Một trong những yếu tố khiến du khách hài lòng về tour nào đó chính là năng lực của hướng dẫn viên (HDV) dẫn tour. Lo cho du khách từ miếng ăn, giấc ngủ, cho đến các hoạt động chính trong tour đều được HDV thực hiện chu toàn. Họ là những “đại sứ” quảng bá hình ảnh quê hương, đất nước.
HDV du lịch đang thuyết minh cho du khách nước ngoài về thánh địa Mỹ Sơn (Quảng Nam) - Ảnh: T.QƯỚI
NHỮNG “ĐẠI SỨ” CỘNG ĐỒNG
Điều kiện tiên quyết để hành nghề HDV là phải có thẻ hướng dẫn. Tấm thẻ HDV như là chứng chỉ hành nghề hợp pháp. Nhưng để trở thành một HDV thực thụ đòi hỏi hướng dẫn viên phải tự trang bị cho mình một nền tảng văn hóa, kiến thức, pháp luật, ngoại ngữ thật vững và một bản lĩnh nghề nghiệp để sẵn sàng đối phó với bất kỳ tình huống phát sinh nào trong suốt thời gian dẫn tour. Với các HDV du lịch, càng đi tour nhiều, càng tích lũy được nhiều kinh nghiệm, nhất là sự khéo léo, mạnh dạn trong giao tiếp, hoặc cách pha trò, kể những câu chuyện hài để xua tan sự mệt mỏi, căng thẳng cho khách…
Đứng trước du khách, bạn vừa là một nhà văn hóa, một nhà sử học, một nhà ngoại giao và là một nhà kinh doanh tiếp thị sắc sảo. Vì thế công việc của HDV không đơn thuần là “mua vui” cho du khách, mà còn là “đại sứ” cộng đồng giới thiệu, quảng bá hình ảnh, nét đẹp, nét văn hóa và định hướng cho du khách cái nhìn đúng đắn về đất nước và con người Việt Nam. Đối với tour du lịch về lịch sử, HDV càng đóng vai trò quan trọng trong việc tái hiện lại lịch sử thông qua bài thuyết minh. Bài thuyết minh và cách diễn đạt của HDV có ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng chương trình tour, sự hài lòng của du khách. Nói cách khác, vai trò của HDV là một trong những yếu tố quan trọng quyết định sự thành bại, sống còn đối với một chương trình du lịch.
HDV DU LỊCH PHÚ YÊN THIẾU VÀ YẾU
Theo thống kê của Phòng Nghiệp vụ Du lịch (Sở VH-TT-DL Phú Yên), Phú Yên hiện có 9 doanh nghiệp kinh doanh du lịch, lữ hành (trong đó có phân nửa là doanh nghiệp vừa kết hợp kinh doanh khách sạn và du lịch). Tuy nhiên, trong số này có rất ít doanh nghiệp lữ hành có nguồn nhân lực làm HDV cơ hữu được cấp chứng chỉ theo đúng quy định của pháp luật. Phần lớn, các trung tâm du lịch lữ hành đều dùng những người có chuyên môn gần với du lịch, có kiến thức rộng và có khả năng nói chuyện trước đám đông làm HDV du lịch. Bà Nguyễn Thị Minh Thái, Phó trưởng phòng phụ trách Phòng Nghiệp vụ du lịch (Sở VH-TT-DL Phú Yên), cho biết: “Phú Yên hiện chỉ có 12 người được cấp thẻ HDV du lịch, trong đó năm 2011 có 5 HDV nội địa được cấp thẻ và một HDV quốc tế, nhưng số này hiện đang làm việc ở các công ty du lịch lữ hành ở TP Hồ Chí Minh”. Trong số các doanh nghiệp kinh doanh du lịch lữ hành hiện nay ở Phú Yên, chỉ có ba trung tâm du lịch lữ hành là có HDV du lịch được cấp chứng chỉ”.
Không chỉ thiếu mà đội ngũ làm HDV du lịch (có và không có chứng chỉ) ở Phú Yên hiện nay còn hạn chế nhiều mặt. Trong đó thường gặp nhất là thiếu kỹ năng pha trò và kiến thức nền. Thậm chí có HDV còn bị du khách bắt bí những điều tưởng như rất cơ bản. Điều này làm cho chất lượng tour giảm sút hẳn, sự thích thú, mức độ hài lòng của khách cũng không cao. Hồi đầu năm, đoàn cán bộ thư viện toàn quốc về Phú Yên họp và được đưa đi tham quan gành Đá Đĩa. Khi lên xe, khách hỏi cô HDV khoảng cách từ TP Tuy Hòa đến điểm tham quan là bao xa. Cô này luống cuống hay lần đầu tiên dẫn tour nên chưa cập nhật kiến thức đành phải nói nước đôi: “hình như” hơn 30km! Một HDV khác khi dẫn tour vào cụm các điểm du lịch núi Đá Bia, vịnh Vũng Rô, bãi Môn - mũi Điện sau khi thuyết minh những điển tích về vua Lê Thánh Tông với núi Đá Bia, anh này cao hứng cho rằng: Có một nhà thơ (quên tên) khi đến núi Đá Bia đã để lại những vần thơ bất hủ: “Từ độ mang gươm đi mở cõi. Trời Nam thương nhớ đất Thăng Long”…? Đúng là bó tay!
TRẦN QUỚI
