Cố đua đòi cho cùng “đẳng cấp” với bạn bè, mua đồ đắt tiền, phải đi vay nóng, nhiều người trẻ không chỉ dần đánh mất bản thân mà còn phủ một nỗi buồn đau, ân hận lên cuộc đời mình.

- Người trẻ rất dễ bị cuốn theo vòng xoáy của sự hào nhoáng để khẳng định bản thân. Ảnh: Internet

Người trẻ sống “phông bạt”

Trong một môi trường phát triển nhanh chóng cả về kinh tế và công nghệ số, người trẻ rất dễ bị cuốn theo vòng xoáy của sự hào nhoáng như một tiêu chí để khẳng định bản thân và không bị tụt lại phía sau.

Mới đây, tôi được nghe một chị bán rau ở chợ vừa than thở, vừa khoe với những bạn hàng xung quanh việc chị vừa cho tiền cô con gái đang là sinh viên mua chiếc điện thoại 15 triệu đồng. “Mua loại rẻ nó không chịu. Nó bảo khi nào ra trường sẽ làm trả lại cho mẹ. Tôi mua bán mấy tháng nay chỉ để dành được từng đó tiền. Nó mua điện thoại là nhà không còn đồng nào”, chị này kể.

Cũng là con nhà bình dân nhưng trên trang Facebook của H.L (huyện Tuy An) toàn là hình ảnh sành điệu. Dù vậy, những người biết L đủ lâu mới hiểu, hình ảnh ấy chỉ dùng để che đậy cho tuổi trẻ nông nổi, cho những nuối tiếc khi yêu đương, sinh con mà bỏ dở chương trình đại học. Cuộc hôn nhân sau đó cũng kết thúc chóng vánh vì nhiều mâu thuẫn. L xin đi làm quản lý quán cà phê để nuôi con và phụ kinh tế với ba mẹ. Dù vậy, hình ảnh trên Facebook của H.L lúc nào cũng lung linh với những bộ đầm váy thời thượng, những chuyến du lịch sang chảnh.

Hiện tượng giới trẻ, trong đó có không ít học sinh, sinh viên, xây dựng hình ảnh cuộc sống sang chảnh, xa hoa trên mạng xã hội dù điều kiện kinh tế không phù hợp phản ánh xu hướng tìm kiếm sự công nhận từ bên ngoài và áp lực phải thể hiện mình theo chuẩn mực mà họ tin rằng được xã hội chấp nhận. Không chỉ H.L hay con gái chị bán rau mà ngày nay, nhiều bạn trẻ thừa nhận rằng, trong giai đoạn trưởng thành, nhu cầu được chấp nhận bởi nhóm bạn bè, những người cùng trang lứa rất mạnh mẽ. Và nếu môi trường xung quanh đề cao sự hào nhoáng, người trẻ càng cảm thấy áp lực phải “phông bạt” để phù hợp.

Trả giá không hề rẻ

Theo các chuyên gia tâm lý, lối sống đua đòi gây ra nhiều tác động tiêu cực đến cá nhân và xã hội. Đối với cá nhân, những người theo đuổi lối sống này thường phải đối mặt với căng thẳng, lo âu, thậm chí là trầm cảm. Ngoài ra, họ có thể sẽ gặp khó khăn khi chi tiêu vượt quá khả năng dẫn đến nợ nần và mất kiểm soát tài chính. Nghiêm trọng hơn, khi sự thật bị phơi bày, họ dễ đánh mất lòng tin từ bạn bè, gia đình và gây tổn hại đến các mối quan hệ xã hội.

N.H.N là sinh viên của một trường đại học trên địa bàn TP Tuy Hòa. Năm nhất chân ướt chân ráo nhập học, thấy bạn bè có điện thoại xịn chụp ảnh đẹp đăng Facebook nên N cũng muốn mua. Dù gia đình có điều kiện, nhưng vì muốn con gái tập trung học hành, sợ con đua đòi ăn chơi nên mẹ N từ chối. Xin cha mẹ không cho, N quyết định mua trả góp chiếc điện thoại 10 triệu đồng. Vì thiếu tiền trả, N phải đi vay nóng bên ngoài. Khi số tiền nợ lên 25 triệu đồng, không còn khả năng trả, N chuyển đến sống cùng một thanh niên lông bông, ăn chơi lêu lổng để người này cho tiền trả nợ.

Sự việc sau đó bị gia đình N phát hiện. Họ cắt đứt mối quan hệ này và đưa đón con gái về nhà. Người thanh niên kia quay sang đòi tiền, sau đó hai bên xảy ra mâu thuẫn. Kết quả, N bị đăng đàn bôi nhọ danh dự. Hình ảnh lúc cả hai sống cùng bị người này mang rải ở trường N học và ở đơn vị ba mẹ N làm việc. Sau khi sự việc vỡ lở, gia đình N hoang mang, xấu hổ; bản thân N nhiều lần nghĩ quẩn nhưng N được gia đình động viên.

Tiến sĩ tâm lý Nguyễn Hoàng Khắc Hiếu, giảng viên giảng dạy Tâm lý học và Kỹ năng sống cho rằng, giới trẻ nhanh nhạy, thích khám phá và hay theo trào lưu, đó là sở thích của họ, mọi người cần tôn trọng nhưng phải giúp họ hạn chế mặt tiêu cực cũng như định hướng để họ đừng sa đà. TS Hiếu cũng khuyên rằng, thay vì chạy theo số đông, mỗi người cần tập trung vào những giá trị thật bên trong mình bằng việc xây dựng một cuộc sống chân thật, học hỏi thêm kỹ năng và không ngừng trau dồi kinh nghiệm, trân trọng những mối quan hệ xung quanh. Các bạn trẻ cần hiểu trí tuệ mới chính là điều giúp bạn thành công thật sự. Thay vì bỏ thời gian và công sức để chạy theo xu hướng mới hay sống ảo thì hãy dùng thời gian, công sức đó thu nhận kiến thức, hình thành kỹ năng để tạo ra thành quả.