Thời gian qua, Công ty cổ phần Hiệp Hòa Phát (TP Hồ Chí Minh) liên tục gửi đơn lên các bộ, ngành Trung ương và Thủ tướng Chính phủ, kiến nghị những vấn đề liên quan đến Dự án Khu công nghiệp Hòa Tâm (Đông Hòa) mà công ty cho là gặp phải bất lợi. Để bạn đọc có cái nhìn tổng thể, khách quan, đúng bản chất vấn đề, Báo Phú Yên thông tin, phản ánh sự việc này.

Bài 1: Công ty Hiệp Hòa Phát đã thực hiện được gì?

Công ty Hiệp Hòa Phát (HHP) tuy đã có nhiều cố gắng để triển khai dự án, nhưng thời gian hoàn chỉnh quy hoạch chi tiết 1/2.000 KCN Hòa Tâm và cảng Bãi Gốc chậm hơn 1 năm và chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Ngoài việc đầu tư nghiên cứu, lập quy hoạch chi tiết 1/2.000 KCN Hòa Tâm, Công ty HHP chưa đầu tư xây dựng bất kỳ một công trình nào trong khu vực này.

Bãi Gốc, khu vực xây dựng cảng chuyển vùng hóa dầu - Ảnh: P.NAM

TRIỂN KHAI CHẬM SO VỚI CAM KẾT

Theo UBND tỉnh, Dự án KCN Hòa Tâm do Công ty HHP làm chủ đầu tư được Ban Quản lý Khu kinh tế Phú Yên cấp giấy chứng nhận đầu tư số 36221000036 ngày 26/11/2010; với mục tiêu đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng KCN, cảng biển nước sâu và các ngành dịch vụ. Về quy mô xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng tập trung, phục vụ cho các ngành: Công nghiệp nặng, công nghiệp năng lượng (nhà máy điện tuabin khí), công nghiệp dầu khí (nhà máy lọc dầu, tổ hợp hóa dầu, hệ thống kho chứa), công nghiệp vận tải đường thủy, cảng và kho bãi (cảng tổng hợp và kho ngoại quan, cảng chuyên dùng, cảng lọc dầu và hóa dầu…). Dự án KCN Hòa Tâm gồm 3 khu có tổng diện tích đất dự kiến sử dụng 2.155ha (gồm: KCN lọc hóa dầu: 1.080ha; KCN đa ngành: 855ha; khu cảng Bãi Gốc: 220ha và dự kiến sử dụng 1.300ha mặt nước biển).

Theo hồ sơ đăng ký và cam kết thực hiện của nhà đầu tư (Công ty HHP), tiến độ thực hiện dự án là 8 năm kể từ ngày được cấp giấy chứng nhận đầu tư và được chia thành 2 giai đoạn. Giai đoạn 1 từ năm 2010-2014, bồi thường giải phóng mặt bằng, san lấp mặt bằng, xây dựng mạng lưới hạ tầng kỹ thuật phục vụ cho KCN Hòa Tâm, khối lượng thực hiện khoảng 79% diện tích của dự án (1.609/2.155ha), bao gồm toàn bộ diện tích của KCN lọc hóa dầu và một phần của KCN đa ngành, cụ thể: Lập quy hoạch chi tiết tỉ lệ 1/2000 trong thời gian từ quý IV/2010 đến quý II/2011; bồi thường giải phóng mặt bằng (GPMB) 1.690ha từ quý IV/2010 đến quý IV/2013. KCN lọc hóa dầu: san lấp mặt bằng từ quý III/2011 đến quý IV/2012; xây dựng hệ thống thoát nước thải, nước mưa, cấp nước, giao thông: từ quý II/2012 đến quý IV/2013; hệ thống điện chiếu sáng, thông tin liên lạc, cây xanh, công trình dân dụng trong thời gian từ quý IV/2012 đến quý IV/2013… Giai đoạn 2 từ năm 2015-2018, tiếp tục thi công xây dựng hoàn thành toàn bộ kết cấu hạ tầng kỹ thuật của dự án (2.155/2.155 ha). Phương thức thực hiện theo hình thức cuốn chiếu, vừa thi công xây dựng kết cấu hạ tầng kỹ thuật vừa tiếp nhận các nhà đầu tư vào tiếp tục triển khai thực hiện dự án.

Sau khi được BQL Khu kinh tế Phú Yên cấp giấy chứng nhận đầu tư, đến nay Công ty CP HHP đã triển khai một số công việc như: ký quỹ đầu tư cho tỉnh với số tiền 10 tỉ đồng; hoàn tất công việc khảo sát địa hình, phục vụ công tác lập quy hoạch 1/2.000 cho KCN Hòa Tâm và khu cảng Bãi Gốc; báo cáo chủ trương quy hoạch địa điểm Trung tâm Điện lực tại KCN Hòa Tâm; báo cáo về quy hoạch chi tiết KCN Hòa Tâm tỉ lệ 1/2.000 (lần 2) và quy hoạch chi tiết cảng Bãi Gốc tỉ lệ 1/2.000 đã được UBND tỉnh chấp thuận về nguyên tắc làm cơ sở cho việc báo cáo Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương.

Đánh giá về tiến độ của dự án KCN Hòa Tâm, ngày 5/4/2013, tại cuộc họp báo về việc điều chỉnh giảm quy mô nghiên cứu quy hoạch và đầu tư kết cấu hạ tầng của Dự án KCN do UBND tỉnh Phú Yên tổ chức, UBND tỉnh cho biết: Công ty HHP tuy đã có nhiều cố gắng để triển khai dự án, nhưng thời gian hoàn chỉnh quy hoạch chi tiết 1/2.000 KCN Hòa Tâm và cảng Bãi Gốc chậm hơn 1 năm so với tiến độ giấy chứng nhận đầu tư và chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt cơ cấu phân khu chức năng, nên chưa có quyết định thu hồi đất, giao đất, chưa thực hiện việc bồi thường giải phóng mặt bằng. Ngoài việc đầu tư nghiên cứu, khảo sát, lập quy hoạch chi tiết xây dựng như đã nêu trên, Công ty HHP cũng chưa đầu tư xây dựng bất kỳ một công trình nào trong khu vực này.

CHƯA ĐẦY ĐỦ THỦ TỤC

Ngày 27/6/2012, UBND tỉnh Phú Yên có Văn bản số 1801/UBND-ĐTXD báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công thương, Bộ Xây dựng về bổ sung dự án Trung tâm Điện lực Hòa Tâm vào quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế Nam Phú Yên. Tuy nhiên, Bộ Công thương có văn bản số 6620/BCT-TCNL ngày 23/7/2012 trả lời không đồng ý bổ sung dự án Trung tâm Điện lực Hòa Tâm trong KCN Hòa Tâm với lý do “Quy mô và khả năng liên kết lưới điện của dự án không thuận lợi trong giai đoạn 2016-2025 nếu như các trung tâm điện lực lớn của khu vực miền Trung vận hành đúng tiến độ của Quy hoạch điện VII. Việc bổ sung Trung tâm Điện lực Hòa Tâm trong giai đoạn 2016-2025 sẽ làm tăng độ dự phòng công suất của cả hệ thống trên 2,5% và của khu vực miền Trung trên 25%. Trong tình hình phát triển nguồn, lưới điện và nhu cầu tăng trưởng phụ tải hiện nay, quy mô của trung tâm điện lực không nên vượt quá 2.400MW và thời điểm xuất hiện không sớm hơn 2020”.

Hơn nữa, ngày 24/7/2012, UBND tỉnh Phú Yên có Văn bản số 2114/UBND-ĐTXD trình Bộ Quốc phòng và Bộ Tư lệnh Quân khu 5 xem xét và thống nhất điều chỉnh mục đích sử dụng đất từ quy hoạch đất quốc phòng sang đất phát triển kinh tế đối với diện tích 40ha của kho chứa dầu thô dự trữ ngầm và thỏa thuận chiều cao tĩnh không 250m của các cột ống khói nhà máy lọc hóa dầu và Trung tâm Điện lực Hòa Tâm trong KCN Hòa Tâm. Tuy nhiên đến nay, Bộ Quốc phòng và Quân khu 5 cũng chưa có ý kiến về vấn đề này. Do đó, quy hoạch chưa thể được phê duyệt.

Về đầu tư cảng Bãi Gốc, theo Công ty HHP tại Văn bản số 11/2013/VB-HHP do bà Nguyễn Thị Thảo Nhi, Phó tổng giám đốc Công ty HHP, Giám đốc chi nhánh Phú Yên ký gửi Ban quản lý Khu kinh tế Phú Yên cho rằng: Công ty HHP đã được Cục Hàng hải phê duyệt quy hoạch cảng Bãi Gốc theo Quyết định số 921/QĐ-CHHVN ngày 29/10/2012 về việc phê duyệt quy hoạch chi tiết cảng Bãi Gốc, huyện Đông Hòa, Phú Yên giai đoạn đến năm 2020. Hiện tại, cơ cấu phân khu chức năng trong KCN Hòa Tâm đang lập quy hoạch và chưa được phê duyệt, nên chưa tính toán được chức năng, quy mô của cảng Bãi Gốc. Do vậy, việc Công ty HHP trình phê duyệt quy hoạch chi tiết cảng Bãi Gốc còn nhiều bất cập, phát sinh.

Sau 2 năm kể từ ngày cấp giấy phép, tiến độ triển khai dự án KCN Hòa Tâm đã không đáp ứng đúng với cam kết của chủ đầu tư. Đến nay, việc triển khai dự án KCN Hòa Tâm của Công ty HHP chỉ mới dừng ở bước lập quy hoạch. Đến thời điểm này, về tính pháp lý, việc triển khai dự án KCN Hòa Tâm chỉ dừng lại ở bước cấp giấy chứng nhận đầu tư; công tác lập quy hoạch chi tiết KCN Hòa Tâm chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt, trong khi đó tiến độ triển khai quá chậm không đáp ứng yêu cầu về tiến độ theo giấy chứng nhận đầu tư. Từ những cơ sở trên nên UBND tỉnh chưa thể phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/2000 KCN Hòa Tâm làm cơ sở cho việc thu hồi đất và giao đất cho Công ty HHP để đầu tư kết cấu hạ tầng khu công nghiệp.