* Nhà nước Ukraine và UIA sẽ bồi thường cho gia đình các nạn nhân
Cơ quan An toàn Hàng không Liên minh châu Âu (EASA) ngày 11/1 thông báo các hãng hàng không châu Âu cần tránh toàn bộ không phận Iran cho tới khi có thông báo tiếp theo.
Khuyến cáo này được đưa ra sau khi Iran thừa nhận các lực lượng vũ trang nước này bắn nhầm máy bay mang số hiệu PS752 của Hãng hàng không quốc tế Ukraine (UIA) hôm 8/1, khiến toàn bộ 176 hành khách và phi hành đoàn thiệt mạng.
Khuyến cáo trên mở rộng hơn so với khuyến cáo trước đó của EASA rằng giới chức các quốc gia cần cấm các hãng hàng không bay qua Iran ở độ cao dưới 7.620m. Theo EASA, khuyến cáo mở rộng được đưa ra "sau khi Iran tuyên bố các lực lượng vũ trang nước này đã vô tình bắn trúng một máy bay chở khách của Ukraine".
Trong khi đó, liên quan đến máy bay gặp nạn của UIA, ngày 11/1, hãng thông tấn Tasnim dẫn tuyên bố của Tổ chức Hàng không dân dụng Iran cho biết máy bay chở hành khách của UIA bị tên lửa bắn hạ gần Tehran đã không đổi hướng so với lộ trình bay thông thường của mình. Tuyên bố của Tổ chức Hàng không dân dụng Iran cho hay: "Cho tới nay, chưa có dấu hiệu chứng minh rằng máy bay gặp nạn đã đổi hướng bay".
Liên quan đến vụ máy bay PS752, Thủ tướng Ukraine Oleksiy Honcharuk ngày 11/1 thông báo nước này sẽ bồi thường 200.000 hryvnia (tương đương 8.350 USD) cho mỗi gia đình có người thiệt mạng trong vụ tai nạn.
Ngoài ra, UIA cũng sẽ bồi thường cho gia đình của các thành viên phi hành đoàn trên chuyến bay định mệnh này. Mặc dù người phát ngôn của UIA chưa có phản ứng gì về bình luận trên, Thủ tướng Oleksiy Honcharuk cho biết các nhà ngoại giao Ukraine đang phối hợp về cách giải quyết để nhận được đền bù sớm nhất từ các cơ quan chức năng Iran, quốc gia thừa nhận lực lượng phòng không nước này bắn nhầm chiếc máy bay chở khách của UIA, khiến toàn bộ 176 hành khách và phi hành đoàn thiệt mạng.
Cùng ngày, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy trong một phát biểu phát trên sóng truyền hình cho biết những phát hiện của các chuyên gia Ukraine tại Iran cho thấy không thể che giấu sự thật về vụ rơi máy bay chở khách.
Ông Zelenskiy cũng hay ông đã nhất trí với Tổng thống Iran Hassan Rouhani về việc bắt đầu công tác chung giải mã các hộp đen của máy bay bị rơi trong tuần này. Ông cũng kêu gọi các đối tác quốc tế của Ukraine đoàn kết và kiên trì cho tới hoàn tất cuộc điều tra.
Đề cập đến vụ tai nạn máy bay tại Iran, một quan chức cấp cao giấu tên trong chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump cho rằng việc Iran "vô tình" bắn hạ máy bay khiến toàn bộ 176 người trên khoang tử nạn là "một thảm kịch kinh hoàng".
Quan chức trên nêu rõ: "Cuối cùng thì Iran đã mắc một sai lầm tồi tệ. Các hành động liều lĩnh của Iran một lần nữa lại gây ra những hậu quả vô cùng nghiêm trọng".
Trong khi đó, Thủ tướng Đức Angela Merkel ngày 11/1 tuyên bố lời thừa nhận của Iran về việc bắn nhầm máy bay chở hành khách của Ukraine là một bước đi quan trọng, đồng thời kêu gọi một cuộc điều tra toàn diện.
Phát biểu tại cuộc họp báo sau khi hội đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin, Thủ tướng Merkel cho biết việc xác định danh tính những người gây ra vụ việc là rất tốt, đồng thời bà nhấn mạnh cần phải "xác định một cách thấu đáo" những gì đã xảy ra. Bà Merkel khẳng định "hôm nay một bước đi quan trọng đã được đưa ra".
Thủ tướng Canada Justin Trudeau, tại cuộc họp báo ngày 11/1 tuyên bố Iran cần phải chịu hoàn toàn trách nhiệm trong vụ "vô tình" bắn hạ máy bay chở khách của UIA, khiến toàn bộ 176 người trên máy bay thiệt mạng, trong đó có 57 người Canada.
Thủ tướng Trudeau nêu rõ: "Điều mà Iran thừa nhận vô cùng nghiêm trọng. Bắn hạ một máy bay dân sự là vô cùng khủng khiếp. Iran phải chịu hoàn toàn trách nhiệm. Canada sẽ không yên lòng cho tới khi công lý, trách nhiệm được giải trình và cái kết mà gia đình (các nạn nhân) nhận được".
Trước đó, ngày 11/1, quân đội Iran bất ngờ xác nhận phòng không nước này đã "vô tình" bắn nhầm chiếc máy bay mang số hiệu PS752 của hãng hàng không UIA. Theo tuyên bố của quân đội Iran, tại thời điểm xảy ra tai nạn, chiếc máy bay này đã bị nhầm là "mục tiêu đối thủ" sau khi bay qua một căn cứ quân sự nhạy cảm của Lực lượng Vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC).
Tuyên bố của quân đội Iran cho biết ở thời điểm đó, quân đội Iran đang được đặt trong tình trạng sẵn sàng cao nhất trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa nước này với Mỹ. Chuyến bay mang số hiệu PS752 của hãng hàng không UIA gặp nạn khi đang trên hành trình từ thủ đô Tehran của Iran tới thủ đô Kiev của Ukraine sáng 8/1.
Máy bay Boeing 737-800 trên cất cánh chỉ vài giờ sau khi Iran phóng hàng chục tên lửa đạn đạo vào hai căn cứ quân sự của Mỹ ở Iraq nhằm đáp trả việc Mỹ không kích sân bay Baghdad khiến Tướng Qasem Soleimani của Iran thiệt mạng. Trên máy bay đa số là công dân Iran.
L.H (tổng hợp TTXVN/Vietnam+)