Lời giới thiệu:
O. Henry (1862-1910) tên thật là William Sydney Porter, là nhà văn nổi tiếng người Mỹ. Truyện ngắn của O.Henry nổi tiếng dí dỏm, dễ hiểu, giàu tình cảm và luôn có những cái kết bất ngờ khéo léo. Các tác phẩm chính: Sau hai mươi năm, Hoàng tử đồng xanh, Ngôi giáo đường với cối xay nước, Căn phòng đủ tiện nghi, Phán quyết của Georgia, Món quà của các nhà thông thái, Tiền chuộc Tù trưởng da đỏ, Cánh cửa màu lục, Chiếc lá cuối cùng, Một cuộc đổi đời, Giấc mộng… Truyện ngắn Chiếc lá cuối cùng đã được đưa vào chương trình văn học nhà trường.
![]() |
Minh họa: N.PHƯƠNG
|
Mọi việc trông như suôn sẻ. Nhưng hãy đợi đến khi tôi kể hết cho bạn nghe. Khi Bill Driscoll và chính tôi xuống miền
Chúng tôi bắt đầu chọn nạn nhân, nhận ra duy nhất chỉ có một thằng nhóc, con của lão Ebenezer Dorset là người có thế lực trong thị trấn. Thằng nhóc lên mười tuổi có mái tóc đỏ. Bill và tôi cho rằng lão Ebenezer sẽ phải trả hai ngàn đô la tiền chuộc để nhận thằng bé về. Nhưng hãy đợi đến khi tôi kể hết cho bạn nghe.
Cách thị trấn
Đêm nọ, chúng tôi đánh chiếc xe ngựa ngang qua nhà lão Dorest. Thằng nhóc đang ở trên phố, ném đá vào một con mèo trên hàng dậu đối diện. Bill nói:
- Này em bé! Em muốn có một túi kẹo và một cuộc dạo chơi tuyệt vời bằng xe ngựa không?
Thằng nhóc nhìn thẳng vào Bill bằng cặp mắt sắt đá, tinh thần sẵn sàng chiến đấu như một động vật hoang dã. Nhưng cuối cùng chúng tôi cũng dụ được thằng nhóc lên xe, đưa xuống ngồi ở dãy cuối rồi đánh xe chạy một mạch đến hang động. Thằng nhóc có hai chiếc lông chim to cài trên tóc. Nó đưa tay chỉ vào một chiếc cho tôi xem, rồi nói:
- Ha! Bọn da trắng. Các ngươi dám xông vào trại của tù trưởng da đỏ, khủng bố người da đỏ phải không?
Bill xăn chiếc quần dài của thằng nhóc lên, xem các vết thương trên đôi chân nó, rồi nói:
- Hiện giờ thằng nhóc khỏe mạnh. Chúng ta đóng vai người da đỏ. Ta là già Hank chuyên bẫy thú, bị tù trưởng da đỏ bắt giữ. Ta sắp bị lột da đầu lúc rạng đông!
Tôi nói với thằng nhóc:
- Này tù trưởng da đỏ, ngươi có muốn về nhà không?
Thằng nhóc hỏi:
- Ô, để làm gì? Ở nhà ta không có trò gì vui cả. Ta ghét đi học, chỉ thích đi cắm trại ngoài trời. Các ngươi sẽ không đưa ta về nhà nữa phải không?
Tôi đáp:
- Không phải ngay bây giờ. Chúng ta sẽ ở đây, trong cái động này một thời gian đã!
Thằng nhóc nói:
- Tốt! Đó là ý tốt. Suốt đời ta chưa bao giờ có cuộc vui nào như thế này.
Rồi đến 11g đêm, chúng tôi đi ngủ. Vừa tảng sáng, tôi bị đánh thức bởi một loạt tiếng thét kinh hoàng của Bill. Thằng nhóc đang ngồi trên ngực Bill, một tay giữ tóc tay kia cầm một con dao bén, cố cắt da đầu của Bill như lời nói tối hôm qua. Tôi vội giật con dao khỏi tay nó. Nhưng sau sự việc đó, tinh thần của Bill suy sụp. Bill nằm ngủ, nhưng không bao giờ nhắm mắt lại chừng nào mà thằng nhóc còn ở với chúng tôi.
Bill hỏi:
- Mày có cho rằng có ai đó sẽ trả tiền chuộc để nhận một thằng tiểu yêu như thế về nhà không?
Tôi nói:
- Chắc chắn. Một thằng nhóc như thế đúng là loại mà bố mẹ chúng thương yêu chiều chuộng. Bây giờ mày gọi thằng nhóc tù trưởng dậy đi và làm cái gì để ăn, trong khi đó tao lên trên đỉnh núi này nhìn xung quanh xem sao.
Tôi trèo lên đỉnh ngọn núi, quan sát khắp thị trấn
Khi trở lại hang động, tôi thấy Bill quay lưng ngược ra thở hổn hển, còn thằng nhóc đang dọa đập hòn đá vào Bill. Bill phân trần:
- Nó áp một củ khoai tây nóng hổi vào lưng tao, rồi lấy chân đè lên. Tao đã tát vào tai nó, mày có đem theo cây súng nào không Sam?
Tôi giật hòn đá khỏi tay thằng nhóc, rồi cố can ngăn cuộc cãi lộn. Thằng nhóc dọa Bill:
- Ta sẽ trừng phạt ngươi. Chưa bao giờ có ai dám tấn công tù trưởng da đỏ, ta không thể không đáp trả lại việc này. Tốt hơn ngươi nên cẩn thận!
Sau khi ăn xong, thằng nhóc gỡ một vật bằng da có dây buộc quanh trên bộ y phục đang mặc rồi đi ra ngoài hang động tháo ra. Sau đó chúng tôi nghe tiếng hò hét rất lạ lùng. Thằng nhóc quàng dây vào một tay, tay kia quay chiếc dây quanh đầu càng lúc càng nhanh. Rồi ngay sau đó tôi nghe tiếng thét thất thanh của Bill. Một viên đá bằng quả trứng đập vào ngay sau tai trái của Bill. Bill té vào đống lửa bên kia chiếc chảo nấu nước nóng để rửa đĩa. Tôi vội vàng kéo Bill ra, giội nước lạnh lên đầu Bill trong nửa tiếng đồng hồ, xong chạy ngay ra ngoài tóm thằng nhóc, lay mạnh, quát lên:
- Này thằng nhóc, tao nói cho mày biết nếu mày không sửa đổi hành vi, tao sẽ đưa mày về nhà ngay nghe không. Nào, bây giờ nói cho tao biết mày sẽ sửa lại không?
Thằng nhóc đáp:
- Ta chỉ đùa thôi. Ta không có ý làm cho Già Hank đau đâu. Nhưng ta không hiểu hắn đánh ta để làm gì? Ta sẽ cư xử đàng hoàng nếu ngươi không đem ta về nhà!
Tôi nghĩ tốt nhất là gửi một bức thư cho lão
“Chúng tôi hiện đang giữ con trai của ông ở một nơi rất xa thị trấn
Tôi cầm bức thư, đi thẳng tới Poplar Cove, ngồi gần bưu điện và cửa hàng bách hóa. Có một ông già ở đó nói rằng ông nghe ở thị trấn
Đến 8g30, tôi đã ngồi trên cây cổ thụ thứ ba, đợi người đưa tin đến. Đúng vào giờ đó, một thằng bé mới lớn cỡi chiếc xe đạp đang trên đường tới đó. Nó thấy chiếc hộp dưới chân hàng rào, vội dừng xe lại rồi tiến đến chiếc hộp, bỏ bức thư được xếp ngay ngắn vào, rồi đi ngược về hướng thị trấn
“Thưa quý ông! Tôi đã nhận thư của quý ông yêu cầu tiền chuộc để trả thằng con trai của tôi về nhà. Tôi cho rằng quý ông yêu cầu hơi cao, do đó tôi có một đề nghị ngược lại mà tôi tin quý ông sẽ chấp nhận. Quý ông hãy đưa thằng Johnny về nhà và trả cho tôi hai trăm năm mươi đô la thì tôi sẽ dang hai tay ra nhận thằng bé về từ tay quý ông. Tốt hơn quý ông nên đến vào lúc nửa đêm bởi vì hàng xóm đang nghĩ rằng nó bị lạc. Và tôi sẽ không chịu trách nhiệm về những gì họ cư xử đối với bất kỳ ai mà họ thấy người đó đem thằng bé về. Kính thư, Ebenezer Dorset.”
Tôi thét lên:
- Táo tợn thật! Đúng là bọn đại hải tặc
Nhưng tôi nhìn Bill rồi dừng lại. Đôi mắt Bill hiện lên sự cầu khẩn thiết tha nhất mà tôi đã từng thấy ở một con vật câm hoặc không biết nói. Bill nói:
- Sam này, xét cho cùng thì hai trăm năm mươi đô la là gì? Chúng ta có tiền, thêm một đêm nữa với thằng nhóc này sẽ làm tao điên mất. Tao cho rằng ông già
Tôi đáp:
- Hãy nói sự thật đi Bill! Con cừu non này cũng đã chọc tức tao. Chúng ta đưa nó về nhà, trả “tiền chuộc” rồi cút nhanh.
Tối đó chúng tôi đưa thằng nhóc về nhà. Chúng tôi dụ được thằng nhóc đi bằng cách kể cho nó biết rằng ba nó đã mua một cây súng để hôm sau cả bọn chơi trò đi săn gấu. Đúng 12g đêm, chúng tôi gõ cửa nhà lão Ebenezer. Bill đếm hai trăm năm mươi đô la, rồi giao tận tay lão. Khi thằng nhóc nhận ra việc chúng tôi sắp kế hoạch bỏ nó lại, nó khóc rống lên, dùng hết sức ôm chặt một chân của Bill. Lão Ebenezer từ từ kéo nó ra. Bill hỏi:
- Ông có thể giữ thằng nhóc trong bao lâu?
Lão đáp:
- Bây giờ tôi không còn mạnh như xưa, nhưng tôi có thể hứa với các ông là tôi giữ được nó trong vòng 10 phút.
Bill đáp:
- Đủ! Trong 10 phút tôi sẽ băng qua các tiểu bang ở miền Trung, miền Nam và vùng trung tâm phía Bắc Hoa Kỳ, rồi chạy đến biên giới Canada.
Rồi trong lúc bầu trời tối đen như mực, Bill với thân hình béo phì nhanh như chớp đã thể hiện mình cũng chạy giỏi như tôi, anh ta đã thoát khỏi thị trấn
TRẦN PHI TƠ (dịch)