Hội Nhà văn TP Hồ Chí Minh đã ba lần tổ chức trại sáng tác tại Phú Yên. Các nhà văn, nhà thơ đến từ thành phố phương Nam trải lòng mình với mảnh đất, con người Phú Yên lên trang viết. Và một minh chứng cho tình cảm đặc biệt đó chính là quyển sách Đất Phú trời Yên dày hơn 400 trang, giới thiệu với bạn đọc các tác phẩm ký, truyện ký, truyện ngắn, thơ của nhiều tác giả, do Hội Nhà văn TP Hồ Chí Minh tuyển chọn, ấn hành.
1. Tháng 11/2021, gần 30 nhà văn, nhà thơ từ TP Hồ Chí Minh đến với Phú Yên, tham gia trại sáng tác do Hội Nhà văn TP Hồ Chí Minh tổ chức tại Khu du lịch sinh thái Sao Việt (TP Tuy Hòa). Theo nhà văn Trịnh Bích Ngân, Chủ tịch Hội Nhà văn TP Hồ Chí Minh, có những lý do hết sức đặc biệt để Ban Chấp hành Hội Nhà văn TP Hồ Chí Minh quyết tâm đưa đoàn đến Phú Yên mở trại sáng tác ngay sau khi đại dịch COVID-19 vừa được kiểm soát. Ngoài sự quan tâm hỗ trợ một phần kinh phí của Công ty TNHH Du lịch Sao Việt để đoàn nhà văn có điều kiện lưu lại làm việc tại khu nghỉ dưỡng này, còn một lý do thôi thúc các nhà văn, nhà thơ. Họ mong muốn đến với vùng đất mà trong đỉnh dịch tại TP Hồ Chí Minh, lãnh đạo tỉnh Phú Yên đã cùng các ban ngành, hội đoàn thể, các doanh nghiệp làm nên kỳ tích: đưa hơn 17.000 người từ tâm dịch về lại Phú Yên - nơi chôn nhau cắt rốn của bà con. “Sự kiện đón người về quê hương Phú Yên nhanh chóng tràn ngập trên các phương tiện truyền thông và trở thành một biểu tượng đẹp, một biểu tượng của tình người, của trách nhiệm, của lòng nghĩa nhân. Chính vẻ đẹp làm xao động lòng người đó đã thúc giục Ban Chấp hành Hội văn TP Hồ Chí Minh, dù có phần mạo hiểm trong thời điểm dịch bệnh vẫn còn diễn biến khó lường, quyết tâm đưa đoàn nhà văn gần 30 người đến với mảnh đất đầy ắp nghĩa tình này”, nhà văn Bích Ngân cho biết.
5 tháng sau, đoàn nhà văn TP Hồ Chí Minh trở lại Phú Yên. Gọi là trở lại song bên cạnh một số gương mặt thân quen có những gương mặt mới, hoặc đã lâu mới về với vùng đất này. Trại sáng tác 2022 khai mạc đầy cảm xúc, trong một buổi chiều gần cuối tháng 4. Đây là trại sáng tác thứ ba của Hội Nhà văn TP Hồ Chí Minh tổ chức tại Khu du lịch Sao Việt thuộc Công ty TNHH Du lịch Sao Việt. Phát biểu khai mạc trại sáng tác, lãnh đạo Hội Nhà văn TP Hồ Chí Minh bày tỏ tình cảm đối với mảnh đất, con người Phú Yên. Và minh chứng cho tình cảm đặc biệt đó chính là quyển sách Đất Phú trời Yên dày hơn 400 trang, giới thiệu với bạn đọc các tác phẩm ký, truyện ký, truyện ngắn, thơ của nhiều tác giả, do Hội Nhà văn TP Hồ Chí Minh tuyển chọn, ấn hành.
 |
| Sách Đất Phú trời Yên. Ảnh: YÊN LAN |
2. Trong Lời giới thiệu quyển sách Đất Phú trời Yên, nhà văn Bích Ngân viết: “50 năm trước, khi đi ngang qua Phú Yên, qua Sông Cầu, nhà thơ Chế Lan Viên đã viết:
“Trưa sông Cầu
Bể một màu xanh thắm
Ruộng nghìn ô muối trắng
Biếc trời xanh ngang đầu
Có gì đâu? Gì đâu?”
Và Chế Lan Viên tự hỏi: “Không hương hoa và không tình ái” để rồi lý giải theo cách của người thơ “Một đất bình thường xe ta qua mau/ Trả thù ta/ Bắt lòng ta nhớ mãi/ Sông Cầu ơi, sông Cầu...”.
Vậy đó, Phú Yên - vùng đất gợi tình với sự hòa mình giữa núi và biển, là nơi đón ánh bình minh sớm nhất trên dải đất hình chữ S này”.
Đất Phú trời Yên giới thiệu với bạn đọc tác phẩm của các nhà văn, nhà thơ đã tham gia trại sáng tác hai lần trước, cùng các sáng tác của những nhà thơ, nhà văn tiền bối như Chế Lan Viên, Xuân Diệu, Võ Hồng, Nguyễn Mỹ… và thế hệ nhà văn, nhà thơ nối tiếp là người Phú Yên hoặc gắn bó với mảnh đất Phú Yên như: Y Điêng, Ngô Phan Lưu, Đào Minh Hiệp, Trần Quốc Cưỡng, Huỳnh Thạch Thảo, Huỳnh Văn Quốc, Y Nguyên, Phương Trà, Bùi Văn Thành, Nguyễn Hòa… Trong Đất Phú trời Yên có thơ của cố nhà thơ Văn Công - một bậc lão thành cách mạng ở Phú Yên, có truyện ký của đồng chí Nguyễn Thành Quang, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Phú Yên…
Mở từng trang Đất Phú trời Yên, bạn đọc xứ hoa vàng cỏ xanh gặp lại những tên đất, tên làng thân thương, gặp lại hình ảnh kiên trung của liệt sĩ Trần Thị Có - người con của quê hương Đồng Khởi Hòa Thịnh, hiểu thêm về bến Vũng Rô, nơi đón những chuyến Tàu Không số và câu chuyện gia đình anh hùng Hồ Đắc Thạnh, cảm nhận về những đổi thay của TP Tuy Hòa qua cái nhìn của một nhà văn từng nhiều lần đến đây, thêm yêu xứ hoa vàng cỏ xanh qua từng trang viết của một người con xứ Nẫu, cảm nhận bao gian nan để có một chốn bình yên xanh ngát mang tên Sao Việt làm cho du khách nhớ thương…
Điều thú vị là bên cạnh các cây bút quen thuộc người Phú Yên, trong tập sách này, bạn đọc chạm vào tình cảm mà các nhà văn, nhà thơ đến từ TP Hồ Chí Minh dành cho Phú Yên, như nhà văn Nguyễn Minh Ngọc với Tuy Hòa, ngày trở lại, nhà thơ Phạm Thị Ngọc Liên với Một nơi chốn bình yên, nhà văn Đỗ Viết Nghiệm với Cách nhau chỉ một khoảng trời… Ở mảng thơ, chân tình dành cho Phú Yên được thể hiện qua tác phẩm của các nhà thơ: Nguyễn Bính Hồng Cầu (Tản mạn đêm đồi Thơm), Lương Định (Đến Phú Yên nhớ Nguyễn Mỹ), Hương Thu (Phú Yên ơi!), Nguyên Trân (Bình an Tuy An), Tần Hoài Dạ Vũ (Về Tuy Hòa, thương nhớ)…
Nhà văn Bích Ngân nói rằng quyển sách được đặt tên Đất Phú trời Yên, cũng là tên của hai bài thơ trong tập sách, với mong muốn góp phần vừa thể hiện tình cảm, vừa gởi gắm tin yêu đối với mảnh đất trù phú, nghĩa tình. “Sáng tác của các tác giả dù mới hay cũ, dù là người Phú Yên hay người chỉ một lần đến với Phú Yên cũng đều lưu lại cảm xúc và ký ức khó phai nhạt. Tác phẩm gồm cả thơ và văn, hồn nhiên nhẹ nhàng có, day dứt suy tư có, phong phú, bổ sung nhau, thể hiện được bản sắc độc đáo của mảnh đất Phú Yên qua các thời kỳ. Sự hấp dẫn của tác phẩm có lẽ là cảm xúc chân thực, là những sự việc thực, người thực đã và đang góp phần làm cho vùng đất này ngày thêm phú, thêm yên”, nhà văn Bích Ngân chia sẻ.
YÊN LAN
