Sở TN-MT vừa phối hợp với Hội Nông dân tỉnh triển khai mô hình thu gom rác thải nông thôn tại xã Hòa Đồng, huyện Tây Hòa. Sự ra đời của mô hình này là kết quả nghiên cứu thuộc đề án Quản lý chất thải rắn khu vực nông thôn tỉnh Phú Yên đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 mà Sở TN-MT đã triển khai năm 2014. Đây cũng là một trong những mô hình phát triển bền vững được Tổ Phát triển bền vững về môi trường đăng ký thực hiện.

XÃ HỘI HÓA CÔNG TÁC QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG

Hòa Đồng là một xã thuần nông ở phía nam huyện Tây Hòa với dân số hơn 16.000 người, phân bổ trên địa bàn 7 thôn. Kinh tế - xã hội ngày càng phát triển, đời sống vật chất của nhân dân ngày càng được nâng cao, kéo theo đó là sự gia tăng về khối lượng - thành phần rác thải sinh hoạt, gây ảnh hưởng đến môi trường sống. Ông Đinh Ngọc Sum, Phó chủ tịch UBND xã Hòa Đồng, cho biết: Trước tình hình cấp bách của công tác vệ sinh môi trường ở nông thôn, Đảng ủy, UBND xã đã chỉ đạo HTX Nông nghiệp kinh doanh dịch vụ Hòa Đồng (HTX Hòa Đồng) xây dựng đề án Thu gom chất thải rắn, xử lý chất thải sinh hoạt gia đình. Theo đó, HTX đã thuê xe tải 2,5 tấn, một lái xe và hai công nhân thu gom rác tại các tuyến đường xe có thể đi qua để chở đổ tại bãi rác của huyện với tần suất bốn chuyến/tuần và khoán việc thu phí vệ sinh cho ban nhân dân các thôn. Tuy nhiên, do nguồn lực có hạn nên từ khi bắt đầu hoạt động vào tháng 11/2014 đến nay, xã chỉ vận động được khoảng 50% số hộ trên địa bàn tham gia. Nguyên nhân chính là do bãi rác của huyện cách xa nên chi phí vận chuyển cao. Hơn nữa, ý thức của một bộ phận nhân dân chưa được nâng cao, đời sống của người dân còn gặp nhiều khó khăn nên phần nào ảnh hưởng đến hoạt động thu gom, xử lý chất thải sinh hoạt trên địa bàn xã.

Theo bà Lê Đào An Xuân, Phó giám đốc Sở TN-MT, qua khảo sát, cơ quan chức năng đánh giá công tác quản lý chất thải rắn tại xã Hòa Đồng đã được các cấp đảng ủy, chính quyền, các tổ chức đoàn thể quan tâm, bước đầu cơ bản giảm thiểu được lượng rác thải đổ bừa bãi xuống kênh mương và đảm bảo vệ sinh môi trường tại các tuyến đường lớn của xã nhưng vẫn còn thiếu tính bền vững. Để giải quyết khó khăn này, Sở TN-MT đã chọn xã Hòa Đồng xây dựng mô hình thu gom rác thải nông thôn nhằm áp dụng kết quả nghiên cứu từ đề án Quản lý chất thải rắn khu vực nông thôn tỉnh Phú Yên đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 vào những hoạt động cụ thể, thiết thực, sau đó sẽ nhân rộng mô hình này đến các địa phương khác trong toàn tỉnh.

Mô hình thu gom rác thải nông thôn ở xã Hòa Đồng gồm các hoạt động phân loại rác tại nguồn đối với một số loại rác thải có thể tận dụng; thu gom rác thải; tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức; đồng thời hướng dẫn người dân trong xã cách thu gom, xử lý rác thải. Mô hình hướng đến mục tiêu đẩy mạnh xã hội hóa công tác quản lý môi trường, hình thành các mô hình quản lý rác thải nông thôn theo phương thức tự quản của cộng đồng; nâng cao nhận thức cho cộng đồng trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, sử dụng hợp lý và tiết kiệm tài nguyên, xây dựng nếp sống văn minh vì sự phát triển bền vững, công bằng và tiến bộ xã hội; tăng cường sự phối hợp giữa các thành viên của các tổ chức, đoàn thể trong cộng đồng cùng quan tâm và thực hiện quản lý chất thải rắn khu vực nông thôn.

THỰC HIỆN TIÊU CHÍ NÔNG THÔN MỚI SỐ 17

Theo ông Lê Văn Cơ, Giám đốc HTX Hòa Đồng, khi thực hiện mô hình, HTX được Sở TN-MT và Hội Nông dân tỉnh hỗ trợ về chuyên môn và trang thiết bị thu gom rác, đồ bảo hộ lao động cho công nhân. Đây là điều kiện giúp công nhân yên tâm làm việc, gắn bó lâu dài hơn với HTX để làm tốt công tác thu gom rác thải, góp phần làm môi trường nông thôn trên địa bàn xã sạch đẹp hơn.

Ông Lê Như Lộ ở thôn Vinh Ba, xã Hòa Đồng, chia sẻ: Trước đây, ý thức của bà con chưa cao nên rác ở khắp nơi, đi chỗ nào cũng gặp rác, nhất là ở lòng kênh mương, khu nghĩa địa, cuối dòng kênh mương thủy lợi... làm môi trường bị ô nhiễm nghiêm trọng, ảnh hưởng đến cộng đồng dân cư và chất lượng cuộc sống của bà con. Từ khi HTX Hòa Đồng triển khai dịch vụ thu gom rác thải đến nay, tình trạng này phần nào đã được giải quyết. Do đó, tôi và người dân của xã mong muốn HTX tiếp tục làm tốt công tác thu gom rác thải trên địa bàn, các ban ngành quản lý tài nguyên môi trường cấp trên tiếp tục quan tâm giúp đỡ HTX thực hiện tốt mô hình thu gom rác thải nông thôn. Bản thân tôi cùng gia đình sẽ gương mẫu thực hiện; đồng thời góp phần vận động bà con trong khu vực đảm bảo vấn đề vệ sinh môi trường.

Theo ông Đinh Ngọc Sum, Hòa Đồng đang trên lộ trình thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới với mục tiêu xây dựng xã đạt và giữ vững 19/19 tiêu chí nông thôn mới vào năm 2016, trong đó có tiêu chí số 17 về môi trường. Việc triển khai mô hình quản lý chất thải rắn trên địa bàn xã nhằm tạo mạng lưới quản lý, thu gom và xử lý chất thải rắn một cách hợp lý và đồng bộ; phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và các hoạt động khác trong thời gian đến nhằm hướng tới mục tiêu đảm bảo phát triển hiệu quả kinh tế - xã hội và bảo vệ môi trường, tiến tới xây dựng xã Hòa Đồng thành một trong những xã sạch, đẹp và văn minh.

L.HẢO - P.NAM