn phối hợp với Trung tâm Y tế, Trung tâm Chăm sóc SKSS tỉnh tổ chức nhiều đợt kiểm tra SKSS, khám phụ khoa và test nhanh các bệnh truyền nhiễm có thể ảnh hưởng đến chức năng sinh sản của VTN, TN cũng như những bệnh tật di truyền có thể có đối với các thế hệ sau.
Nhận thức rõ về tầm quan trọng của việc khám và kiểm tra sức khỏe tiền hôn nhân từ những buổi sinh hoạt đoàn ở địa phương, được cán bộ tư pháp phường tuyên truyền, anh Nguyễn Văn Hải và chị Nguyễn Thị Ngọc Mai (TP Tuy Hòa) đến Trung tâm Chăm sóc SKSS Phú Yên để được khám sàng lọc, kiểm tra sức khỏe, làm một số xét nghiệm và test nhanh các chỉ số về viêm gan B, HIV/AIDS, tầm soát ung thư cổ tư cung và khám phụ khoa… Theo anh Hải, chị Mai, việc kiểm ra sức khỏe trước khi kết hôn là rất cần thiết. Đó cũng là quyền lợi, trách nhiệm trong cuộc sống vợ chồng sau này.
Chính từ những cách làm cụ thể và thiết thực trong thời gian qua của Chi cục DS-KHHGĐ, đề án Tư vấn và chăm sóc sức khỏe tiền hôn nhân ngày càng phát huy hiệu quả tại các địa phương trong tỉnh, góp phần tích cực trong việc nâng cao chất lượng dân số.
NHƯ NGUYỆN
