Trên hành trình sáng tạo tác phẩm văn học, nhà thơ Lệ Bình đã ra mắt bạn đọc 9 tập thơ và có gần 40 bài thơ được phổ nhạc. Ông là tác giả bài thơ Thành phố mười mùa hoa và Tia nắng, hạt mưa được phổ nhạc và được nhiều thế hệ yêu thích.
 |
| Nhà thơ Lệ Bình. Ảnh: YÊN LAN |
Nhà thơ Lệ Bình có tên khai sinh là Phạm Văn Lệ, quê ở Nga Sơn (Thanh Hóa), hiện sống tại Di Linh (Lâm Đồng). Năm 1971, đang học lớp 9, ông cùng bạn bè lên đường theo tiếng gọi của miền Nam. Vượt Trường Sơn, chàng trai Phạm Văn Lệ trở thành lính Tây Nguyên để rồi 4 năm sau, ông cùng đại quân tiến về giải phóng Sài Gòn.
Làm thơ không phải như... nhặt được của rơi
Đất nước thống nhất, chàng trai Phạm Văn Lệ thực hiện được ước mơ ngày nào: học đại học. Năm 1980, sau khi tốt nghiệp đại học Tổng hợp TP Hồ Chí Minh, Khoa Ngữ văn, nhà thơ Lệ Bình có 10 năm làm việc tại tạp chí Thanh Niên. Bên cạnh công việc của một nhà báo, ông sáng tác thơ, trong đó có bài Thành phố mười mùa hoa nổi tiếng. Nhà thơ Lệ Bình thổ lộ: “Sau giải phóng, tôi được học đại học ngay tại thành phố mang tên Bác. Trong những năm tháng khó khăn, ngày ngày ăn cơm độn bo bo, tôi được thành phố này nuôi dưỡng. Tôi luôn tâm niệm: Thành phố mang tên Bác là quê hương thứ hai của mình. Quê hương thứ hai lẽ nào không có chút gì để nhớ để thương, để viết vào dịp kỷ niệm 10 năm giải phóng Sài Gòn? Trên đường từ tòa soạn tạp chí Thanh Niên về, tôi nảy ra ý: Thành phố mười mùa hoa. Đấy, có gốc tích như thế chứ không phải như... nhặt được của rơi. Thơ mà, không thể thương vay khóc mướn được”.
Bài thơ Thành phố mười mùa hoa ra đời, và “gặp” nhạc sĩ Phạm Tuyên. Sau khi nhạc sĩ Phạm Tuyên phổ nhạc, Thành phố mười mùa hoa có sức lan tỏa lớn, được rất nhiều người yêu thích:
Thành phố mười mùa hoa
Cây mười mùa thay lá
Hoa mười mùa đậu quả
Ngọt ngào tiếng chim ca.
Thành phố mười mùa hoa
Én mười mùa chao liệng
Cánh mai vàng xao xuyến
Trong bình minh tiếng ca...
Tác phẩm này là cầu nối, đưa nhà thơ Lệ Bình về Báo Thiếu niên Tiền phong, làm Trưởng cơ quan phía Nam Báo Thiếu niên Tiền phong cho đến khi nghỉ hưu vào năm 2008. Có một điều thú vị là sau 20 năm kể từ khi Thành phố mười mùa hoa được phổ nhạc, tác giả thơ - nhạc mới có dịp gặp nhau.
Ngoài Thành phố mười mùa hoa, nhà thơ Lệ Bình còn có một đứa con tinh thần rất nổi tiếng sau khi có giai điệu chắp cánh. Đó là bài thơ Tia nắng, hạt mưa.
Tháng 10/1991, khi Báo Thiếu niên Tiền phong ra mắt phụ bản Hoa học trò, nhà thơ Lệ Bình nghĩ: Mình là người nhà, chả nhẽ không đầu tư cho số báo đầu tiên? Thế là ông viết Tia nắng, hạt mưa.
Bài thơ về tình bạn, về tuổi học trò có những câu thật dễ thương:
Hình như trong từng tia nắng có nét tinh nghịch bạn trai
Hình như trong từng hạt mưa có nụ cười duyên bạn gái
Hình như trong từng tia nắng hát lên theo từng tiếng ve
Hình như trong từng hạt mưa có dòng lưu bút đọng lại...
Nhạc sĩ Khánh Vinh “gặp” Tia nắng, hạt mưa trên báo Hoa học trò và phổ nhạc. Năm 1992, Tia nắng, hạt mưa đoạt giải nhất cuộc thi sáng tác ca khúc dành cho tuổi hồng, do Hội Nhạc sĩ Việt Nam phối hợp với Báo Hoa học trò tổ chức. Niềm vui tiếp tục nhân lên, khi Tia nắng, hạt mưa được Hội Nhạc sĩ Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam và Báo Thiếu niên Tiền phong bình chọn là một trong 50 ca khúc viết cho thiếu nhi Việt Nam hay nhất thế kỷ XX chào thế kỷ XXI. Ca khúc Tia nắng, hạt mưa được đưa vào sách giáo khoa lớp 6.
Điều đặc biệt là có tới 2 ca khúc Tia nắng, hạt mưa được phổ nhạc từ thơ của Lệ Bình. Ngoài ca khúc do nhạc sĩ Khánh Vinh phổ nhạc còn có ca khúc do nhạc sĩ Trần Hoàn phổ nhạc. Sinh thời, nhạc sĩ Trần Hoàn đã chép tay bản nhạc này tặng nhà thơ Lệ Bình.
Hạnh phúc khi có nhiều tâm hồn cộng hưởng
Hơn nửa thế kỷ trước, khi Phạm Văn Lệ cùng đơn vị vượt Trường Sơn vào Nam chiến đấu, thơ đồng hành với ông. Bài thơ tinh khôi, tràn đầy lạc quan của ông được in trên trang thơ Chiến sĩ mới. Gần 30 năm làm báo, thơ vẫn song hành. Ông có 9 tập thơ ra mắt bạn đọc, trong đó tập Nhen lửa từ trăng được tặng thưởng của Hội Nhà văn TP Hồ Chí Minh.
Nhà thơ Lệ Bình có gần 40 bài thơ được phổ nhạc, nhận tiền tác quyền ca từ mỗi quý từ Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam. Ông thổ lộ: “Tôi làm thơ không bao giờ nghĩ đến chuyện được phổ nhạc để nổi tiếng. Tất cả những việc đó đều là duyên”.
Đối với nhà thơ Lệ Bình, hạnh phúc không phải là nổi tiếng, mà là khi có được sự cộng hưởng của nhiều tâm hồn. Ông hạnh phúc khi có nhiều người yêu thích và đến giờ vẫn thuộc hai bài hát được phổ từ thơ ông. “Giải thưởng lớn nhất là tác phẩm đi vào lòng công chúng. Đối với người sáng tác, quan trọng nhất là tác phẩm. Và viết thì phải có độ lùi cần thiết. Lùi ít hoặc lùi nhiều, không thể viết theo kiểu mì ăn liền được”, nhà thơ Lệ Bình chia sẻ.
YÊN LAN
