Thời gian qua, chuyên mục Thuế nhận được nhiều ý kiến của các cơ sở kinh doanh hỏi về các điều kiện khi thanh toán qua ngân hàng đối với hàng hóa, dịch vụ khi mua vào từ 20 triệu đồng trở lên có được khấu trừ, hoàn thuế giá trị gia tăng (GTGT) hay không. Nhiều doanh nghiệp có nhiều cách hiểu, vận dụng khác nhau về vấn đề này. Chuyên mục Thuế kỳ này xin trả lời những vướng mắc xoay quanh nội dung trên.

Giao dịch tại một ngân hàng thương mại ở Phú Yên - Ảnh: N.QUANG

Hỏi: Khi thanh toán từ tài khoản ATM của cá nhân là chủ doanh nghiệp cho bên bán hàng, thanh toán bằng tiền mặt của bên mua vào tài khoản của bên bán hàng, thanh toán thông qua bên thứ ba vào tài khoản của bên bán hàng, thanh toán từ tài khoản của doanh nghiệp bên mua sang bên bán hàng có được xem là thanh toán qua ngân hàng không?

Trả lời: Theo quy định tại điểm 1.3b, mục III, phần B Thông tư 129/2008/TT-BTC ngày 26/12/2008 của Bộ Tài chính hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thuế GTGT, hướng dẫn thi hành Nghị định số 123/2008/NĐ-CP ngày 8/12/2008 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Thuế GTGT: “1.3. Điều kiện khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào quy định như sau: Có chứng từ thanh toán qua ngân hàng đối với hàng hóa, dịch vụ mua vào, trừ trường hợp tổng giá trị hàng hóa, dịch vụ mua vào từng lần theo hóa đơn dưới hai mươi triệu đồng theo giá đã có thuế GTGT. Hàng hóa, dịch vụ mua vào từng lần theo hóa đơn trên hai mươi triệu đồng theo giá đã có thuế GTGT nếu không có chứng từ thanh toán qua ngân hàng thì không được khấu trừ”.

Ngày 20/3/2009, Bộ Tài chính có công văn số 3046/BTC-TCT hướng dẫn về điều kiện chứng từ thanh toán qua ngân hàng để được khấu trừ, hoàn thuế GTGT, cụ thể quy định như sau:

“Điều kiện khấu trừ thuế GTGT đầu vào đối với hàng hóa, dịch vụ mua vào từ 20 triệu đồng trở lên phải có chứng từ thanh toán qua ngân hàng được hiểu là có chứng từ chứng minh việc chuyển tiền từ tài khoản của bên mua sang tài khoản của bên bán mở tại các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán theo các hình thức thanh toán phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành”.

Căn cứ vào hướng dẫn nêu trên, nếu công ty thanh toán bằng tiền mặt mà không có chứng từ thanh toán qua ngân hàng thì không được khấu trừ thuế GTGT đầu vào, công ty phải kê khai, điều chỉnh giảm số thuế giá trị gia tăng đầu vào đã khấu trừ của giá trị hàng hóa không có chứng từ thanh toán qua ngân hàng.

Hỏi: Đề nghị cho biết những trường hợp nào thanh toán qua ngân hàng được chấp nhận khấu trừ thuế GTGT, những trường hợp nào không được khấu trừ thuế GTGT?

Trả lời: Một số trường hợp được chấp nhận khấu trừ thuế GTGT như sau:

-Trường hợp công ty trả tiền trước cho bên bán hàng bằng tiền mặt trước ngày 31/12/2008, thì công ty cũng được khấu trừ tương ứng với phần trả trước.

-Thanh toán bù trừ giữa giá trị hàng hóa, dịch vụ mua vào với giá trị hàng hóa  bán ra, bù trừ công nợ.

-Thanh toán ủy quyền qua bên thứ ba thanh toán qua ngân hàng mà phương thức thanh toán này được quy định trong hợp đồng.

Các trường hợp sau không đủ điều kiện để được khấu trừ, hoàn thuế GTGT đối với hàng hóa, dịch vụ mua vào từ 20 triệu đồng trở lên theo quy định tại Thông tư số 129/2008/TT-BTC của Bộ Tài chính:

-Chứng từ bên mua nộp tiền mặt vào tài khoản của bên bán.

-Chứng từ thanh toán theo các hình thức không phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành.

-Dùng thẻ ATM cá nhân chủ doanh nghiệp để thanh toán.

-Các trường hợp công ty không dùng tài khoản đăng ký của công ty mà dùng tài khoản của cá nhân để chuyển tiền thanh toán cũng không hợp lệ.

-Thanh toán thông qua bên thứ ba vào tài khoản của bên bán hàng mà phương thức thanh toán này không được quy định trong hợp đồng.

- Mua hàng hóa dịch vụ của một nhà cung cấp có giá trị dưới 20 triệu đồng nhưng mua nhiều lần trong cùng một ngày có tổng giá trị trên hai mươi triệu không có chứng từ thanh toán qua ngân hàng.

-Tạm ứng cho bên bán bằng tiền mặt, phần còn lại thanh toán qua ngân hàng thì phần tạm ứng bằng tiền mặt cũng không được thanh toán qua ngân hàng.

Hỏi: Trường hợp doanh nghiệp phát sinh nhiều hóa đơn thanh toán bằng tiền mặt dưới 20 triệu đồng trong ngày thì có được chấp nhận khấu trừ thuế GTGT hay không?

Trả lời: Trường hợp mua hàng hóa dịch vụ của một nhà cung cấp, mỗi lần mua có hóa đơn GTGT dưới 20 triệu đồng nhưng mua nhiều lần trong cùng một ngày thì căn cứ vào tổng giá trị hàng hóa mua trong ngày của các hóa đơn để xác định: nếu từ 20 triệu đồng trở lên thì phải có chứng từ thanh toán qua ngân hàng. Quy định điều kiện để được khấu trừ thuế GTGT là phải thanh toán qua ngân hàng nhằm thúc đẩy việc thanh toán không dùng tiền mặt theo chủ trương của Chính phủ, ngăn chặn việc mua bán, sử dụng hóa đơn bất hợp pháp, gian lận trong khấu trừ hoàn thuế GTGT, chống thất thu ngân sách, tạo môi trường kinh doanh bình đẳng, lành mạnh. Tuy nhiên, cũng có tính đến tính khả thi, tình hình thực tế nên chỉ áp dụng điều kiện thanh toán qua ngân hàng đối với hàng hóa dịch vụ mua vào có giá trị từ 20 triệu đồng/lần trở lên.

VĂN DANH