Trong đợt tiếp xúc cử tri trước kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XIII của đại biểu Quốc hội tỉnh, nhiều cử tri đề nghị: “Chính phủ đánh giá việc thu phí đường bộ có tác động như thế nào đến đời sống của nhân dân? Qua đó, ban hành mức thu phí cho phù hợp, vì khi lưu thông thì chủ phương tiện chịu nhiều khoản thu thuế và các loại phí khác như thu qua xăng dầu, thuế đánh vào ô tô, xe máy. Đề nghị Chính phủ trả lời cho cử tri rõ đối với phương tiện chỉ lưu thông trên đường giao thông nông thôn thì có thu phí hay không, nếu thu thì mứu thu, phương thức thu phí như thế nào?”
Trên cơ sở phản ánh của cử tri, Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Yên đã có văn bản gủi Bộ Giao thông vận tải (GTVT) đề nghị xem xét, giải quyết. Ngày 9/8, Bộ GTVT có văn bản số 6565/BGTVT-TC trả lời kiến nghị cử tri tỉnh Phú Yên. Nội dung như sau:
Khi trình Chính phủ ban hành Nghị định số 18/2012/NĐ-CP ngày 13/3/2012 về Quỹ bảo trì đường bộ, Bộ GTVT đã trình đầy đủ Báo cáo đánh giá tác động của việc ban hành Nghị định về Quỹ bảo trì đường bộ, có ý kiến thẩm định của Bộ Tư pháp. Báo cáo đã nêu rõ những tác động tích cực khi Nghị định về Quỹ bảo trì đường bộ được ban hành như:
- Kết cấu hạ tầng công trình giao thông đường bộ được quản lý, bảo trì tốt hơn; bảo đảm giao thông thông suốt, an toàn, êm thuận lợi.
- Việc hình thành Quỹ bảo trì đường bộ với phương án thu phí sử dụng đường bộ như dự kiến, bước đầu sẽ làm tăng chi phí trong giá thành vận tải khoảng 1-2%. Tuy nhiên, khi quỹ đi vào hoạt động, chất lượng đường tốt lên sẽ giảm thiểu ùn tắc và tai nạn giao thông, tốc độ khai thác trong vận tải tăng lên, chi phí trong giá thành như mức tiêu hao nhiên liệu, săm lốp, sửa chữa phương tiện sẽ giảm, năng suất khai thác phương tiện tăng, giảm thời gian lưu thông hàng hóa và thời gian đi lại của hành khách. Từ đó tác động làm giảm giá thành vận tải, nâng cao sức cạnh tranh và hiệu quả đối với nền kinh tế.
- Giảm lượng khí thải ra môi trường do tốc độ lưu thông của phương tiện được cải thiện…
- Bên cạnh đó, Nghị định về Quỹ bảo trì đường bộ được ban hành cũng có một số khó khăn nhất định khi triển khai thực hiện như: Khó khăn trong tổ chức thu trực tiếp từ phương tiện cơ giới đường bộ là mô tô, xe máy; trong giai đoạn đầu, khi quỹ mới đi vào hoạt động, các đối tượng phải nộp phí, trong khi đường sá chưa tốt lên ngay được, sẽ có ý kiến trái chiều…
Với những đánh giá như trên, tác động tích cực là cơ bản, toàn diện, phù hợp với xu thế của nhiều nước đang thực hiện và khuyến cáo của các tổ chức tài chính quốc tế như WB, JICA, ADB; các tác động tiêu cực là ít, một số khó khăn chỉ là ở thời điểm bước đầu triển khai quỹ.
Nghị định số 18/2012/NĐ-CP ngày 13/3/2012 về Quỹ bảo trì đường bộ quy định: Quỹ bảo trì đường bộ chịu trách nhiệm bảo đảm nguồn kinh phí cho quản lý, bảo trì cả quốc lộ và đường địa phương; phí sử dụng đường bộ thu hàng năm trên đầu phương tiện giao thông cơ giới đường bộ là một trong những nguồn hình thành Quỹ bảo trì đường bộ.
Như vậy, chủ sở hữu hoặc người sử dụng phương tiện giao thông cơ giới đường bộ là đối tượng phải nộp phí sử dụng đường bộ.
