Ngày 27/7, giới chức chính quyền của Tổng thống Barack Obama cho biết Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ đang trong giai đoạn hoàn tất kế hoạch gia tăng chiến dịch quân sự chống tổ chức vũ trang Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng tại Syria.

Phóng viên TTXVN tại Washington dẫn phát biểu của một quan chức Nhà Trắng yêu cầu giấu tên ngày 27/7 tiết lộ với báo giới rằng kế hoạch gia tăng hợp tác quân sự giữa Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ trước mắt là nhằm đẩy lùi các tay súng nhóm IS ra khỏi vùng đệm vừa được thiết lập dọc biên giới Thổ Nhĩ Kỳ - Syria. 

Theo quan chức Mỹ, cái gọi là “Vùng không có IS” vừa được thiết lập là để đảm bảo an ninh và sự ổn định hơn cho khu vực dọc biên giới Thổ Nhĩ Kỳ - Syria, đồng thời để ngăn chặn các cuộc tấn công của IS và hỗ trợ người tị nạn. Tuy nhiên, theo quan chức này, mọi kế hoạch hành động quân sự chung giữa Mỹ với Thổ Nhĩ Kỳ ở thời điểm hiện tại đều sẽ không bao gồm việc áp đặt một vùng cấm bay, một bước đi Ankara đã nhiều lần đề nghị nhưng cho tới nay Mỹ vẫn chưa đáp ứng. 

Lý do được quan chức Mỹ đưa ra là vì, mặc dù cùng chung mục tiêu chống các tay súng nhóm chủ chiến IS, nhưng Thổ Nhĩ Kỳ đặt ưu tiên cao vào việc giúp phe đối lập lật đổ chính phủ của Tổng thống Syria Bashar al-Assad trong khi Mỹ cho rằng mặc dù ông al-Assad “đã mất tính đại diện hợp pháp” nhưng cho tới nay Washington chưa có kế hoạch quân sự trực tiếp để hạ bệ nhân vật này.

Trong khi đó, theo AFP/Reuters, phát biểu trước thềm cuộc họp khẩn cấp để thảo luận về cuộc chiến chống nhóm IS và phiến quân người Kurd, Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Jens Stoltenberg cho biết Thổ Nhĩ Kỳ đã không yêu cầu sự hỗ trợ quân sự đáng kể nào từ NATO trong chiến dịch này. Trả lời phỏng vấn Đài BBC ngày 26/7, ông Stoltenberg nói: "Thổ Nhĩ Kỳ có quân đội và lực lượng an ninh rất mạnh. Vì thế, họ không yêu cầu sự hỗ trợ quân sự đáng kể nào của NATO”. Ông cũng cảnh báo Ankara rằng chiến dịch không kích có thể gây nguy hiểm cho tiến trình được tạo ra trong những năm gần đây nhằm hướng tới một thỏa thuận hòa bình với phiến quân người Kurd.

Trong diễn biến liên quan, Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Ahmet Davutoglu ngày 27/7 cho biết nước này đã bắt giữ 1.050 người trong cuộc đàn áp các nhóm phiến quân, bao gồm IS, Đảng Công nhân người Kurd (PKK) và nhóm DHKP-C cực tả trong những ngày gần đây - trong đó có 50-60 người nước ngoài. Cũng theo ông Davutoglu, quân đội Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tiếp tục chiến dịch nhằm vào PKK cho đến khi nhóm ngoài vòng pháp luật này giải giới.

Cùng ngày 27/7, một quan chức Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ khẳng định quân đội nước này không nhằm tấn công người Kurd ở Syria sau khi lực lượng người Kurd và một nhóm giám sát cáo buộc có nhiều xe tăng nã pháo vào các ngôi làng do lực lượng chiến binh này kiểm soát ở miền bắc Syria. Phát biểu trước báo giới, quan chức trên nói: "Chiến dịch quân sự đang diễn ra là nhằm vô hiệu hóa các mối đe dọa trong tương lai đối với an ninh của Thổ Nhĩ Kỳ và tiếp tục nhằm vào nhóm IS ở Syria và Đảng Công nhân người Kurd (PKK) (sống ngoài vòng pháp luật) ở Iraq. Đảng Liên minh Dân chủ người Kurd (PYD), cánh chính trị của lực lượng tự vệ người Kurd (YPG) cùng các nhóm khác vẫn nằm ngoài phạm vi chiến dịch quân sự hiện nay của Thổ Nhĩ Kỳ".

Trong một diễn biến khác, hãng tin tư nhân Dogan đưa tin cảnh sát Thổ Nhĩ Kỳ cùng ngày đã đột kích một số ngôi nhà ở quận Hacibayram thuộc Ankara, bắt giữ 15 nghi can IS và 7 tên khác ở tỉnh Mersin, miền bắc nước này. Theo nhật báo Yeni Safak, cảnh sát Thổ Nhĩ Kỳ cũng tiến hành nhiều cuộc truy quét tại TP Adiyaman, đông nam nước này, bắt giữ 19 nghi can dính líu tới PKK. Từ hôm 24/7 đến nay, hơn 600 người đã bị bắt giữ trong các chiến dịch chống khủng bố của cảnh sát Thổ Nhĩ Kỳ nhằm vào IS, PKK và Mặt trận Giải phóng Nhân dân Cách mạng.

Tại Syria, theo AFP, ngày 27/7, Tổ chức Giám sát Nhân quyền Syria (SOHR) cho biết các chiến binh người Kurd đã giành quyền kiểm soát một thị trấn chủ chốt ở miền bắc Syria từ tay nhóm IS, cắt đứt đường tiếp tế từ thành trì Raqa của lực lượng thánh chiến này. Giám đốc SOHR Rami Abdel Rahman nói: "Ngày 27/7, lực lượng tự vệ người Kurd (YPG) đã giành quyền kiểm soát hoàn toàn thị trấn Sarrin sau 3 tuần giao tranh ác liệt". Theo ông Rahmanm, Sarrin nằm trên quốc lộ M4 - tuyến đường IS sử dụng để chuyển quân và đồ tiếp tế giữa tỉnh Aleppo và Raqa. 

H.T (tổng hợp từ TTXVN, Vietnam+)