Bên cạnh cá cơm Phú Quốc, ghẹ xanh Kiên Giang, Bà Rịa Vũng Tàu, điệp quạt và mực Phú Quý -Bình Thuận, cá ngừ đại dương cũng là một sản phẩm mà các đơn vị chức năng ở Việt Nam đang đăng ký làm thủ tục cấp MSC (do Hội đồng Quản lý biển quốc tế công nhận). Báo Phú Yên đã trao đổi với bà Nguyễn Thị Diệu Thúy, chuyên gia Quỹ Bảo tồn thiên nhiên quốc tế xung quanh vấn đề này.

Khi chứng minh được quá trình khai thác vẫn bảo vệ được môi trường, giá cá ngừ bán ra sẽ được tăng thêm- Ảnh:NGUYÊN LƯU

 

* Mục đích của MSC là gì, thưa bà?

- Hội đồng Quản lý biển (MSC) là một tổ chức quốc tế phi chính phủ được thành lập để khuyến khích các vùng khai thác thủy sản bền vững và thực hành nghề cá có trách nhiệm trên toàn thế giới thông qua các giải pháp thị trường dài hạn, nhằm đáp ứng nhu cầu và mục tiêu cả về môi trường và thương mại. Mục đích chính của MSC là dựa vào các nguyên tắc và tiêu chuẩn về đánh bắt bền vững, các công ty cấp chứng nhận độc lập có thể chứng nhận cho các công ty khai thác thủy sản trên cơ sở tự nguyện. Sản phẩm thủy sản sử dụng nhãn hiệu của MSC đảm bảo được khai thác từ một ngư trường bền vững, được quản lý tốt và được khai thác một cách có trách nhiệm. Hiện nay, MSC là một trong số các loại nhãn hiệu sinh thái được chú trọng trên thế giới, nó giúp chứng nhận các ngành ngư nghiệp bền vững.

* Sản phẩm được chứng nhận MSC mang lại lợi ích gì trong xuất khẩu?

- Trong bối cảnh xúc tiến thương mại thủy sản ở Việt Nam gặp khó khăn thì chứng chỉ MSC có giá trị như một giấy thông hành, đảm bảo phát triển thủy sản an toàn và là thương hiệu bảo hộ cho các sản phẩm thủy sản Việt Nam. Sản phẩm mang nhãn hiệu MSC sẽ được khách hàng quan tâm tiêu thụ với giá cả, thị phần cao hơn. Ngoài việc tăng năng suất, chất lượng do bảo quản ra, nếu chúng ta còn chứng minh được mình tham gia khai thác, bảo vệ môi trường thì giá cá bán ra sẽ được tăng lên. Ở Bến Tre, khi nghề khai thác nghêu được đánh giá theo tiêu chuẩn chứng nhận MSC, sản phẩm bán ra có giá tăng từ 25 – 30%. Sản lượng 6 tháng đầu năm 2008 ở đây tăng 16% nhưng doanh thu lại tăng 165%. Cung cách thu hoạch, bảo quản nghêu vẫn như cũ nhưng khi chứng minh được với thế giới rằng họ đã khai thác bền vững, góp phần nâng cao giá trị con nghêu ở Bến Tre. Vấn đề đặt ra ở đây là nếu chúng ta làm thay đổi được cách nhìn của các nhà thu mua, chế biến, nhập khẩu nước ngoài thì giá bán sản phẩm của chúng ta có thể tăng lên khá cao.

* Để  được chứng nhận MSC, cần có những tiêu chí gì?

- Nghề cá phải đảm bảo các tiêu chí khoa học như không gây ra tình trạng khai thác bừa bãi làm suy giảm nguồn lợi thủy sản, nếu có suy giảm phải bảo đảm điều kiện tái khôi phục nguồn lợi. Khai thác phải đảm bảo duy trì cấu trúc, sức sản xuất, chức năng và sự đa dạng hóa của hệ sinh thái. Nghề cá phải được đặt trong hệ thống quản lý hiệu quả, tôn trọng pháp luật và tiêu chuẩn của địa phương, quốc gia và quốc tế, có một khuôn khổ về thể chế và hoạt động chặt chẽ đòi hỏi phải sử dụng nguồn lợi một cách có trách nhiệm và bền vững.

Để cá ngừ Phú Yên đạt được chứng nhận MSC, cần có sự hỗ trợ về mặt chính sách từ phía Trung ương. UBND tỉnh và các doanh nghiệp có thể hỗ trợ tàu cá các phương pháp bảo quản sản phẩm tốt. Bà con ngư dân cũng nên chủ động áp dụng các phương pháp khai thác bền vững. Chúng tôi đã giới thiệu cho bà con ngư dân các tỉnh Bình Định, Phú Yên và Khánh Hòa cách sử dụng lưỡi câu vòm để giảm thiểu lượng rùa biển bị mắc câu. Ngoài thay đổi phương pháp bảo quản tăng chất lượng, việc chứng minh được mình khai thác bền vững sẽ tăng thêm giá bán.

* Xin cảm ơn bà! 

MINH CHÂU (thực hiện)