Bước lên sân khấu từ năm 13 tuổi, chỉ 2 năm sau, cô bé nghèo Lệ Thủy trở thành đào chánh của đoàn Kim Chung và tỏa sáng rực rỡ trong nhiều thập niên. Với giọng ca cao vút, ngọt ngào chân chất, nữ nghệ sĩ quê ở Vĩnh Long đã gắn bó với sân khấu hơn nửa thế kỷ. Giọng hát của bà từng làm thổn thức bao trái tim, tên tuổi của bà một thời được khán giả từ thôn quê cho tới thị thành ái mộ.

Với sự cổ vũ của Giáo sư, Tiến sĩ Trình Quang Phú - cầu nối của chương trình từ thiện, NSND Lệ Thủy hát tặng người dân xã An Cư (Tuy An) - Ảnh: Y.LAN

KHÁN GIẢ THƯƠNG LÀ HẠNH PHÚC NHẤT

* Bà đi hát từ năm 13 tuổi, đến năm 16 tuổi thì đoạt giải thưởng Thanh Tâm. Từ đó đến nay, bà được trao rất nhiều giải thưởng, danh hiệu mà danh hiệu cao quý nhất là Nghệ sĩ nhân dân. Nhìn lại hơn nửa thế kỷ gắn bó với sân khấu, bà thấy cải lương đã mang lại điều gì ý nghĩa nhất, hạnh phúc nhất đối với mình?

- Đối với một nghệ sĩ, nhận được những tràng vỗ tay của khán giả, những bằng khen là rất quý rồi. Tôi rất may mắn khi được rất nhiều giải thưởng và cho đến bây giờ, sau 52 năm ca hát mà khán giả vẫn còn thương - đó là niềm hạnh phúc lớn nhất trong cuộc đời đi hát của tôi.

* Làm một nghệ sĩ nổi tiếng có khó không, thưa bà?

- Cũng khó chớ! Người bình thường thì sao cũng được, nhưng là nghệ sĩ, người của công chúng thì phải giữ ý tứ rất nhiều, về ngoại hình cũng vậy. Bây giờ, tuy tuổi đã lớn, tuy không se sua trong cách ăn mặc nhưng thức dậy là tôi phải trang điểm chút xíu. Sau này, nếu như không còn đi hát nữa thì cũng phải giữ gìn hình ảnh của mình.

* Những người mê cải lương rất hâm mộ hai nghệ sĩ Minh Vương - Lệ Thủy và nói rằng đây là “cặp đôi vàng” trên sân khấu. Họ còn tin rằng phải có tình cảm đặc biệt với nhau thì hai nghệ sĩ mới diễn xuất cực kỳ ăn ý như vậy. Bà làm thế nào để giữ bình yên cho gia đình mình trước những suy đoán, đồn thổi kiểu như thế?

- Khi hát, mình phải đặt hết tâm tư vào trong vai diễn. Anh Minh Vương từ giọng hát đến sắc vóc rất hạp với mình trên sân khấu. Và nghệ sĩ cần sự ủng hộ của khán giả. Bà con ủng hộ càng nhiều thì hát càng hay, diễn càng ăn ý. Nhưng sở dĩ không có tiếng thị phi này kia là vì gia đình anh Minh Vương và gia đình Lệ Thủy đều rất tin tưởng, biết chồng mình, vợ mình không có chuyện đó.

Trước khi hát chung với anh Minh Vương, tôi hát chung với anh Minh Phụng, một thời vang bóng ở miền Trung, nhứt là ở Tuy Hòa, Nha Trang, Quảng Ngãi… Hồi đó tôi là đào chánh của đoàn Kim Chung 5 thường xuyên về Phú Yên biểu diễn ở rạp Đại Nam. Đoàn đi ba bốn tháng, chỉ về Sài Gòn khoảng một tuần lễ rồi lại tiếp tục đi về các tỉnh. Bà con ủng hộ rất nhiều. Khán giả miền Trung rất thân thương với Lệ Thủy.

* Bà nghĩ gì khi nghệ sĩ Diệp Lang nói rằng: Lệ Thủy là cô đào ngoại hạng của sân khấu cải lương?

- Có lẽ anh Diệp Lang thấy rằng Lệ Thủy bây giờ lớn tuổi rồi nhưng nhờ chất giọng không già nên có thể hát vai em bé. Riêng vai già khắc khổ thì Lệ Thủy không hát được. Nếu người ta giao vai thì mình cũng cố gắng hát, nhưng mà cũng tự biết chất giọng của mình diễn không ra vai già khắc khổ (cười).

NSND Lệ Thủy hát cùng con trai Dương Đình Trí - Nguồn: Langviet

ĐẾN VỚI NGƯỜI NGHÈO

Không chỉ đẹp bởi những vai diễn để đời trên sân khấu, Nghệ sĩ nhân dân Lệ Thủy còn đẹp ở tấm lòng, ở sự quan tâm nhường cơm sẻ áo cho người nghèo.

Tháng 11/2013, khi người dân miền Trung đang vất vả đương đầu với lũ lụt, rất kịp thời, Nghệ sĩ nhân dân Lệ Thủy có mặt trong đoàn từ thiện do Anh hùng Lao động Nguyễn Thị Hoa Lệ - Tổng giám đốc Công ty cổ phần Du lịch Hòa Bình - dẫn đầu, đến với đồng bào nghèo ở Phú Yên, Bình Định, Quảng Ngãi trên tinh thần lá lành đùm lá rách.

* Có lần bà nói rằng không quan tâm đến những thứ xa xỉ đắt tiền, mua trang phục thì cũng vừa vừa thôi, để tiền làm từ thiện vui hơn. Vì sao bà lại suy nghĩ như vậy, trong khi phần đông “người của công chúng” rất coi trọng hình thức và dùng hàng hiệu đắt tiền để thể hiện “đẳng cấp” của mình?

- Đối với tôi thì khác. Từ nhỏ, tôi đã trải qua cảnh nghèo. Gia đình tôi rất nghèo nên khi trở thành đào chánh, tôi ăn mặc cũng giản dị. Mẹ cho may áo bà ba thì rất thích. Lúc đó, đoàn Kim Chung biểu diễn liên tục nên tôi không có thời gian để mà đi chơi, chưng diện như người ta. Cứ sáng tập tuồng rồi tối hát, ngày nào cũng vậy, có khi khán giả đông quá thì thứ bảy, chủ nhật hát hai suất, hổng có thời gian rảnh.

Hồi nhỏ, có đôi lần tôi theo mẹ đi lãnh đồ từ thiện của nhà thờ cho. Tôi rất hồi hộp, không biết người ta cho mình cái gì. Hồi đó, quà thường là vài hộp cá mòi, bánh ngọt… Tôi đem về và rất mừng. Giờ tôi nghĩ: Bà con đang gặp tình cảnh khó khăn như vầy, tuy quà không nhiều lắm nhưng từ xa xôi mình đến với bà con bằng tấm lòng. Nhận món quà của mình, chắc bà con cũng giống như mình hồi trước, rất quý và rất vui. Nghĩ vậy cho nên chỗ nào “hô” làm từ thiện và có thể đi được là tôi đi ngay. Còn trong những trường hợp khẩn cấp thì dù bận rộn, tôi vẫn sắp xếp và xin nghỉ hát hai, ba ngày để đi làm từ thiện rồi khi về mình diễn bù cho họ. Và sở dĩ Lệ Thủy hăng hái đi làm từ thiện ở miền Trung là vì mình có cảm tình rất nhiều với miền Trung; miền Trung cũng là quê chồng (cười).

* Bà đã cùng một số nghệ sĩ sáng lập chương trình “Sân khấu vàng” trực thuộc Nhà hát Trần Hữu Trang. Bà mong muốn điều gì ở chương trình này?

- Mấy năm trước, Lệ Thủy cùng nhà báo Thanh Hiệp, nghệ sĩ Diệp Lang, Minh Vương bàn bạc, quy tụ những nghệ sĩ vang bóng một thời làm chương trình “Sân khấu vàng” để hát, lấy tiền xây nhà tình thương cho bà con nghèo ở vùng sâu vùng xa. Anh em chúng tôi làm được gần 30 căn nhà tình thương. Sau đó anh Minh Vương bệnh, không có người hát cùng Lệ Thủy nên chương trình tạm ngưng.

* Nhiều người tò mò muốn biết bà làm thế nào để cân bằng cuộc sống, có một sự nghiệp đáng ngưỡng mộ và một gia đình êm ấm, hạnh phúc?

- Thật sự là nhờ ông xã rất nhiều. Khi nào đi hát thì đi, nhưng tôi vẫn dành thì giờ cho gia đình, con cái. Tôi không đi hát trong ngày tết. Dù cát-xê cao bao nhiêu thì tôi cũng không đi hát trong đêm 30 tết. Tại vì đó là đêm cuối cùng của năm cũ, gia đình sum họp đón năm mới. Tôi ở nhà quây quần bên gia đình, sau giao thừa thì đi chùa. Sáng mùng một, vợ chồng con cái qua nhà ba mẹ mừng tuổi, sau đó nhận lì xì của ba mẹ lấy hên, rồi mình lì xì cho con cháu. Lệ là như vậy, cho nên đêm 30, mùng một tết không bao giờ tôi đi hát mà dành cho gia đình.

* Xin cảm ơn Nghệ sĩ nhân dân Lệ Thủy!

YÊN LAN (thực hiện)