Bệnh tim bẩm sinh là dị tật thường gặp ở trẻ em, chiếm khoảng 1% trẻ chào đời. Một số bệnh có thể tự khỏi, nhưng có những bệnh nặng, cần phát hiện sớm và điều trị kịp thời để trẻ có được cuộc sống bình thường.

TS.BS Đỗ Nguyên Tín

Báo Phú Yên phỏng vấn TS.BS Đỗ Nguyên Tín, Chủ tịch Liên chi hội Tim mạch nhi và Tim bẩm sinh TP Hồ Chí Minh, Trưởng đơn vị can thiệp tim mạch Bệnh viện Nhi Đồng 1. Vị bác sĩ được mệnh danh là bàn tay vàng trong giới can thiệp tim bẩm sinh vừa đưa đoàn y bác sĩ trẻ thiện nguyện từ các bệnh viện hàng đầu TP Hồ Chí Minh và Bệnh viện Đa khoa tỉnh Khánh Hòa đến Sông Hinh, khám tầm soát miễn phí bệnh tim bẩm sinh cho hơn 1.200 trẻ em.

* Được biết mỗi năm Việt Nam có hơn 10.000 trẻ em mắc bệnh tim bẩm sinh. Vì nhiều lý do, chỉ khoảng một nửa trong số đó được phát hiện và điều trị kịp thời. Vậy khoảng một nửa còn lại sẽ như thế nào, thưa tiến sĩ?

- Không phải bệnh tim bẩm sinh nào cũng nặng. Có những bệnh nhẹ, em bé có thể sống đến tuổi trưởng thành mà không gặp biến chứng gì đáng kể. Tuy nhiên, có những bệnh tim bẩm sinh nặng, cần được phát hiện, điều trị sớm để đảm bảo chất lượng cuộc sống của em bé sau này.

Lâu lâu, chúng ta nghe thấy báo đài đưa tin một ca bệnh tim bẩm sinh rất nặng, được điều trị thành công ở nơi này, nơi kia; nhiều người mừng. Nhưng mình thấy buồn, vì còn nhiều người mắc bệnh tim bẩm sinh được phát hiện trễ quá. Nhiều ca nặng, phát hiện trễ, can thiệp thành công lúc đó, nhưng có thể vẫn còn những hệ lụy từ căn bệnh này về lâu dài. Nên cái chính là phải phát hiện sớm. Trên thực tế, nhiều gia đình không có điều kiện đưa con mình tiếp cận với những phương tiện chẩn đoán chính xác bệnh tim bẩm sinh. Hoặc khi được phát hiện rồi, có thể em bé cũng không có điều kiện điều trị. Cha mẹ em bé nghĩ: Con mình bệnh nặng, nhà không có tiền, thôi thì... Trong khi đó, có rất nhiều sự hỗ trợ từ Nhà nước, từ các tổ chức, từ những người tốt bụng... về chi phí điều trị bệnh tim bẩm sinh cho trẻ em; bác sĩ thì có tay nghề điều trị. Nếu chúng ta bỏ qua cơ hội phát hiện, điều trị là rất đáng tiếc cho những em bé mắc bệnh tim bẩm sinh.

* Tiến sĩ có thể cho biết, trong thời gian qua, hoạt động khám tầm soát, phát hiện và điều trị miễn phí bệnh tim bẩm sinh cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn được Liên chi hội Tim mạch nhi và Tim bẩm sinh TP Hồ Chí Minh triển khai như thế nào?

- Chương trình của liên chi hội đưa ra là sau khi phát hiện trẻ em mắc bệnh tim bẩm sinh, mình phải đưa bệnh nhi đi điều trị, giúp trái tim lành lặn, em bé sống, sinh hoạt bình thường. Y bác sĩ trẻ - hội viên chi hội đi đến vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn - những nơi mà bệnh nhi khó tiếp cận được với y tế hiện đại - tổ chức khám, phát hiện bệnh tim bẩm sinh. Đối với những em bé có bệnh, chi hội có kế hoạch hỗ trợ điều trị. Ngoài giá trị chuyên môn, hoạt động này còn giúp giáo dục lòng yêu thương con người cũng như tinh thần dấn thân, hướng về cộng đồng cho các thầy thuốc trẻ.

Bác sĩ siêu âm tim, tầm soát bệnh tim bẩm sinh. Ảnh: YÊN LAN

* Khi trẻ em có những dấu hiệu nào thì cha mẹ phải đưa con đi khám tầm soát bệnh tim bẩm sinh, thưa bác sĩ?

- Em bé mắc bệnh tim bẩm sinh thường có biểu hiện khó thở. Bà mẹ có thể nhận thấy một đứa con thở khác thường so với đứa kia, như thở mạnh hơn, thở mệt hơn, hay là bú khó khăn hơn. Trẻ bình thường bú no thì ngủ, còn trẻ mắc bệnh tim bẩm sinh bú hoài chưa xong, vì trẻ phải há miệng ra để thở. Hay là thấy trẻ không hồng hào như những đứa trẻ khác, còi cọc, không lớn, bệnh hoài... Đó là những dấu hiệu mà bà mẹ có thể nghi ngờ và đưa con mình đi khám. Bác sĩ chuyên khoa Tim mạch sẽ nghe tim, siêu âm tim... Có những bệnh tim bẩm sinh chưa xuất hiện triệu chứng, qua siêu âm tim phát hiện được thì chúng ta điều trị sớm. Đừng để bệnh nhân suy tim rồi mới chữa. Khi đó kết quả đem lại không tốt bằng việc điều trị sớm hơn.

* Xin cảm ơn tiến sĩ! 

YÊN LAN (thực hiện)