Lẫm Phú Lâm là nơi thờ Tiền Hiền, hội họp, lễ hội, cúng cầu an của làng, sinh hoạt của cư dân thuộc phường Phú Lâm, TP Tuy Hòa. Di tích kiến trúc cổ bằng gỗ này còn tồn tại tương đối nguyên vẹn đến ngày nay, vừa được Nhà nước công nhận xếp hạng Di tích kiến trúc - nghệ thuật cấp quốc gia trong năm 2016.

Lẫm Phú Lâm có kiểu kiến trúc nhà lá mái (có hai lớp mái) - một kiểu kiến trúc nhà truyền thống ở miền Trung. Hiện lẫm Phú Lâm còn giữ được bộ khung (dân gian gọi là bộ giàn trò) vững chắc bằng gỗ, kết cấu theo kiểu “xiên, trính” - hay còn gọi là “chày - cối”. Người thợ xưa đã khắc chạm “viền” trên những khúc gỗ, chạm lộng những đầu dư, đặt những bức chạm lộng giữa các xà ngang, xà dọc. Trong di tích Lẫm Phú Lâm còn có nhiều tác phẩm điêu khắc cổ có giá trị thẩm mỹ, ít thấy trên các di tích lịch sử - văn hóa ở Phú Yên.

Trong khuôn viên di tích Lẫm Phú Lâm hiện còn có trụ trang trí hình đèn lồng cùng với cổng và bức bình phong cổ kính có các di tích như: Đình, miếu thờ Thành Hoàng Lương Văn Chánh, miếu thờ Thiên Y A Na… Tất cả tạo thành một quần thể di tích tiêu biểu về mặt văn hóa, tín ngưỡng dân gian, tâm linh của các cộng đồng dân cư ở cấp thôn, xã trên vùng đất Phú Lâm. Mỗi dịp xuân về, tết đến, nơi đây thường diễn ra các hoạt động tín ngưỡng của dân làng và nhiều du khách ở khắp nơi tìm đến lẫm Phú Lâm để tham quan, chiêm ngưỡng công trình kiến trúc độc đáo của tiền nhân.

Trong khuôn viên di tích là một cụm các công trình văn hóa: đình làng, miếu thờ Thành Hoàng, miếu thờ Thiên Y Ana..

Nghi thức múa siêu trong kỳ tế lễ ở lẫm Phú Lâm thu hút nhiều người đến xem

Di tích cổng nhìn từ bên ngoài và bên trong với bức hoành phi rất rõ nét

Các vị chánh tế vào dâng hương tại lẫm Phú Lâm

Các bậc cao niên trao đổi về nội dung các sắc phong đang lưu giữ trong di tích.

Dân làng và khách thập phương đến dâng hương, tham quan di tích Lẫm Phú Lâm

DƯƠNG THANH XUÂN (thực hiện)