Tôi tình cờ gặp lại màu hoa sim tím trên đỉnh đèo Phú Gia, Phú Tượng hôm trên đường ra Huế và như không tin vào mắt mình, vì giữa đồng bằng lại có một cơ duyên lạ lùng. Lạ đến nỗi, lúc bất giác nhìn qua khung cửa kính, anh bạn đồng hành là người thành phố chính gốc cũng ồ lên: Hoa sim kia kìa! Làm sao hiểu nổi, dưới cái nắng hè gay gắt đến mức oi nồng thế mà hoa sim vẫn nở tím cả vạt rừng.

Hoa sim - Ảnh: D.T.XUÂN

Và tôi nhớ về hoa sim nơi miền núi của tôi một thời ấu thơ. Hồi đó, mỗi ngày tôi đi qua đồi sim bao nhiêu lần; bao nhiêu mùa hoa sim nở là bấy nhiêu mùa sim chín, bao gốc sim già cũng là bao kỷ niệm tuổi thơ tôi với quê hương. Sim thường mọc trên các vùng đồi cao, ở đây không khí nóng nhưng đêm về lại dịu mát. Cây sim đứng thành rừng kín cả vạt đồi. Gốc sim bám chặt vào đất, cành lá khỏe mạnh, đong đưa. Qua mùa mưa lũ bời bời rồi nắng hạn chang chang, đến độ tháng sáu âm lịch, loài cây thân thương này ra hoa rồi sinh quả. Từ hoa đến trái sim đều lay động tình cảm, tâm hồn của những người một lần trông thấy. Với nhiều người, hoa sim, trái sim như một món quà hiếm có của miền quê.

Nếu là người yêu cái đẹp, chắc rằng bạn sẽ chạnh lòng khi bắt gặp hoa sim. Hoa sim có màu tím, không phải màu tím hoa cà, cũng không phải màu tím của hoa mơ, hoa mười giờ hay vô vàn loài hoa dại, màu tím của hoa sim có sức quyến rũ, lay động lòng người riêng. Hoa sim nở vào buổi tinh sương, mỗi hoa có từ sáu đến tám cánh, tím mịn từ trong ra ngoài. Khi hoa vừa hé nụ, ong bướm tụ về. Đứng giữa lưng chừng đồi đầy hoa và nắng sớm, con người có cảm giác như mình đang đứng trước một cõi mông lung xa vời. Hoa sim không bao giờ nở đơn lẻ mà thường tím cả một cánh rừng, tím cả nỗi nhớ…

Thời gian trôi qua, rừng thành rẫy, cây sim thành chất đốt. Những cây sim già nua bị bứng bật gốc nằm trơ giữa nắng trời đổ lửa để từng ngọn đồi trở thành đất sản xuất. Vậy mà bao nhiêu năm trôi đi, mỗi khi hè sang, hoa sim vẫn tím, có điều không tím từng vạt rừng như năm nào.

Hoa sim đi vào thơ ca nhạc họa với màu thủy chung son sắc, gợi nhớ đến mối tình thời chinh chiến, hoa sim gắn với kỷ niệm một thời của tôi và nhiều người sinh ra, lớn lên ở miền núi biết yêu hoa. Loài hoa tím cả một vùng kỷ niệm.

Đã nhiều năm rồi, đám bạn thời thơ ấu chúng tôi mỗi người một nẻo. Đứa bận cuốc cày, đứa ngược xuôi cơm áo. Nhiều người mong một lần gặp lại hoa sim để được sống lại với ngày xưa, để thấy lòng mình rưng rưng trước một màu hoa không hiếm nhưng cũng không dễ gì tìm...

ĐÀO TẤN TRỰC