Hiện toàn tỉnh có 180 HTX với 142 HTX nông nghiệp, 38 HTX phi nông nghiệp. Trong khi việc đánh giá, xếp loại hằng năm của các HTX phi nông nghiệp thực hiện theo quy định của Bộ KH&ĐT thì các HTX nông nghiệp lại đang rối vì không biết phải đánh giá, xếp loại theo tiêu chí của ngành Nông nghiệp là Bộ NN&PTNT hay theo cơ quan quản lý nhà nước là Bộ KH&ĐT.
Cụ thể, đó là Thông tư 01/2020/TT-BKHĐT, ngày 19/2/2020 của Bộ KH&ĐT về hướng dẫn phân loại, đánh giá HTX (gọi tắt Thông tư 01) và Thông tư 09/2017/TT-BNNPTNT, ngày 17/4/2017 của Bộ NN&PTNT về hướng dẫn phân loại, đánh giá HTX hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp (gọi tắt Thông tư 09).
Theo nhiều HTX nông nghiệp, các thông tư này không đồng nhất về danh mục tiêu chí, chỉ tiêu đánh giá cũng như thang điểm xếp loại, mẫu biểu đánh giá, cách thức, trình tự đánh giá nên đã khiến các HTX gặp khó khăn. Thông tư 09 ra đời trước (năm 2017), nên nhiều HTX quen với đánh giá, xếp loại theo thông tư này. Còn Thông tư 01 mới có hiệu lực từ tháng 4/2020, nên nếu không có yêu cầu từ cơ quan quản lý thì các HTX vẫn chủ yếu thực hiện theo thông tư cũ vì vẫn còn hiệu lực.
Trên thực tế, cùng là HTX hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp nhưng có HTX thực hiện theo Thông tư 01, có HTX lại làm theo Thông tư 09. Điển hình, năm 2023, HTX Nông nghiệp kinh doanh dịch vụ Hòa Mỹ Tây (huyện Tây Hòa) chấm điểm theo các chỉ tiêu, tiêu chí của Thông tư 09. Cũng cùng năm đó, HTX Dịch vụ nông nghiệp tổng hợp Hòa Xuân Tây 1 (TX Đông Hòa) lại chấm điểm theo Thông tư 01.
Cả hai kết quả của 2 HTX đều được chấp nhận và hợp lệ. Theo ông Huỳnh Ngọc Bảo, Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp tổng hợp Hòa Xuân Tây 1, ngay từ năm 2020 HTX đã nghiên cứu và thực hiện chấm điểm theo Thông tư 01 khi thông tư này có hiệu lực. Do không có yêu cầu cụ thể từ cơ quan cấp trên nên cũng phải 2 năm sau, HTX mới chính thức nộp báo cáo đánh giá xếp loại theo Thông tư 01.
Ông Lê Thanh Lam, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh cho biết: Vướng mắc này của các HTX đã được Liên minh HTX tỉnh tổng hợp gửi lên UBND tỉnh. UBND tỉnh đã có văn bản gửi Ban chỉ đạo quốc gia về kinh tế tập thể, trong đó kiến nghị Bộ NN&PTNT phối hợp với Bộ KH&ĐT thống nhất ban hành thông tư hướng dẫn về đánh giá phân loại HTX để cơ quan quản lý nhà nước và HTX dễ thực hiện, đảm bảo tính thống nhất.
HẢI PHONG
