Khi Trần Quốc Luân bảo vệ thành công luận án tiến sĩ tại Mỹ vào đầu tháng 12 này, ngoài gia đình thì thầy Huỳnh Tấn Châu, Hiệu trưởng Trường THPT chuyên Lương Văn Chánh, là người biết tin đầu tiên.
Với thầy Châu, Trần Quốc Luân không chỉ là một trò giỏi, thông minh, chăm ngoan của trường, mà còn là cậu học trò đã theo học Toán với thầy, thuộc lớp thầy chủ nhiệm suốt ba năm, cùng thầy đi thi học sinh giỏi Toán nhiều lần, ở nhiều nơi. Vậy nên, việc Trần Quốc Luân có học bổng du học ở Mỹ và đạt học vị tiến sĩ không làm thầy Châu ngạc nhiên. Điều làm thầy xúc động chính là nhân cách và những nỗ lực thầm lặng trong học tập, nghiên cứu mà cậu học trò 27 tuổi này đạt được.
Chăm ngoan, học giỏi
Trần Quốc Luân sinh ra và lớn lên trong gia đình có mẹ là giáo viên dạy Vật lý ở Phước Hậu, Bình Kiến (nay là phường 9), thuộc TP Tuy Hòa. Tốt nghiệp THCS, nhờ có mẹ rèn luyện, cộng thêm niềm đam mê học Toán từ nhỏ, nên Luân thi vào lớp chuyên Toán, Trường THPT chuyên Lương Văn Chánh với điểm số cao. Từ một cậu bé rụt rè, ít nói, được sự quan tâm, khuyến khích của các thầy cô cộng với môi trường học tập có nhiều bạn bè giỏi cạnh tranh, Trần Quốc Luân dần mạnh dạn, tiến bộ.
Với Luân, những năm học tại Trường THPT chuyên Lương Văn Chánh (niên khóa 2007-2010), có nhiều kỷ niệm đáng nhớ. Đây cũng là nơi Luân bắt đầu cảm nhận việc học tập không chỉ là niềm đam mê mà còn là nơi giúp mình khám phá ra nhiều giá trị mới. Trong ba năm học tại ngôi trường này, Trần Quốc Luân đạt nhiều thành tích, đáng kể như: Huy chương vàng thủ khoa kỳ thi Olympic truyền thống các tỉnh phía Nam môn Toán năm 2009, giải nhì học sinh giỏi quốc gia môn Toán năm 2010, được Bộ GD-ĐT triệu tập thi chọn đội tuyển thi Toán quốc tế, được bộ đặc cách miễn thi tốt nghiệp THPT lớp 12, công nhận tốt nghiệp loại xuất sắc.
Tốt nghiệp THPT năm 2010, Luân thi đỗ vào Trường đại học Bách Khoa và Trường đại học Y Dược TP Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, với khát khao khám phá chân trời mới, Luân tìm kiếm thêm những cơ hội và cuối cùng được nhận học bổng của Đại học bang Michigan (Michigan State University), ngành Khoa học máy tính. Năm 2012, Trần Quốc Luân một mình sang Mỹ du học. Những ngày đầu bơ vơ nơi xứ lạ với Luân thật khó quên: không có người thân quen, khác biệt về văn hóa, nếp sinh hoạt, ngôn ngữ để giao tiếp và học tập còn chưa thành thạo…
Để vượt qua những rào cản đó cùng với nỗi nhớ nhà, nhớ ba mẹ da diết, cậu sinh viên nhỏ bé người Việt tên Trần Quốc Luân đã phải nỗ lực gấp nhiều lần. Và chỉ sau 3,5 năm theo học, Trần Quốc Luân đã tốt nghiệp đại học với số điểm tuyệt đối 4.0/4.0. Không chỉ bạn bè, mà thầy cô giảng dạy ở Trường Michigan State University cũng dành những lời khen ngợi cậu sinh viên thông minh, học giỏi này.
Sau khi có bằng cử nhân, Trần Quốc Luân nhận được học bổng học tiếp lên tiến sĩ. Lĩnh vực mà Trần Quốc Luân đam mê, đeo đuổi là chuyên ngành Thị giác máy tính và Trí tuệ nhân tạo - một hướng mới của ngành Khoa học máy tính.
Tự tin đi trên con đường đã chọn
Đã có nhiều ngày tháng dài, nhiều mùa xuân nối tiếp mùa đông lạnh giá trôi qua, Trần Quốc Luân miệt mài làm việc với máy tính, nghiên cứu việc xử lý ảnh. Đề tài luận án tiến sĩ của Luân là “Xây dựng mô hình 3D từ một bức ảnh 2D”. Hiểu đơn giản là từ một bức ảnh chụp thông thường, thuật toán do Luân và nhóm nghiên cứu phát triển có thể tạo nên mô hình ba chiều của vật thể. Công nghệ này đang mở ra nhiều ứng dụng quan trọng trong y học, an ninh và giải trí.
Đến nay, Trần Quốc Luân đã có 12 công trình/bài báo nghiên cứu quốc tế, trong đó có bài đạt mức hơn 300 trích dẫn, đã tham dự và tham gia báo cáo tại nhiều cuộc hội thảo quốc tế quan trọng về khoa học máy tính. Dù hoàn thành rất nhanh và xuất sắc đề tài luận án và các nhiệm vụ nghiên cứu theo quy định, nhưng giáo sư hướng dẫn vẫn gợi ý Trần Quốc Luân làm việc tại các công ty công nghệ để gia tăng kỹ năng thực hành và kinh nghiệm làm việc của bản thân. Năm 2017, Trần Quốc Luân đến thực tập, nhưng thực chất là làm việc có lương tại NEC Labs America (công ty con của Tập đoàn Sumimoto, chuyên cung cấp sản phẩm và dịch vụ công nghệ thông tin, giải pháp mạng cho các công ty kinh doanh…). Năm 2019, Luân thực tập tại Facebook (Công ty phương tiện truyền thông xã hội và dịch vụ mạng xã hội trực tuyến của Mỹ).
Lĩnh vực Thị giác máy tính và Trí tuệ nhân tạo của ngành Khoa học máy tính đã mở ra nhiều chân trời khoa học mới, đầy hấp lực và thử thách cho Trần Quốc Luân, nhưng cậu học trò hiếu học người Phú Yên đủ tự tin, bản lĩnh để đi trên con đường đã chọn.
Tính đến tháng 12/2019, tức chỉ mất 4,5 năm vừa học tập, nghiên cứu vừa thực tập, Trần Quốc Luân đã bảo vệ xong và nhận bằng tiến sĩ. Ngay lập tức, anh nhận được lời mời làm việc tại các tập đoàn hàng đầu thế giới về lĩnh vực công nghệ thông tin như Google, Facebook, Snap… từ lần phỏng vấn đầu tiên. Hiện Luân đã chấp nhận làm việc cho Facebook, bắt đầu từ tháng 2/2020, sau khi về Phú Yên ăn Tết, sum họp với gia đình.
Thầy Huỳnh Tấn Châu nói Trần Quốc Luân dường như sinh ra chỉ để học và làm việc, cậu ấy không phải là ngôi sao vụt sáng và có thể vụt tắt ngay, cũng không phải là hiện tượng gây sự tò mò, chú ý của dư luận, cậu ấy là người có khả năng đi đường dài. Luân có tấm lòng lương thiện, luôn khiêm nhường, nghiêm túc và biết mình cần gì, đang đứng ở đâu. Có lẽ đối với một người thầy, sự thành đạt của học trò là phần thưởng xứng đáng nhất, là niềm hạnh phúc lớn lao. Dù đi rất xa, nhưng chắc chắn Trần Quốc Luân vẫn nhớ về gia đình, về thầy cô và mái trường Lương Văn Chánh, về quê hương Phú Yên thương yêu, ruột thịt.
LAM DUNG