Bảo tàng Điện Bàn (huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam), cách quốc lộ 1 chừng 500m về hướng đông - nam, được xây dựng từ năm 1978 và khánh thành đưa vào sử dụng năm 1982. Điện Bàn cũng là quê hương của Mẹ Việt Nam anh hùng Nguyễn Thị Thứ. Đây là bảo tàng cấp huyện đầu tiên có quy mô lớn nhất ở tỉnh Quảng Nam cũng như cả nước.
Trong số các tỉnh duyên hải Nam Trung Bộ, Quảng Nam là một trong những địa phương có tiềm năng du lịch nổi trội và cũng là địa phương khai thác được thế mạnh của mình. Ngoài hai di sản thế giới là Thánh địa Mỹ Sơn và Phố cổ Hội An - trung tâm du lịch nổi tiếng thu hút đông đảo du khách trong nước và quốc tế, ở Quảng Nam còn nhiều địa chỉ có thể níu chân du khách trong hành trình tour ở miền đất di sản này. Trong số đó có thể nhắc đến Bảo tàng Điện Bàn. Đây là điểm dừng chân tham quan thú vị cho du khách khi muốn tìm hiểu về quê hương anh hùng Điện Bàn với anh hùng liệt sĩ Nguyễn Văn Trỗi, Mẹ Việt Nam anh hùng Nguyễn Thị Thứ…
Là bảo tàng cấp huyện nhưng Bảo tàng Điện Bàn có quy mô khiến mọi người phải choáng ngợp. Sau lần đầu xây dựng, trải qua thời gian công trình xuống cấp, năm 2007, Bảo tàng Điện Bàn được trùng tu quy mô lớn. Khu trưng bày với diện tích 1.200m2, được phân thành các phòng chức năng trưng bày, gồm: Phòng trưng bày văn hóa - lịch sử, phòng trưng bày bộ sưu tập đèn cổ, phòng Văn hóa Sa Huỳnh, văn hóa Chămpa, nghệ thuật tuồng. Qua 32 năm hoạt động, bảo tàng đã sưu tầm hơn 1.000 tranh, ảnh, sơ đồ và hơn 15.000 đơn vị hiện vật, với nhiều loại hình phong phú, đa dạng, tiêu biểu như: Mộ chum và các đồ tùy táng của văn hóa Sa Huỳnh; các tượng thờ thần Shiva, vũ nữ Apsara của nền văn hóa Chămpa. Đặc biệt là những hiện vật về quá trình đấu tranh kiên cường của Đảng bộ và nhân dân Điện Bàn… Bảo tàng còn sưu tập đèn cổ với hơn 500 bộ, đa dạng, phong phú về chất liệu, hình dáng và nhiên liệu sử dụng...
Trong sổ vàng truyền thống thể hiện, Bảo tàng Điện Bàn đã đón tiếp nhiều vị lãnh đạo, nguyên thủ quốc gia và hàng trăm ngàn lượt khách trong nước và quốc tế. Bảo tàng Điện Bàn đã trở thành một trong những điểm đến lý tưởng kết nối tour du lịch khi đến Quảng Nam. Nhà báo Nguyễn Hữu Phúc (Báo Quảng Nam) cho biết: Du lịch Quảng Nam hiện nay, ngoài Thánh địa Mỹ Sơn và Phố cổ Hội An, Điện Bàn là nơi có nhiều điểm đến lý tưởng mà du khách lựa chọn như: Nhà Bảo tàng Điện Bàn, Không gian Nhà Việt Nam Vinahouse Space - công trình vừa mang dáng vẻ cổ xưa vừa mang dáng dấp hiện đại và độc đáo; Khu du lịch Nhà vườn Triêm Tây; Nhà lưu niệm anh hùng liệt sĩ Nguyễn Văn Trỗi, nhà Mẹ Việt Nam anh hùng Nguyễn Thị Thứ; di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia Tháp Bằng An, làng nghề truyền thống đúc đồng Phước Kiều... thành một chuỗi liên kết các điểm tham quan thu hút du khách đến với Điện Bàn, Quảng Nam.
QUỲNH MAI