Cộng hòa Panama là nước nằm ở phía cực nam Trung Mỹ. Nằm trên một eo đất, nước này có vị trí chiến lược là cầu lục địa lớn nối Bắc và Nam Mỹ. Panama có chung biên giới với Costa Rica ở phía tây bắc, Colombia ở đông nam, biển Caribe ở phía bắc và Thái Bình Dương ở phía nam. Năm 1999, quốc gia này đã kiểm soát kênh đào Panama nối Bắc Đại Tây Dương qua biển Caribe với Bắc Thái Bình Dương.
 |
Một góc thành phố
Panama
|
Kinh tế
Panama
dựa trên dịch vụ, chủ yếu là ngân hàng, thương mại và du lịch, vì vị trí địa lý chiến lược của nó. Việc chuyển giao quyền quản lý kênh đào và các căn cứ quân sự của Mỹ khiến các dự án xây dựng mới ở đây bùng nổ. Chính quyền đã tiến hành nhiều cuộc cải cách cơ cấu gây tranh cãi, như cải cách thuế và một cuộc cải cách an sinh xã hội rất khó khăn. Kinh tế
Panama
tăng trưởng khoảng 8%/năm. Theo thông tin được công bố của Bộ Kinh tế và Tài chính hồi năm 2007, mức GDP danh nghĩa chính thức năm 2006 lên tới 16.704 tỉ dollar Mỹ.
Đơn vị tiền tệ Panama là balboa, được quy định ở mức trao đổi tương đương với đồng dollar Mỹ. Tuy nhiên, trên thực tế, nước này đã bị dollar hóa, Panama có đồng tiền xu riêng của mình nhưng sử dụng tất cả các loại tiền giấy bằng dollar Mỹ. Đây là một trong ba quốc gia Trung Mỹ đã dollar hóa nền kinh tế, hai nước kia là Ecuador và El Salvador.
Vùng kinh tế trọng điểm của Panaman chủ yếu nhờ khu vực thương mại tự do
Colon-
vùng thương mại tự do lớn nhất Tây bán cầu. Theo một phân tích của ban quản lý vùng Colon và đánh giá về thương mại Panama của Cao ủy Kinh tế Liên Hợp Quốc khu vực Mỹ Latinh và Caribe (ECLAC), năm 2007 vùng này chiếm 92% xuất khẩu và 65% nhập khẩu của Panama. Tỉ lệ nguồn thu từ du lịch và đầu tư trực tiếp nước ngoài trên GDP của
Panama
cũng khá lớn (cao thứ tư khu vực Mỹ Latinh) và tỉ lệ người dân sử dụng internet xếp thứ tám trong khu vực. Cũng theo ECLAC,
Panama
thường có mức lạm phát thấp.
Nhận thấy vị trí chiến lược của Trung Mỹ như là một vùng đất hẹp phân chia hai đại dương lớn, một hải trình nối các đại dương vẫn được coi là giải pháp lý tưởng. Ý tưởng về kênh đào được thực thi vào ngày
1/1/1880
. Và đến năm 1914, kênh đào
Panama
chính thức đi vào khai thác. Dù có những nguồn thu lớn từ kênh đào
Panama
và ngành du lịch, nhưng theo báo cáo của Ngân hàng thế giới thì Cộng hòa
Panama
tiếp tục phải chiến đấu với nạn nghèo đói. Bình đẳng thu nhập cũng là một vấn đề lớn ở nước này. Theo Ngân hàng Phát triển liên Mỹ, Hệ số Gini (biểu thị mức độ bất bình đẳng trong phân phối thu nhập giữa các tầng lớp cư dân, có giá trị từ 0-1) tại
Panama
là 0,57. Đây là một trong những mức độ bình đẳng thu nhập tồi nhất trong vùng và thế giới.
Văn hóa, phong tục và ngôn ngữ của người
Panama
chủ yếu thuộc vùng Caribe và Tây Ban Nha. Về chủng tộc, đa số dân là người Mestizo hay lai Amerindian (Mỹ-Ấn), châu Phi, Tây Ban Nha và người Hoa. Tiếng Tây Ban Nha là ngôn ngữ chính thức và chủ yếu; tiếng Anh cũng được công nhận là một ngôn ngữ chính thức, được sử dụng rộng rãi trong các doanh nghiệp và tại vùng bờ biển Caribe. Hơn một nửa dân số sống tại thành phố
Panama
và hành lang đô thị
Colon
.
Thành phố
Panama
là thành phố lớn nhất và là thủ phủ của Cộng hòa
Panama
, nằm bên cửa vào ở Thái Bình Dương của kênh đào
Panama
. Thành phố
Panama
là trung tâm hành chính và chính trị của quốc gia này. Đây cũng là một địa điểm thu hút khách du lịch đến từ khắp nơi trên thế giới. Tại đây có một nhà thờ Đức tin Bahai, một trong tám nhà thờ theo tôn giáo này còn lại trên thế giới. Được hoàn thành năm 1972, nó nằm trên một quả đồi cao quay mặt ra kênh, và được xây bằng bùn theo kiểu thiết kế châu Mỹ bản xứ. Theo Tạp chí International Living, liên tiếp trong 7 năm, thành phố Panama được bầu chọn vào nhóm 5 đô thị nghỉ dưỡng hàng đầu trên thế giới. Năm 2003, thành phố được chọn làm thủ đô văn hóa châu Mỹ (cùng với
Curitiba,
Brazil
).
Thành phố
Panama
từng chứng kiến một cuộc đua giữa hai dự án cạnh tranh nhau với mục tiêu xây dựng tòa nhà cao nhất Mỹ Latinh. Nhưng một trong hai dự án đã bị hủy bỏ. Dự án kia, một tòa nhà ở và khách sạn cao 104 tầng tên gọi Ice Tower, được dự định hoàn thành năm 2010. Ngoài ra, những dự án đang triển khai cũng sẽ mở ra tương lai tốt đẹp cho đất nước
Panama
. Đó là công trình mở rộng kênh đào Panama đã triển khai từ tháng 9/2007, mở rộng và nâng gấp đôi năng lực khai thác của nó cộng với một nhà máy lọc dầu của công ty dầu khí Mỹ Occidental Petroleum và một cảng container mới gần lối vào phía Thái Bình Dương của kênh…
KHÁNH NGỌC (tổng hợp)