Ngoài việc bắt tôm hùm con bằng cách chong mành giăng lưới, một đêm có thể thu được vài trăm tôm con, người dân ở các xã ven biển Phú Yên còn có cách làm mới, ít vốn, ít thời gian song cũng có thể cho thu nhập đều đều. Ðó là đặt bẫy để nhử bắt tôm hùm con.
Một ngư dân đang thăm chiếc bẫy tôm hùm giống bằng một khúc cây có khoan nhiều lỗ nhỏ - Ảnh: Đ.T.TRỰC |
DÙNG PHẾ LIỆU LÀM BẪY
“Ngư dân thật tài, họ nghĩ ra nhiều cách làm sáng tạo để thu lộc biển” - đó là nhận xét của một du khách có mặt tại bãi biển Long Thủy (xã An Phú, TP Tuy Hòa), khi chứng kiến cảnh nhiều ngư dân đang bơi thúng mang từ biển về hàng trăm tôm hùm con. Trong những ngày biển nổi gió, tàu thuyền cập bờ chật ních thì những ngư dân ở đây lại cần mẫn lắc thúng chai ra biển đặt bẫy, thăm bẫy tôm hùm. Đây là công việc mang lại hiệu quả kinh tế tại làng biển này.
Để có những chiếc bẫy, người muốn làm ra nó phải tìm dụng cụ: lốp xe máy cũ, lưới mành trủ cũ, cây khô, rổ rá hư... “Công nghệ” chế biến bẫy thô sơ, đơn giản. Người làm nghề dùng mành lưới cũ bọc túm xung quanh một chiếc rổ rá cũ, mỗi bẫy có đường kính khoảng 30cm, nặng khoảng 2kg. Cũng có thể dùng một khúc cây cỡ bằng cổ tay, cổ chân, dùng mũi khoan khoan kín những lỗ cỡ bằng ngón tay trên thân cây; hoặc dùng lốp xe máy, xe đạp buộc với những viên san hô có nhiều lỗ… Tất cả các bẫy trên được ngư dân “đánh” thành một đường dây dài, cách từ 3 đến 5m cột vào một cái bẫy rồi đem thả xuống biển, nơi họ đoán có nhiều tôm. Hai đầu dây cột vào hai chiếc phao lớn có dấu hiệu riêng. Dọc theo đường dây là các bẫy, trên mỗi cái bẫy có một cục xốp làm dấu, người đi thăm cứ bơi thúng theo đường phao thăm từng bẫy một.
Theo ngư dân Nguyễn Văn Trung, cách làm loại bẫy này được một số người tại địa phương học từ làng biển Đại Lãnh (Khánh Hòa) hơn một năm trước. Thấy làm ăn hiệu quả, nhiều ngư dân ở Long Thủy đã làm theo. Hiện nay, mỗi người làm nghề bắt tôm con ở đây đều có một dàn bẫy khá “hoành tráng”, mỗi dàn từ 50 đến 200 bẫy. “Dù trời nắng ấm hay biển động, dàn bẫy kia cũng được ngâm dưới nước. Khi nào rảnh thì bơi thúng ra thăm, nếu bận bịu lắm thì thôi”, anh Trung cho biết.
THU NHẬP ÐỀU ÐỀU
Nếu như nghề chong mành được mùa, mỗi đêm một thuyền bắt được cả trăm con tôm, bán lấy chục triệu đồng thì nghề bẫy tôm hùm, khi “trúng mánh”, một người cũng chỉ thu được 20-30 con tôm/đêm, thông thường từ 5-10 con. Số lượng tôm bắt được ít song nghề này có thế mạnh riêng: ít vốn, ít tốn công, làm được dài dài…
Nghe cách giới thiệu hấp dẫn nên tôi quyết một hôm thức dậy sớm, theo một người anh bơi thúng ra biển. Mỗi sáng, biển Long Thủy khu vực gần bờ thật nhộn nhịp! Mỗi người một chiếc thúng chai, tay chèo chống tay kia kéo bẫy, nhấp nhô dưới ánh mặt trời rạng đông. Ngồi trên chiếc thúng lắc lư, tôi quan sát trên các thúng chai bên cạnh, thúng nào có người tay chèo, tay kéo bẫy bỏ vào thúng rồi khom lưng mò sục trong các chiếc bẫy, sau đó lại thả bẫy xuống biển. Xong, họ vội chèo sang chỗ có chiếc phao khác, kéo bẫy lên…
Theo anh Mai Tiến Đạt ở Long Thủy, nghề chính của anh là đi biển chong mành, nghề bỏ trủ (đặt bẫy) này được xem là làm thêm nhưng khá hấp dẫn. “Sướng nhất là lúc kéo bẫy lên, thấy con tôm nằm trong lỗ thò hai cái râu ra ngoài cựa cựa. Mỗi sáng được đều đều thấy râu như thế này thì mình ấm túi”, anh Đạt vui vẻ nói. Cứ thế, mỗi sáng dù bận bịu, những người đặt bẫy cũng tranh thủ ra biển, có một vài con tôm là có thêm thu nhập. “Lâu lâu mới trúng được một bữa nhiều, còn thường thì ngày nào cũng được vài con, lại có quanh năm. Không giàu nhưng có tiền đều như nước mạch, đỡ khổ”, một phụ nữ trạc ngoài 40 ngồi đợi chồng từ biển, cho biết.
Hiện nay, do tôm hùm con xuất hiện nhiều nên thương lái đã ép giá xuống thấp. Một con tôm sao chỉ còn 95.000 đồng, tôm xanh còn 50.000 đồng (trước đây giá một con tôm sao có lúc lên đến 190.000). Anh Trung nói: “Buổi sáng thăm bẫy được 4 con tôm sao cũng kiếm được vài trăm ngàn, ít nhưng mình ăn trọn, không phải chi phí tiền công bạn, tiền dầu như đi thuyền chong mành”.
Gần đây giá dầu lên cao, nhiều ngư dân không có tiền mua dầu gọi bạn ra khơi nên đành neo thuyền bó gối ngồi ở nhà. Trong khi đó, việc đánh bắt theo kiểu thủ công như bẫy tôm hùm đã mang lại thu nhập cho các gia đình ngư dân.
ĐÀO TẤN TRỰC