Có thể nói, chưa bao giờ thị trường sách giải trí trở nên “bát nháo, hỗn loạn” như hiện nay. Nhất là mảng sách kinh dị đang ngày càng “lên ngôi” khi số lượng đầu sách tung ra tăng đột biến.
Một bạn trẻ đọc sách kinh dị – Ảnh: N.DÂN
ĐA DẠNG VỚI... KINH DỊ
Nếu kinh dị được hiểu là yếu tố kỳ ảo, tạo ra sự tưởng tượng tích cực cho người đọc thì thể loại kinh dị sẽ không phải là điều bất thường trong dòng chảy sách văn học hiện nay. Thực tế đã có nhiều tác phẩm mượn yếu tố ma quái để truyền tải các giá trị tư tưởng đã làm say mê bao thế hệ bạn đọc bởi tính nhân văn và cảm xúc nghệ thuật. Có thể kể đến như Liêu Trai Chí Dị, Truyền Kỳ Mạn Lục hay Harry Potter…
Song, thực tế cho thấy tính chất kinh dị hiện nay đang được nhiều cây bút khai thác theo một chiều hướng khác nhằm “câu khách”. Không nằm ngoài mục đích khơi dậy nỗi khiếp sợ trong mỗi con người, truyện kinh dị thường kết thúc bằng những tình huống tàn bạo, gây kinh hãi cho người đọc qua việc khai thác những chi tiết rùng rợn, dã man về cái chết, sự đớn đau… Nổi bật nhất trong loạt sách này có thể kể đến: Chuyện không kể lúc nửa đêm, Những khúc xương hoang tưởng, Ác báo, Hồn về trong gió… miêu tả tỉ mỉ về các loại ma và sự trả thù của những oan hồn đối với nhân thế. Cho đến những cuốn sách mang nặng yếu tố hình sự, hành động bạo lực, kinh dị trong hành xử mất nhân tính của các nhân vật. Thậm chí xem việc giết người là một thú vui để thỏa mãn sự tàn bạo như Cái ghế trống, Vụ huyết án phố Morgue, Khiêu vũ với quỷ…
Thử dạo một vòng qua các hiệu sách từ vỉa hè cho đến các nhà sách, chúng ta sẽ dễ dàng nhận thấy điểm chung của thể loại truyện kinh dị là được thiết kế trang bìa đầy ma quái, rùng rợn. Đó có thể là một cô gái với gương mặt yêu ma, người đẫm máu hay đơn giản là những bộ xương giữa nghĩa địa vắng tanh hoặc hình ảnh một chiếc ghế, cánh cửa khép hờ trong đêm tối với cánh tay đầy máu… nhằm lôi kéo, khơi dậy trí tò mò nơi bạn đọc. Không những chiếm một số lượng khá lớn mà dòng sách phi nghệ thuật này còn được đặt ở những vị trí khá bắt mắt, thu hút người xem. Một nhân viên nhà sách cho biết: “Sách kinh dị hiện nay được rất nhiều bạn trẻ ưa chuộng nên bán rất chạy. Nhất là bộ Chuyện không kể lúc nửa đêm được nhiều cô cậu học trò yêu thích và chọn lựa để đọc”. Nhiều lần đưa con đến hiệu sách, chị Nguyễn Phương Anh đã không giấu nổi vẻ lo lắng khi cậu nhóc 10 tuổi tỏ ra say mê trước quầy truyện kinh dị: “Không thể phủ nhận dòng sách kinh dị hiện nay đang góp phần làm vẩn đục tâm hồn của giới trẻ - nhất là lứa tuổi học sinh vốn chưa phân biệt được cái tốt cái xấu. Song làm cha mẹ, chúng tôi cũng khó lòng kiểm soát bởi những cuốn sách này đã lan rộng đến trường học, trở thành những món quà chuyền tay. Do vậy, chúng tôi chỉ có thể định hướng con em mình tìm đọc những quyển mà ở đó dù có yếu tố kinh dị nhưng đồng thời cũng có giá trị nghệ thuật cao”.
ẢNH HƯỞNG ĐẾN NHẬN THỨC
Chưa bao giờ vấn nạn bạo lực học đường, tình trạng tội phạm là những trí thức với cách hành xử đầy dã man, thủ đoạn tội ác ngày càng phổ biến như thời điểm hiện nay. Dư luận xã hội đã phải giật mình bởi tình tiết trong các vụ án dường như chỉ có thể tìm thấy trong… phim ảnh, được hư cấu và qua sử dụng kỹ xảo. Điều này cho thấy sức ảnh hưởng ghê gớm của sự dã man, thú tính trong thế giới ảo, thế giới của tưởng tượng được sử dụng đan xen vô thức với hành động thật ngoài đời. Việc miêu tả tỉ mẩn, thái quá cảnh tượng rùng rợn kiểu người vợ giết chồng rồi chặt đầu chôn dưới sàn nhà (Đầu lâu dưới sàn nhà) hay lời tựa một cuốn sách: “kẻ tầm xương không bao giờ dừng lại cho đến khi lóc cuộc sống đến tận xương. Là một kẻ giết người ma quái với những vụ mất tích kỳ lạ” (Kẻ tầm xương)… không thể đơn thuần là những câu văn mang tính giải trí khi mà nhiều bạn trẻ cho rằng những hành vi man rợ trong sách kinh dị cũng… bình thường, đọc riết sẽ quen.
Trong dòng chảy của sách văn học, thể loại kinh dị về cơ bản cũng là một hình thức thể hiện nghệ thuật. Song với sự “bát nháo” của thị trường truyện kinh dị kém chất, mang tính lợi nhuận nhiều hơn mang đến những giá trị nghệ thuật thì đã đến lúc các cơ quan chức năng nên có những biện pháp mạnh tay nhằm kiểm tra, ngăn chặn. Góp phần giảm thiểu tình trạng đạo đức đang xuống cấp ở một bộ phận giới trẻ - vốn không đủ tỉnh táo để “miễn nhiễm” khi tiếp xúc với nền văn hóa… kinh dị.
NGUYỄN DÂN
