Như Báo Phú Yên đã thông tin, Hội đồng giám sát bệnh xơ hóa cơ Delta Phú Yên vừa kiểm tra, khảo sát tại xã An Lĩnh (huyện Tuy An) và phát hiện tại đây có 25 người mắc bệnh. Báo Phú Yên trao đổi với bác sĩ Phó Giám đốc Sở Y tế Phú Yên Huỳnh Ngọc Ấn về một số vấn đề xung quanh căn bệnh đang khá “thời sự” này.

* Thưa ông, hiện nay, ngoài các ca mắc bệnh xơ hóa cơ (XHC) Delta đã được xác định ở xã An Lĩnh, ở Phú Yên còn phát hiện địa phương nào có người mắc căn bệnh này không?

- Sở Y tế đã có công văn thông báo cho các bệnh viện, phòng y tế, các cơ sở y tế... trong toàn tỉnh đề nghị khám và phát hiện dựa trên phác đồ chẩn đoán của Bộ Y tế. Đến nay đã gần 1 tuần rồi, nhưng chưa thấy đơn vị nào báo cáo. Thế nhưng, theo dự báo của chúng tôi, chắc chắn nhiều địa phương trong tỉnh có người mắc bệnh này và con số có thể lên đến hàng trăm ca. Lâu nay chúng tôi tổ chức khám nghĩa vụ quân sự cũng gặp rất nhiều trường hợp thế này và đa số đều bị liệt vào loại dị tật bẩm sinh hoặc di chứng còi xương, suy dinh dưỡng làm biến dạng xương. Thực tế, chỉ riêng xã An Lĩnh của huyện Tuy An, theo báo cáo là có 27 ca, hôm chúng tôi đến khám (19-5), thì 25/25 ca đều chính xác là bệnh XHC Delta. Ở An Lĩnh, còn một số vùng xa chúng tôi chưa tới được, nhưng hiện ở 6 vùng của xã này đã phát hiện có người bệnh rồi.

* Cách đây vài ngày, ông có thông tin cho Báo Phú Yên rằng trong tuần này, đoàn cán bộ, bác sĩ của Bệnh viện Chợ Rẫy sẽ đến An Lĩnh để khám và điều trị cho các bệnh nhân bị XHC Delta. Họ đã trao đổi kế hoạch công tác với Sở như thế nào?

- Theo thông báo của BV Chợ Rẫy, sáng thứ năm tới (25-5), đoàn có hơn 10 người gồm các giáo sư, bác sĩ... sẽ trực tiếp đến An Lĩnh để khám lại cho toàn bộ các bệnh nhân được xác định là XHC Delta tại đây. Cũng theo thông báo, khoảng 15 ca điển hình nhất sẽ được họ chở thẳng vào TP Hồ Chí Minh để giải phẫu.

Một ca được xác định là xơ hóa cơ Delta điển hình ở xã An Lĩnh (huyện Tuy An) - Ảnh: K.Duy

Ban đầu chúng tôi có đề nghị họ trực tiếp phẫu thuật tại Phú Yên để bác sĩ các tuyến của tỉnh học tập, đồng thời đề nghị họ chuyển giao kỹ thuật luôn. Tuy nhiên, ý kiến của đoàn cho rằng vấn đề còn khá phức tạp, có một số trường hợp “chim sệ cánh” nhưng không phải là do XHC Delta mà bởi mắc một số bệnh khác. Chính vậy mà phải chụp MRT mới xác định chuẩn xác, chứ CT cũng chưa chắc ăn. BV Chợ Rẫy là đơn vị đầu ngành của Bộ Y tế, vì thế họ muốn thực hiện một số ca để đúc rút kinh nghiệm, sau đó mới chuyển giao kỹ thuật phẫu thuật cho các tỉnh.

- Theo BV Chợ Rẫy, những học sinh có bảo hiểm sẽ được hưởng chế độ khi phẫu thuật. Nhưng số bệnh nhân còn lại thì kinh phí từ đâu? Vấn đề này hiện chúng tôi cũng... bí! BV Chợ Rẫy cho hay khi đến Phú Yên họ sẽ bàn vấn đề này sau. Riêng về phía sở, chúng tôi đã xin ý kiến UBND tỉnh đề nghị hỗ trợ kinh phí cho những trường hợp nghèo, không có bảo hiểm nhưng phải phẫu thuật lần này, song hiện chưa nhận được hồi âm từ UBND tỉnh.

- Những người cảm thấy nghi ngờ mình mắc bệnh XHC Delta với những triệu chứng giống như phác đồ chẩn đoán của Bộ Y tế mà chúng tôi có cho thông báo về địa phương nên đến cơ sở y tế để khám. Danh sách những người nghi mắc bệnh này sẽ được các cơ sở y tế gởi về tuyến trên, khi đó chúng tôi sẽ giám sát lại và có biện pháp can thiệp, giúp đỡ phẫu thuật.

Ngày 22-5, Bệnh viện Nhi TW, đơn vị được Bộ Y tế giao nhiệm vụ nghiên cứu tìm nguyên nhân xơ teo cơ Delta, đã công bố kết quả nghiên cứu ban đầu về  nguyên nhân gây ra bệnh XHC Delta. Theo đó, việc tiêm các loại vắc-xin đã được loại trừ, nhưng những trường hợp lạm dụng tiêm chích vùng cơ Delta, nhất là thuốc kháng sinh, đều có khả năng mắc bệnh cao. BS Ấn cũng cho chúng tôi biết rằng qua giám sát các ca mắc bệnh ở An Lĩnh, có khoảng 15 ca có tiền sử tiêm chích thuốc vùng cơ Delta. “Những năm 1990, An Lĩnh là nơi xảy ra dịch sốt rét và nhiều người cho biết họ đã chích thuốc ký ninh vào bắp vai. Ký ninh là loại thuốc rất chậm tan và khả năng gây xơ cao, thậm chí còn hơn cả một số kháng sinh. Hồi chiến tranh, chúng tôi chữa sốt rét cho anh em bộ đội bằng ký ninh, khi tiêm vào là vùng tiêm cứng như đá vậy, rất nhiều trường hợp tiêm ký ninh bị áp-xe...” – BS Ấn cho biết.

NGUYỄN QUỐC KHƯƠNG (thực hiện)