Đến với hội trường đa năng Trường phổ thông Dân tộc nội trú huyện Sông Hinh, nghe thuyết minh viên giới thiệu, các học sinh đã được truyền cảm hứng mạnh mẽ về nét văn hóa đặc sắc của đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh. Qua đó khơi dậy tình cảm, ý thức trách nhiệm trong mỗi học sinh về việc giữ gìn, bảo tồn truyền thống, bản sắc văn hóa dân tộc, góp phần quảng bá hình ảnh các dân tộc thiểu số nói riêng và Việt Nam nói chung đến với bạn bè quốc tế.

Tìm hiểu nét đẹp văn hóa đặc sắc

Khoác lên mình chiếc áo trắng tinh tươm với chiếc quần màu xanh đậm, những cô cậu học trò người đồng bào dân tộc thiểu số của Trường phổ thông Dân tộc nội trú huyện Sông Hinh háo hức tập trung tại hội trường đa năng, nơi diễn ra hoạt động trưng bày chuyên đề “Sắc màu văn hóa các dân tộc thiểu số tỉnh Phú Yên”, do Bảo tàng tỉnh và Trường phổ thông Dân tộc nội trú huyện Sông Hinh phối hợp tổ chức từ ngày 11-12/12. Ánh mắt chăm chú quan sát những hình ảnh, hiện vật và nở nụ cười tự hào khi các em bắt gặp nét đẹp của dân tộc mình qua những tấm ảnh…

Không còn là những hình ảnh qua trang sách, lời giảng của thầy cô giáo, đến với hoạt động này, đông đảo học sinh đã có trải nghiệm thú vị khi “trăm nghe không bằng một thấy” những nét văn hóa đặc sắc của các dân tộc thiểu số sinh sống lâu đời trên vùng đất Phú Yên. Tại đây, các em được chiêm ngưỡng hơn 100 hình ảnh, hiện vật. Các hình ảnh được trưng bày đã lột tả sống động bức tranh văn hóa đa dạng của các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh từ kiến trúc, đời sống sinh hoạt, lễ hội truyền thống - tập quán xã hội, nghệ thuật trình diễn dân gian, nghề thủ công truyền thống...

Ngoài ra, Ban tổ chức còn dành hẳn một không gian riêng để trưng bày trang phục truyền thống của phụ nữ dân tộc Ba Na, Ê Đê...; các dụng cụ dùng trong sản xuất, săn bắt và đánh bắt (ống trỉa, cây trỉa hạt, nia...); trang sức và các nhạc cụ (trống đôi, cồng ba, chiêng năm) dùng trong những lễ hội của các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh.

Em Đặng Đình Phong, học sinh lớp 8, Trường phổ thông Dân tộc nội trú huyện Sông Hinh, chia sẻ: “Em là người dân tộc Nùng. Em thích tìm hiểu văn hóa, phong tục tập quán của các dân tộc nhưng chưa có nhiều cơ hội. Vì thế, hoạt động trưng bày chuyên đề lần này thật sự là dịp để em khám phá nhiều nét văn hóa đặc sắc của đồng bào các dân tộc”.

Nuôi dưỡng ý thức bảo tồn văn hóa dân tộc

Là tỉnh có hơn 30 dân tộc anh em sinh sống, trong đó có một số dân tộc thiểu số sinh sống lâu đời như Chăm chiếm hơn 2% dân số, Ê Đê chiếm khoảng 2%, Ba Na chiếm khoảng 0,3%, Tày Nùng chiếm khoảng 0,1% và các dân tộc thiểu số khác chiếm 0,4%. Riêng huyện Sông Hinh có khoảng 20 dân tộc sinh sống, trong đó 19 dân tộc là đồng bào dân tộc thiểu số, chiếm đại đa số.

Mỗi dân tộc thiểu số đều có kiến trúc, trang phục, phong tục, tập quán, sinh hoạt văn hóa riêng tạo nên các giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể vô cùng đặc sắc. Trong quá trình sinh sống cộng cư, các dân tộc đã có sự giao thoa, tiếp biến văn hóa làm cho các giá trị văn hóa thêm phong phú, đa dạng nhưng vẫn bảo tồn được nét văn hóa truyền thống riêng của mỗi dân tộc.

Thầy Nguyễn Xuân Hòa, Hiệu trưởng Trường phổ thông Dân tộc nội trú huyện Sông Hinh, cho biết: “Đây là lần đầu tiên, nhà trường phối hợp tổ chức trưng bày chuyên đề “Sắc màu văn hóa các dân tộc thiểu số tỉnh Phú Yên”. Hoạt động này nhằm chuyển tải tới học sinh các giá trị văn hóa đã được chắt lọc, kết tinh và định hình nên bản sắc dân tộc. Qua đó giúp các em nhận thức rõ hơn về vai trò, trách nhiệm trong việc chung tay bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa của dân tộc”.

Theo ông Nay Rố, Phó Trưởng Phòng Dân tộc huyện Sông Hinh, thời gian gần đây, Phòng VH-TT huyện Sông Hinh đã tổ chức trưng bày nhiều hình ảnh, hiện vật thể hiện bản sắc văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số tại công viên thiếu nhi, nơi tập trung đông người, giúp mỗi người con đồng bào có thể tìm hiểu và biết nhiều hơn về những truyền thống của dân tộc mình; chung tay gìn giữ những giá trị di sản.

Tuy nhiên, sự mai một các giá trị văn hóa cũng đang ở mức đáng lo ngại khi các bạn trẻ hiện nay ít tìm hiểu văn hóa dân tộc thiểu số. Thiết nghĩ, việc bảo tồn các giá trị văn hóa tốt đẹp cũng quan trọng không kém nhằm đảm bảo được sự phát triển bền vững.

Muốn làm được điều đó cần tăng cường đề cập đến các nội dung văn hóa trong chương trình giảng dạy ở các trường học qua các hoạt động ngoại khóa, tạo cho các em tình yêu đối với bản sắc dân tộc mình; từ đó chủ động tìm hiểu và phát triển nó.

THIÊN LÝ