Rom Bios của hãng Phoenix

BIOS (Basic Input/Output System - hệ thống nhập/xuất cơ bản) thường được tích hợp trên mainboard dưới dạng bộ nhớ chỉ đọc nên còn được gọi là ROM BIOS. Ngày nay, các BIOS được thiết kế dưới dạng Flash ROM, nghĩa là có thể thay đổi nội dung một cách linh hoạt bằng chính các chương trình do các nhà sản xuất viết ra.

VAI TRÒ CỦA BIOS

BIOS thực ra là một tập hợp các chương trình nhỏ được tự động nạp và giữ quyền điều khiển khi máy tính mới bật lên, BIOS có vai trò như sau:

- Kiểm tra các thành phần của máy tính khi mới khởi động (POST-Power Of Selt Test): Khi máy tính mới khởi động, chương trình sẽ kiểm tra các thiết bị bộ nhớ, bo mạch chính, card màn hình, ổ mềm, ổ cứng, bàn phím, chuột... xem chúng có sẵn sàng làm việc không?

- Chuyển giao quyền điều khiển cho hệ điều hành: Sau quá trình khởi động, BIOS tìm cung mồi trên thiết bị khởi động (lần lượt theo trình tự được quy định trong CMOS có thể là đĩa mềm, đĩa cứng, CD, card mạng...). Nếu thấy, nó sẽ nạp cung mồi vào bộ nhớ, đến lượt cung mồi tìm hệ điều hành trên thiết bị nhớ để nạp và trao quyền điều khiển cho hệ điều hành.

- Sau khi hệ điều hành được nạp, BIOS làm việc với bộ xử lý (command.com) để giúp các chương trình phần mềm truy xuất các thiết bị của máy tính.

Như vậy, kể từ khi máy tính mới bật lên cho đến khi tắt, BIOS luôn luôn hoạt động và là môi trường trung gian giữa phần mềm và phần cứng nên chi phối khá nhiều hoạt động của máy. Vì vậy mà nhiều hãng, còn tích hợp hai BIOS trên cùng một mainboard gọi là Dual BIOS, để phòng khi BIOS chính (main BIOS) bị hỏng thì đã có BIOS phụ (backup BIOS) sẵn sàng phục vụ.

NÂNG CẤP VÀ KHẮC PHỤC LỖI BIOS

Có một số phiên bản BIOS tính tương thích không cao, cũng có thể một vài thiết bị nào đấy mới được nâng cấp nên khi lắp vào máy nó sẽ khiến BIOS “không hiểu”. Trong xu thế các thiết bị sử dụng với máy tính được cải tiến không ngừng, nhà sản xuất mainboard bắt buộc phải thường xuyên nâng cấp phiên bản BIOS để hệ thống hoạt động “trơn tru”.

Thường thì các hãng sản xuất mainboard cập nhật đều đặn các phiên bản BIOS của họ lên trang web của hãng. Như vậy, nếu không hài lòng với BIOS đang có, người sử dụng có thể download về và thực hiện nâng cấp (tất nhiên là phải chọn đúng BIOS dùng cho loại mainboard mà máy tính đó đang sử dụng, nếu không nguy cơ bo mạch chủ hỏng là khá cao).

Thao tác này khá đơn giản. Tất cả chỉ bao gồm hai tập tin, một tập tin thực thi thường có tên dạng Flash.exe và một tập tin dữ liệu (ROM Data) dạng nhị phân. Nhiệm vụ của người dùng là chép hai tập tin này vào một đĩa mềm (tốt nhất là đĩa có thể khởi động được) từ trang web của các nhà sản xuất mainboard.

Khởi động máy từ đĩa này rồi từ dấu nhắc của DOS thực hiện câu lệnh: Flash<tên tập tin ROM Data>. Người dùng sẽ được nhắc khẳng định việc cập nhật BIOS và chú ý không được tắt máy hay khởi động lại trong quá trình cập nhật.

Có một số mainboard cho phép cập nhật BIOS từ đĩa mềm ngay trong chương trình Setup CMOS, chỉ việc chọn chức năng cập nhật BIOS (bằng một phím chức năng thông thường là phím F8) rồi được yêu cầu nhét đĩa mềm có chứa tập tin ROM Data vào là xong.

Lưu ý: Quá trình cập nhật BIOS tuy rất ngắn (khoảng 30 giây đến 1 phút) nhưng vẫn có khả năng sự cố mất điện xảy ra. Trong trường hợp đó, BIOS chắc chắn sẽ hỏng. Tốt nhất là nên sử dụng bộ lưu điện UPS cho máy khi thực hiện thao tác này.

­PHÚ VINH