Hỏi: Cháu bị chứng hôi nách, thường xuyên lau rửa và thoa phèn nhưng chỉ đỡ thôi, chứ không khỏi. Việc điều trị bằng cách cắt bỏ tuyến mồ hôi hoặc hạch giao cảm gì đó ở nách thì có hết hẳn được không?

Phan Thị Tuyết Lan

(Thị trấn Chí Thạnh, huyện Tuy An)

Ảnh minh họa: Internet

Trả lời: Cơ thể chúng ta có hai loại tuyến mồ hôi: tuyến mồ hôi toàn vẹn và tuyến mồ hôi đầu hủy. Tuyến mồ hôi toàn vẹn nằm sâu trong da và tiết ra mồ hôi với 99% là nước thì thường không hôi. Tuyến mồ hôi này có ở khắp mặt da. Ngược lại tuyến mồ hôi đầu hủy chỉ phân bố ở một số vùng da như: nách, mu, ống tai ngoài, mí mắt, núm và quầng vú, quanh rốn, bẹn,… Tuyến nằm ở sâu hơn, không đổ mồ hôi lên bề mặt da mà đổ vào nang lông. Trong quá trình bài tiết, phần cực trên của tế bào bị hủy và đào thải cùng chất tiết (nên gọi là tuyến đầu hủy, cũng gọi là tuyến mồ hôi dầu, tuyến mồ hôi lớn).

Chất tiết từ tuyến đầu hủy có nhiều chất béo và sắc tố. Tuyến này hoạt động theo các chu kỳ sinh dục, trước dậy thì chưa phát triển và ở người già thường hoạt động yếu hơn. Mồ hôi từ tuyến đầu hủy khi mới tiết ra thường không hôi, thậm chí còn có mùi đặc trưng đối với một số người, vì có thể đó là chất feromon (dục tình hương) dễ lôi cuốn đối tượng khác giới. Thế nhưng sau vài giờ trở đi, nó sẽ bị vi sinh vật (vi khuẩn, nấm) sống trên da lên men (ăn) và biến mồ hôi thành các mùi khó chịu nên gọi là mồ hôi hôi hay mồ hôi nách. Do sự phân bố, có người ít các tuyến đầu hủy nên không bị hôi nách.

Muốn tránh hôi có thể áp dụng các biện pháp sau:

- Tắm rửa hằng ngày

- Quần áo mặc một lần phải thay, giặt ngay để tránh mồ hôi đóng trên quần áo. Giặt phơi khô rồi ủi cho chết vi sinh vật bám trên nách áo.

- Có thể dùng phèn chua phi (phèn chua cục mua về cho vào chảo và đun cho đến khi sôi mất nước, thành bột trắng). Cứ một phần phèn phi trộn với một phần phấn rôm trẻ em, để bôi vào nách ngày 2-3 lần. Trước khi ra khỏi nhà cần dùng khăn ướt lau sạch vùng nách và bôi bột phèn phi một lần nữa.

- Thị trường hiện cũng có bán các loại mỹ phẩm hoặc thuốc chống tăng tiết mồ hôi với hoạt chất là muối nhôm làm săn da và chất khử mùi. Thuốc có ở dạng phun hơi, sáp hay bi lăn. Phun xịt hoặc lăn vào nách mỗi ngày 2 lần, khi bớt thì dùng duy trì 1 lần/ngày.

Về điều trị triệt để, có nhiều phương pháp, chủ yếu là tiểu phẩu tại chỗ nhằm loại bỏ bớt các tuyến mồ hôi đầu hủy. Mỗi phương pháp có ưu, nhược riêng, bác sĩ chuyên khoa sẽ tư vấn thêm cho bạn.

BS ĐOÀN VĂN HẢI