Ngày 12/4, Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo đang ở thăm chính thức Nhật Bản, đã phát biểu tại Quốc hội nước này, nêu bật quan điểm của Trung Quốc về xây dựng quan hệ chiến lược với Nhật Bản thông qua việc xây dựng lòng tin lẫn nhau và nỗ lực vì những lợi ích chung.

Đây là lần đầu tiên trong vòng 22 năm qua, một nhà lãnh đạo Trung Quốc phát biểu tại Quốc hội Nhật Bản.

Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo (trái) và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe (giữa)

Về vấn đề lịch sử, Thủ tướng Ôn Gia Bảo đánh giá cao việc Nhật Bản đã xin lỗi về những hành động mà quân đội nước này gây ra trong thời kỳ chiến tranh, cho rằng hai bên cần tổng kết và rút ra những bài học từ quá khứ để góp phần củng cố hòa bình và tình hữu nghị giữa Nhật Bản và Trung Quốc. Ông Ôn Gia Bảo đã kêu gọi các lãnh đạo Nhật Bản không tới đền thờ tội phạm chiến tranh Yasukuni. Kể từ khi nhậm chức, ông Abe chưa thăm đền, song từ chối trả lời liệu ông sẽ thăm đền này hay không.

Về vấn đề xây dựng quan hệ chiến lược cùng có lợi, Thủ tướng Ôn Gia Bảo kêu gọi hai bên tạo dựng lòng tin lẫn nhau thông qua việc thực hiện những cam kết cũng như nỗ lực vì lợi ích chung, đồng thời cho rằng hai bên cần tăng cường đối thoại chính trị để thúc đẩy hợp tác trong việc đối phó với những vấn đề toàn cầu. Ông khẳng định lại lập trường của Trung Quốc không chấp nhận Đài Loan độc lập và đề nghị Nhật Bản tuân thủ nguyên tắc “một nước Trung Quốc”. Thủ tướng Ôn Gia Bảo đã nêu lên thái độ tích cực của Trung Quốc trong việc giải quyết tranh chấp về quyền khai thác khí đốt ở biển Hoa Đông, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thực hiện dự án cùng khai thác và tiến hành những bước đi cụ thể để giải quyết hòa bình những bất đồng, nhằm phát triển biển Hoa Đông thành “vùng biển hòa bình, hữu nghị và hợp tác”. Tuy nhiên, các quan chức Nhật Bản cũng lo ngại về việc Trung Quốc tăng nhanh chi tiêu quân sự. Trong khi đó, Bắc Kinh thận trọng theo dõi Tokyo tăng cường hợp tác quân sự với Mỹ.

Về kinh tế, Thủ tướng Ôn Gia Bảo nêu rõ hợp tác kinh tế sẽ mang lại lợi ích cho cả hai nước và sự phát triển kinh tế ở hai nước là cơ hội đối với cả hai bên. Ông khẳng định Trung Quốc sẽ đi theo con đường phát triển hòa bình.

Khi được hỏi về những thông tin cho rằng ông Ôn Gia Bảo coi chuyến thăm lần này - chuyến thăm Nhật Bản đầu tiên của một lãnh đạo Trung Quốc trong gần 7 năm qua - là chuyến thăm phá băng, Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản Yasuhisa Shiozaki nói: ”Chúng tôi không thấy còn chút băng nào’’.

HOÀNG KIM (Tổng hợp)